Najczęstsze metody oszukiwania w konkursach i jak ich uniknąć

Wprowadzenie: Czemu konkursów należy unikać?

Ostatnio dostałem intrygującą wiadomość na Facebooku – wygrałem konkurs zorganizowany przez lokalną firmę! Nie pamiętałem zgłaszania się do żadnego, ale widocznie ktoś sfałszował moje dane i wziął mój udział. Na szczęście, zanim wysłałem wszelkie swoje dane osobowe, zacząłem się zastanawiać, czy to na pewno nie jest jakaś oszukańcza zagrywka.

Okazało się, że moje podejrzenia były całkowicie uzasadnione. Konkursy są ulubionym narzędziem oszustów do wyłudzania informacji i pieniędzy od niczego niespodziewających się ofiar. Poznajmy więc najczęstsze metody, jakimi posługują się naciągacze oraz sposoby, by nie dać się im złapać.

Konkurs na „coś za darmo” – najczęstszy sposób na wyłudzenie danych

Prawdopodobnie najczęstszą metodą jest kusząca obietnica czegoś za darmo – najczęściej w postaci nagrody w konkursie. Wystarczy podać kilka podstawowych informacji: imię, nazwisko, numer telefonu, adres email, a potem…cóż, dane te mogą zostać wykorzystane na wiele różnych, niecnych sposobów.

Zwycięzcy takich konkursów często są proszeni o podanie numerów kart kredytowych lub innych wrażliwych danych, pod pretekstem konieczności zweryfikowania tożsamości lub dokonania przelewu kwoty na pokrycie kosztów wysyłki nagrody. W rzeczywistości dane te trafiają w ręce oszustów, którzy mogą je wykorzystać do kradzieży pieniędzy lub tożsamości.

Przestępcy działający w ten sposób często podszywają się pod fikcyjne instytucje państwowe, takie jak Centralny Rejestr Radiokomunikacji i Telewizji, rozsyłając fałszywe wezwania do zapłaty rzekomego abonamentu RTV. Dlatego zawsze należy sprawdzać wiarygodność organizatora konkursu i nigdy nie podawać poufnych danych osobom, których nie znamy.

Oszustwa na „cenne” przedmioty

Inną popularną metodą jest namawianie ofiar do zakupu rzekomo cennych przedmiotów, najczęściej monet lub biżuterii. Schemat wygląda mniej więcej tak:

Oszust, udając cudzoziemca, proponuje sprzedaż rzadkich, wartościowych monet lub biżuterii po okazyjnej cenie.
Nagle pojawia się drugi oszust, który gra rolę „entuzjastycznego kolekcjonera” i chętnie kupuje pokazywany przedmiot.
Po dokonaniu transakcji „kolekcjoner” pokazuje sfałszowany paragon, potwierdzający astronomiczną wartość kupionego przedmiotu.
Ofiara, zaślepiona wizją łatwego zysku, daje się przekonać i z chęcią nabywa „cenny” przedmiot.

Oczywiście, w rzeczywistości są to przedmioty bezwartościowe, a oszuści znikają z pieniędzmi ofiary. Tą metodą przez prawie 10 lat wyłudzili blisko 15 milionów złotych od zamożnych emerytów.

Wyłudzanie pieniędzy pod pretekstem pilnej potrzeby

Kolejna metoda to wyłudzanie pieniędzy pod pretekstem pilnej potrzeby. Oszuści mogą podawać się za członków rodziny lub bliskich znajomych, którzy „mają nagły problem” i pilnie potrzebują pieniędzy. Najczęściej dzwonią na telefon domowy, prosząc o pożyczkę na zakup jakiejś rzekomo atrakcyjnej rzeczy.

Trik polega na tym, że głos w telefonie jest specjalnie zniekształcony, aby ofiara myślała, że faktycznie dzwoni ktoś z rodziny. Następnie informują, że „ktoś” zaraz przyjdzie odebrać pieniądze. Oczywiście, to nie krewny, a kolejny oszust, który zabiera gotówkę i znika.

Dlatego należy zachować szczególną ostrożność, gdy ktoś nieznajomy prosi nas o pożyczkę, nawet jeśli podaje się za członka rodziny. Zawsze warto zadzwonić do tej osoby osobiście, aby upewnić się, że to nie jest oszustwo.

Naciąganie na „dodatkowe świadczenia”

Inną metodą są oszustwa polegające na podszywaniu się pod urzędników różnych instytucji, takich jak opieka społeczna, urząd skarbowy czy ZUS. Oszuści twierdzą, że mają do wypłacenia dodatkowe świadczenia pieniężne lub materialne, a by je otrzymać, trzeba wpłacić jakąś „opłatę manipulacyjną”.

Oczywiście, w rzeczywistości nie ma żadnych dodatkowych świadczeń, a wpłacone pieniądze trafiają do kieszeni przestępców. Taka metoda jest szczególnie skuteczna wśród osób starszych, które z reguły łatwiej dają się przekonać obietnicami dodatkowych korzyści.

Dlatego zawsze należy zachować czujność, gdy ktoś nieznajomy twierdzi, że należy mu się dodatkowe świadczenie lub wypłata. Należy zweryfikować takie informacje, kontaktując się bezpośrednio z daną instytucją.

Unikaj transakcji przez telefon

Ostatnio bardzo rozpowszechniona jest także metoda polegająca na oszukiwaniu przez telefon. Najczęściej polega ona na proponowaniu atrakcyjnych produktów, np. suplementów diety lub urządzeń technicznych, które w rzeczywistości okazują się zupełnie inne lub po prostu bezwartościowe.

Po wyrażeniu zgody na taką transakcję, ofiara otrzymuje przesyłkę kurierską z zupełnie inną zawartością. Próba zwrotu towaru wiąże się z kolejnymi kosztami, a odzyskanie pieniędzy jest praktycznie niemożliwe. Dlatego należy unikać wszelkich transakcji przez telefon, szczególnie z nieznanymi firmami.

Podsumowanie: Jak uniknąć oszukiwania w konkursach?

Podsumowując, aby uniknąć stania się ofiarą oszustwa związanego z konkursami, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

Zachowaj zdrowy rozsądek – jeśli coś wydaje się być zbyt atrakcyjne, aby było prawdziwe, prawdopodobnie tak właśnie jest.
Zawsze weryfikuj tożsamość organizatora – sprawdź, czy dany konkurs jest organizowany przez wiarygodną firmę lub instytucję.
Nigdy nie podawaj poufnych danych – unikaj podawania numerów kart kredytowych, loginów, haseł czy innych wrażliwych informacji.
Bądź ostrożny przy transakcjach przez telefon – unikaj zakupów produktów lub usług przez telefon, szczególnie od nieznanych firm.
Zaufaj swojej intuicji – jeśli coś wydaje się podejrzane, lepiej zrezygnuj z udziału w konkursie.

Pamiętaj, że najlepszą ochroną przed oszustwami jest zdrowy rozsądek i czujność. Jeśli trzymasz się tych zasad, szanse, że staną się ofiarą naciągaczy, znacznie się zmniejszą. A jeśli ktoś próbuje Cię oszukać, zgłoś to na specjalnej stronie stop-oszustom.pl, by ostrzec innych przed podobnymi praktykami.