Phishing, malware i fake news – jak się bronić przed internetowymi zagrożeniami?
Żyjemy w erze, w której internet stał się nierozerwalną częścią naszego codziennego życia. Korzystamy z niego do pracy, nauki, rozrywki, a także aby utrzymywać kontakt z bliskimi. Niestety, wraz z coraz szerszym zastosowaniem internetu, wzrosła również liczba internetowych zagrożeń, które mogą mieć poważne konsekwencje. Mowa tu o phishingu, malware’ze i fake newsach, które mogą doprowadzić do utraty danych, kradzieży tożsamości, a nawet poważnych strat finansowych.
Phishing – kiedy niewinny link może okazać się pułapką
Jednym z najczęstszych zagrożeń, z którymi spotykamy się w sieci, jest phishing. To proceder polegający na próbie wyłudzenia naszych poufnych danych, takich jak login, hasło czy dane karty kredytowej, pod pretekstem rzekomej konieczności ich aktualizacji lub weryfikacji. Cyberprzestępcy stosują tutaj różne fortele – od podszywania się pod banki, serwisy społecznościowe czy dostawców usług, po wysyłanie fałszywych wiadomości e-mail z linkami prowadzącymi do spreparowanych stron internetowych imitujących te, których używamy na co dzień.
Według raportu Trend Micro, phishing to jedno z trzech podstawowych elementów budowania skutecznej kampanii dezinformacyjnej, obok narzędzi służących do manipulacji w mediach społecznościowych oraz określonej motywacji stojącej za tymi działaniami. Cyberprzestępcy nieustannie udoskonalają techniki phishingowe, aby były one jak najbardziej przekonujące i trudne do zidentyfikowania.
Jak rozpoznać phishingowe wiadomości? Po pierwsze, warto zwrócić uwagę na adres nadawcy – często będzie on wyglądał nieco inaczej niż ten, którego oczekujemy. Po drugie, należy uważać na wezwania do pilnej aktualizacji danych lub potwierdzenia tożsamości. Legitymowane instytucje rzadko wysyłają tego typu prośby drogą e-mailową. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do autentyczności wiadomości, najlepiej skontaktować się bezpośrednio z daną firmą, korzystając z danych kontaktowych, które posiadamy.
Malware – kiedy kliknięcie może okazać się katastrofalne
Innym poważnym zagrożeniem czyhającym na nas w sieci jest malware, czyli złośliwe oprogramowanie, które może przejąć kontrolę nad naszym urządzeniem lub uzyskać dostęp do naszych danych. Cyberprzestępcy rozpowszechniają je na różne sposoby – od podejrzanych linków w wiadomościach e-mail, przez zainfekowane pliki do pobrania, aż po fałszywe aplikacje mobilne.
Jednym z najbardziej niebezpiecznych rodzajów malware’u jest ransomware, który może zaszyfrować nasze pliki i zażądać okupu w zamian za ich odblokowanie. Według raportu CERT Polska, w Polsce obserwujemy wzrost liczby prób wyłudzania danych osobowych i danych uwierzytelniających do kont bankowych właśnie w związku z tematyką epidemii koronawirusa. Cyberprzestępcy nie cofną się przed niczym, aby osiągnąć swój cel.
Jak bronić się przed malware’em? Przede wszystkim należy zachować ostrożność przy otwieraniu nieznanych załączników i klikaniu w podejrzane linki. Warto również regularnie aktualizować system operacyjny oraz zainstalować dobry program antywirusowy, który będzie nas chronił w czasie rzeczywistym. Nie zapominajmy również o tworzeniu regularnych kopii zapasowych naszych ważnych danych.
Fake news – kiedy informacja staje się bronią
Ostatnim, ale nie mniej istotnym zagrożeniem, z którym musimy się zmierzyć w sieci, są fake newsy – treści celowo fałszywe lub wprowadzające w błąd. Mogą one rozprzestrzeniać się w zawrotnym tempie, szczególnie w mediach społecznościowych, gdzie ludzie często bezkrytycznie udostępniają informacje, które wydają im się interesujące.
Według raportu Trend Micro, fake newsy wymagają trzech kluczowych elementów, aby stały się skuteczne: narzędzi do manipulowania i rozpowszechniania treści w mediach społecznościowych, platform, na których można je udostępniać, oraz określonej motywacji stojącej za tymi działaniami (np. chęć zysku, cele polityczne).
Jak rozpoznać fake newsa? Należy zwrócić uwagę na źródło informacji, sprawdzić, czy artykuł jest podpisany przez znanego autora lub czy strona internetowa wygląda profesjonalnie. Warto również zweryfikować informacje w kilku wiarygodnych źródłach, zanim zaczniemy je udostępniać. Pamiętajmy, że szybkie, emocjonalne reakcje na kontrowersyjne treści to dokładnie to, na czym liczą twórcy fake newsów.
Broń się, zanim będzie za późno
Choć zagrożenia płynące z internetu mogą wydawać się przytłaczające, istnieje wiele sposobów, aby skutecznie się im przeciwstawić. Przede wszystkim musimy stale podnosić naszą świadomość na temat tego, jak działają cyberprzestępcy i jakich technik używają. Edukacja i czujność to klucz do ochrony siebie i naszych bliskich.
Warto również zapoznać się z poradami i narzędziami, które oferuje strona stop-oszustom.pl. Znajdziemy tam między innymi listę niebezpiecznych domen, które można zablokować, aby uniemożliwić dostęp do nich. Pamiętajmy, że bezpieczeństwo w sieci to nasza wspólna sprawa – im więcej osób będzie świadomych zagrożeń, tym trudniej będzie cyberprzestępcom osiągać swoje cele.
