Niebezpieczny klik – wzrost świadomości Polaków
Pamiętasz słynne słowa „nie klikaj w podejrzane linki”? Przez wiele lat słyszeliśmy je na okrągło, a jednak wciąż dajemy się nabrać na te niebezpieczne sztuczki. Jednak muszę przyznać, że w ostatnim czasie sytuacja wygląda nieco lepiej. Według najnowszego raportu zespołu CERT Polska, działającego w strukturach Państwowego Instytutu Badawczego NASK, Polacy stają się coraz bardziej świadomi zagrożeń czyhających w sieci.
Raport CERT Polska pokazuje, że w 2022 roku zanotowano rekordową liczbę zgłoszeń różnego rodzaju incydentów – ponad 322 tysiące! To aż o 178% więcej niż rok wcześniej. Oznacza to, że Polacy coraz częściej reagują na podejrzane aktywności w sieci i nie boją się zgłaszać je do ekspertów.
Co ciekawe, najczęściej zgłaszanym incydentem było oszustwo komputerowe typu phishing – aż 25 625 takich zgłoszeń, stanowiących 64% wszystkich obsłużonych spraw. Widać zatem, że ta forma cyber-oszustwa wciąż stanowi poważne zagrożenie.
Phishing – klasyka oszukańczego gatunku
Phishing to nic innego jak próba wyłudzenia naszych poufnych danych, takich jak loginy, hasła czy dane kart płatniczych, pod pretekstem rzekomej konieczności ich weryfikacji. Cyberprzestępcy podszywają się przy tym pod znane i wiarygodne organizacje, jak banki, dostawcy usług lub instytucje rządowe.
Jak rozpoznać phishing? Przede wszystkim zwróć uwagę na adres URL strony, z której pochodzi podejrzana wiadomość. Często będzie on nieco zmodyfikowany w stosunku do oryginalnego, np. zamiast „bank.pl” będzie „bank-pl.com”. Uważaj także na gramatyczne i stylistyczne błędy w treści – profesjonalne organizacje zazwyczaj dbają o poprawność językową swojej korespondencji.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, najlepiej skontaktuj się bezpośrednio z instytucją, którą rzekomo reprezentuje nadawca. Nigdy nie klikaj w podejrzane linki i nie podawaj swoich danych. Lepiej dmuchać na zimne!
Spoofing – oszustwo na „fałszywego” nadawcę
Inną popularną metodą wyłudzania danych jest spoofing, czyli podszywanie się pod inną osobę lub organizację. Cyberprzestępcy mogą na przykład wykorzystać numer telefonu banku, by zadzwonić do ofiary i wypytać ją o poufne informacje.
Jak się przed tym bronić? Przede wszystkim zachowaj zdrowy rozsądek. Jeśli ktoś podaje się za pracownika instytucji, ale Twoje rozmowy z tą instytucją przebiegały dotychczas w inny sposób, bądź czujny. Żądanie podania haseł, numerów kart czy kodów dostępu to z pewnością oszustwo.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, odłóż słuchawkę i zadzwoń samodzielnie pod znany Ci numer danej organizacji. W ten sposób upewnisz się, że rozmawiasz z prawdziwym przedstawicielem, a nie cyberprzestępcą.
Kradzież tożsamości – niebezpieczne konsekwencje
Jednym z najpoważniejszych zagrożeń jest kradzież tożsamości. Cyberprzestępcy mogą wykorzystać skradzione dane do dokonywania nielegalnych transakcji, zaciągania pożyczek lub nawet otwierania fałszywych kont bankowych.
Niestety, ofiary takich oszustw mogą mieć poważne problemy, by udowodnić swoją niewinność i odzyskać należności. Dlatego tak ważne jest, by stale monitorować nasze konta i karty płatnicze, a w razie podejrzenia kradzieży niezwłocznie zgłosić to do instytucji finansowych.
Raport CERT Polska pokazuje, że w ubiegłym roku zanotowano również sporo przypadków ataków ransomware. To rodzaj złośliwego oprogramowania, które blokuje dostęp do naszych plików i żąda okupu za ich odblokowanie.
Jak widać, cyberprzestępcy nie próżnują i nieustannie wymyślają nowe sposoby, by nas oszukać. Dlatego tak ważne jest, byśmy stale podnosili naszą cyber-czujność i nie dali się nabrać na te niebezpieczne sztuczki.
Wojna w Ukrainie a polska cyberbezpieczność
Jak się okazuje, sytuacja międzynarodowa również miała wpływ na bezpieczeństwo polskiej cyberprzestrzeni. Według raportu CERT Polska, eksperci zaobserwowali liczne ataki typu DDoS na portale instytucji publicznych i ważne podmioty gospodarcze.
Co ciekawe, wojna w Ukrainie stworzyła również nowe możliwości, choćby w zakresie rozwijania międzynarodowej współpracy operacyjnej. Według specjalistów, w tym roku możemy spodziewać się jej pogłębienia, a co za tym idzie – również wymierne efekty w ograniczaniu negatywnych zjawisk w Internecie.
Broń się przed oszustami – 5 złotych zasad
Jak możemy się bronić przed wszystkimi tymi niebezpiecznymi sztuczkami? Oto 5 złotych zasad cyberbezpieczeństwa:
- Zachowaj czujność – zwracaj uwagę na podejrzane wiadomości, strony internetowe i telefony. Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane, zweryfikuj to.
- Nigdy nie klikaj w podejrzane linki – możesz zainfekować swoje urządzenie złośliwym oprogramowaniem.
- Nie podawaj poufnych danych – żadna instytucja nie będzie prosić Cię o hasła, numery kart czy inne wrażliwe informacje przez telefon lub e-mail.
- Regularnie aktualizuj oprogramowanie – daje to lepszą ochronę przed nowymi zagrożeniami.
- Zgłaszaj incydenty – jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa, niezwłocznie skontaktuj się z specjalistami.
Pamiętaj – cyber-czujność to Twoja najlepsza broń w walce z cyberprzestępcami. Bądź ostrożny, czytaj uważnie i nie daj się nabrać na te niebezpieczne sztuczki!
