Wygląda na to, że cyber-złodzieje i naciągacze są wyjątkowo przedsiębiorczy. Nie ma dnia, żeby nie przeczytać o nowej metodzie wyłudzania pieniędzy lub oszukiwania ludzi przez internet. Czy to naciąganie na sfałszowane konkursy na Facebooku, wyłudzanie pieniędzy przez rzekomo potrzebujących „żołnierzy na misjach”, lub po prostu zwykłe kradzieże tożsamości – ten online-mafia nie ma litości.
Niestety, wiele osób daje się nabrać na te chwyty, bo często wydają się one całkiem wiarygodne. Niektórzy uważają, że to wina „naiwności” ofiar, ale tak naprawdę oszuści są coraz bardziej wyrafinowani w swoich metodach. Dlatego ważne jest, żeby być czujnym i wiedzieć, jak się bronić przed takimi oszustwami.
Według eksperta Adama Haertle, jedną z najważniejszych rzeczy, jaką można zrobić w przypadku podejrzenia oszustwa, jest jak najszybsze poinformowanie banku o próbie wyłudzenia pieniędzy. Często, jeśli zareagujemy błyskawicznie, można jeszcze zablokować przelew lub anulować transakcję, zanim pieniądze opuszczą nasze konto. Oczywiście nie zawsze się to uda, ale warto spróbować.
Jeśli natomiast pieniądze już „uciekły”, to nie ma co się poddawać. Mimo że w Polsce wykrywalność tego typu przestępstw internetowych jest niestety niska, warto bezwzględnie zgłosić sprawę na policję lub do prokuratury. Jak zauważa Haertle, „Zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa nie musi być składane na żadnym formularzu. Waszym zadaniem jest po prostu napisać krótkie opowiadanie i załączyć posiadane dowody.” Dobrze jest również poinformować bank o sytuacji i żądać, by ten dołożył starań, aby odzyskać wykradzione środki.
Wiem, że to wszystko może brzmieć jak magia, ale warto spróbować – czasem się udaje! Pamiętajcie, że im więcej osób będzie zgłaszało tego typu incydenty, tym większa jest szansa, że organy ścigania zaczną podchodzić do nich poważniej i intensywniej.
Ale zanim w ogóle dojdzie do takiej przykrej sytuacji, warto nauczyć się, jak nie dać się nabrać w pierwszej kolejności. Oto kilka sprawdzonych porad:
Uważaj na zbyt atrakcyjne oferty
Zanim dokonasz zakupu, dobrze sprawdź, czy sprzedawca i jego oferta budzą Twoje zaufanie. Jeśli cena wydaje się zbyt niska w porównaniu do rynkowej, albo oferta zawiera jakieś podejrzane elementy – lepiej zrezygnuj. Pamiętaj, że „coś za darmo” lub „okazja życia” to najczęściej pułapka zastawiona przez oszustów.
Zweryfikuj sprzedawcę
Dokładnie sprawdź, kim jest osoba lub firma, z którą masz zamiar zrobić interes. Poszukaj informacji o nich w internecie, przejrzyj opinie na forach i portalach. Upewnij się, że mają dobrą reputację. Unikaj transakcji z podmiotami, których nie możesz zidentyfikować lub które nie posiadają przejrzystych danych kontaktowych.
Sprawdź zabezpieczenia płatności
Jeśli dokonujesz zakupu przez internet, upewnij się, że płatność jest przetwarzana przez bezpieczny i wiarygodny system, taki jak PayPal czy Przelewy24. Nigdy nie wysyłaj pieniędzy na nieznane konto bankowe, szczególnie za granicę. Pamiętaj, że płatności kartą kredytową dają Ci większe możliwości odzyskania pieniędzy w razie problemów.
Zachowaj czujność na portalach aukcyjnych
Na popularnych serwisach aukcyjnych, takich jak Allegro, również należy zachować szczególną ostrożność. Śledź opinie i oceny sprzedającego, a jeśli coś wzbudza Twoje wątpliwości – lepiej zrezygnuj z transakcji. Warto również korzystać z programów ochrony kupujących oferowanych przez te platformy.
Nie daj się nabrać na „okazje”
Czasem oszuści podszywają się pod znane marki lub podają się za autoryzowanych dystrybutorów, oferując produkty w super-atrakcyjnych cenach. Sprawdź, czy taka oferta jest autentyczna, zanim dokonasz zakupu. Najlepiej kupować bezpośrednio u producenta lub w sprawdzonych, autoryzowanych sklepach.
Uważaj na konkursy i loterie
Fałszywe konkursy i loterie internetowe to prawdziwa plaga. Oszuści rozsyłają masowo wiadomości, że wygrałeś jakąś nagrodę, ale by ją odebrać, musisz wpłacić tzw. „opłatę manipulacyjną”. Oczywiście pieniądze przepadają, a nagrody nie ma. Nigdy nie płać za rzekomo wygrany prezent.
Bądź ostrożny na portalach randkowych
Oszuści coraz częściej polują na samotne serca na portalach randkowych. Podszywają się pod atrakcyjne osoby, budują relację, a potem zaczynają prosić o pieniądze – na rzekomą podróż, operację bliskiej osoby, czy inny „nagły wydatek”. Nigdy nie wysyłaj pieniędzy komuś, kogo nie znasz osobiście.
Nie daj się naciągnąć na SMS-y premium
To klasyczna metoda wyłudzania pieniędzy. Oszuści rozsyłają wiadomości o rzekomych wygranych, legalnych lub nielegalnych subskrypcjach itp. Klikając w link lub wysyłając SMS, aktywujesz usługę premium, za którą później są pobierane wysokie opłaty. Uważaj na takie oferty i nigdy nie wchodź w nieznane linki.
Zachowaj zdrowy rozsądek
Kluczem do uniknięcia oszustwa jest zdrowy rozsądek i nieulegnięcie emocjom. Jeśli coś wydaje się zbyt dobre, by mogło być prawdziwe – to prawdopodobnie jest oszustwo. Zawsze weryfikuj informacje, sprawdzaj źródła i ufaj swojej intuicji. Lepiej dmuchać na zimne, niż potem żałować.
Pamiętajcie także, że jeśli padniecie ofiarą oszustwa internetowego, nie jesteście sami. Zgłaszajcie takie przypadki na policję lub do prokuratury – im więcej osób będzie to robić, tym większa szansa na złapanie sprawców i ochronę innych przed takimi metodami.
A jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o bezpiecznym poruszaniu się w sieci, koniecznie zajrzyjcie na stronę stop-oszustom.pl. To kompleksowy portal poświęcony tematyce oszustw internetowych, z poradami, jak się przed nimi chronić.
