Oszustwa telekomunikacyjne – gwałtowny wzrost w czasach pandemii
Usiądź wygodnie, bo mam do przekazania Ci bardzo niepokojące informacje. Według najnowszych danych, oszustwa telekomunikacyjne przeżywają swój bezprecedensowy rozkwit. W czasach, gdy większość z nas spędzała długie godziny w domu, korzystając z telefonów i internetu bardziej niż kiedykolwiek, cyberprzestępcy znaleźli nowe sposoby, by nas oszukać.
Dane są zatrważające – raport Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji pokazuje, że liczba ataków typu phishing wzrosła o ponad 600% w ciągu zaledwie kilku miesięcy 2020 roku. Cyberprzestępcy stali się jeszcze bardziej pomysłowi, wykorzystując nasze obawy związane z pandemią do przeprowadzania coraz bardziej wyrafinowanych oszustw.
A to dopiero wierzchołek góry lodowej. Rząd ostrzega, że fałszywe strony internetowe to jedne z najczęstszych sposobów wyłudzania naszych danych i pieniędzy. Coraz trudniej je odróżnić od prawdziwych – cyberprzestępcy stają się mistrzami kamuflażu.
Dlatego właśnie postanowiłem przygotować ten obszerny artykuł, byś mógł/mogła lepiej zrozumieć obecne trendy w oszustwach telekomunikacyjnych i nauczyć się, jak się przed nimi skutecznie bronić. Usiądź wygodnie, bo czeka Cię dość intensywna lektura.
Najnowsze metody oszustów – skąd się biorą i jak działają?
Zacznijmy od tego, skąd tak naprawdę bierze się ta plaga oszustw telekomunikacyjnych. Cóż, w dużej mierze mamy tu do czynienia z efektem domina – pandemia COVID-19 wymusiła na nas gwałtowną cyfryzację naszego życia. Przez długie miesiące lockdownu musieliśmy załatwiać wszystkie sprawy przez internet i telefon – od zakupów po kontakt z urzędami. To stwarzało ogromne możliwości dla przestępców.
Rządowe portale ostrzegają, że cyberprzestępcy zaczęli masowo tworzyć fałszywe strony, podszywając się pod znane marki i instytucje. Celem było przechwycenie naszych danych logowania, haseł, a nawet numeru karty płatniczej. A to dopiero początek.
Kolejnym niebezpiecznym trendem jest wysyłanie fałszywych wiadomości SMS i e-mail, podszywających się pod banki, operatorów telekomunikacyjnych czy urzędy. Mają one skłonić nas do kliknięcia w niebezpieczny link lub do podania poufnych danych. To tak zwane ataki typu „phishing”.
Nie możemy też zapominać o klasycznych naciągaczach, którzy dzwonią do nas i podszywają się na przykład pod pracowników banku lub urzędu skarbowego. Liczą na to, że uda im się wyłudzić od nas hasła, numery kart lub pieniądze.
Co ciekawe, cyberprzestępcy stają się coraz bardziej wyrafinowani. Potrafią stworzyć fałszywe strony internetowe, które wyglądają wręcz identycznie jak prawdziwe – z tą samą szatą graficzną, czcionkami i logotypami. Nawet certyfikaty bezpieczeństwa SSL już nie gwarantują, że dana witryna jest w 100% bezpieczna.
Jak rozpoznać, że padłeś ofiarą oszustwa?
Fałszywe strony internetowe, podejrzane wiadomości e-mail czy telefony od rzekomych urzędników to może brzmieć dość przerażająco. Jednak spokojnie – istnieją sprawdzone sposoby, by rozpoznać próbę oszustwa i ustrzec się przed stratami.
Przede wszystkim zwracaj uwagę na adres strony internetowej, do której próbujesz się dostać. Nawet jeśli wygląda on bardzo podobnie do prawdziwego, sprawdź go dokładnie. Może się okazać, że zamiast „www.pkobp.pl” jest „www.pkobqpl.com” lub coś w tym stylu. To klasyczny chwyt stosowany przez cyberprzestępców.
Kolejna rzecz to uważne sprawdzanie treści strony lub wiadomości. Jeśli zauważysz błędy ortograficzne, niegramatyczne sformułowania lub brak polskich znaków diakrytycznych, to prawdopodobnie masz do czynienia z fałszywką. Profesjonalne instytucje nie popełniają takich podstawowych błędów.
Warto też zwrócić uwagę, czy strona lub wiadomość zawiera wszystkie niezbędne informacje, takie jak regulamin, dane kontaktowe lub numery infolinii. Jeśli czegoś brakuje, lepiej zachowaj czujność.
Na koniec pamiętaj, że nawet jeśli dana strona internetowa posiada certyfikat SSL (kłódkę w przeglądarce), to wcale nie oznacza, że jest w 100% bezpieczna. Cyberprzestępcy coraz sprawniej podrabiają takie zabezpieczenia.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do autentyczności danej witryny lub wiadomości, najlepiej zweryfikuj je, kontaktując się bezpośrednio z prawdziwą instytucją. To może uchronić Cię przed poważnymi stratami.
Jak skutecznie bronić się przed telekomunikacyjnymi oszustami?
Teraz, gdy już wiesz, na co zwracać uwagę, pora przejść do najważniejszego – jak możesz się skutecznie bronić przed telekomunikacyjnymi naciągaczami? Oto kilka sprawdzonych sposobów:
1. Bądź czujny i weryfikuj każdy podejrzany kontakt
Pamiętaj, że banki, operatorzy telekomunikacyjni czy urzędy nigdy nie będą Cię prosić o podanie poufnych danych przez telefon, e-mail czy wiadomość SMS. Jeśli dostajesz taki kontakt, zweryfikuj go, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania.
2. Nie klikaj w podejrzane linki i załączniki
Jeśli otrzymasz wiadomość z nieznanego źródła zawierającą link lub załącznik, nie otwieraj ich. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie, które przejmie kontrolę nad Twoim urządzeniem. Zamiast tego, skontaktuj się bezpośrednio z instytucją, która rzekomo wysłała Ci wiadomość.
3. Aktualizuj swoje oprogramowanie i korzystaj z dobrego antywirusa
Regularne aktualizacje systemu operacyjnego, przeglądarki i innych programów to podstawa bezpieczeństwa. Ponadto, zainstaluj dobry program antywirusowy, który będzie monitorował Twoje urządzenie i chronił je przed zagrożeniami.
4. Uważnie sprawdzaj adres strony internetowej
Jak już wspomniałem, cyberprzestępcy potrafią stworzyć strony wyglądające identycznie jak prawdziwe. Dlatego zawsze dokładnie sprawdzaj adres URL, zanim podasz na niej jakiekolwiek dane.
5. Zgłaszaj podejrzane działania
Jeśli padniesz ofiarą oszustwa lub zauważysz coś podejrzanego, niezwłocznie zgłoś to na przykład do Centrum Zapobiegania Oszustwom. Twoje zgłoszenie pomoże chronić innych przed podobnymi incydentami.
Pamiętaj, że najważniejsze to zachować czujność i zdrowy rozsądek. Jeśli cokolwiek wzbudzi Twoje podejrzenia, nie wahaj się zweryfikować tego, zanim podejmiesz jakiekolwiek działania. Lepiej dmuchać na zimne, niż później żałować.
Podsumowanie
Telekomunikacyjne oszustwa to poważny i stale rosnący problem, który dotyka coraz więcej osób. Cyberprzestępcy nieustannie wymyślają nowe wyrafinowane metody, by nas okraść.
Pandemia COVID-19 tylko spotęgowała to zjawisko – zmusiła nas do większej cyfryzacji życia, stwarzając nowe luki, które przestępcy skwapliwie wykorzystują. Fałszywe strony internetowe, phishingowe e-maile i telefony od rzekomych urzędników to dziś codzienność.
Jednak nie poddawaj się! Istnieją sprawdzone sposoby, by ustrzec się przed takimi incydentami. Wystarczy zachować czujność, weryfikować każdy podejrzany kontakt i nigdy nie ufać bezkrytycznie nawet najbardziej przekonującym wiadomościom.
Pamiętaj też, że w razie podejrzenia oszustwa zawsze możesz zgłosić to do specjalistycznych instytucji, takich jak Centrum Zapobiegania Oszustwom. Wspólnymi siłami możemy ograniczyć skalę tego problemu i uchronić kolejne osoby przed stratami.
Mam nadzieję, że po lekturze tego artykułu poczujesz się bezpieczniejszy i lepiej przygotowany do obrony przed telekomunikacyjnymi naciągaczami. Uważaj na siebie i zdrowego rozsądku!
