Oszustwa na każdym kroku
Nie wiem jak ty, ale ja ostatnio czuję się jak na minowym polu, jeśli chodzi o bezpieczeństwo finansowe w sieci. Codziennie słychać o kolejnych przypadkach wyłudzeń, fałszywych aukcji, prób wyłudzenia danych lub pieniędzy – czy to przez maile, SMS-y, telefony czy komunikatory. Oszuści nie próżnują i wykorzystują każdą nowoczesną technologię, aby nas ogłupić i okraść.
Niedawno moja sąsiadka Grażynka straciła oszczędności życia przez fałszywe ogłoszenie na OLX. Wydawało się takie legit – nowiutki telewizor w super cenie. Zapłaciła z BLIKa i poszła po odbiór… a tu pusto. Oszuści wyczyścili jej konto. Biedna kobieta była załamana i nie wiedziała, co robić. Na szczęście udało nam się szybko zgłosić sprawę na policję.
A to tylko jedna z wielu historii, które słyszę w ostatnim czasie. Wyłudzenia, phishingowe maile, fałszywe inwestycje, randkowe szwindle – to codzienność w coraz bardziej cyfrowym świecie. Dlatego uważam, że warto mieszkańcom naszej „Stop Oszustom” przybliżyć ten temat i dać kilka praktycznych wskazówek, jak ustrzec się przed współczesnymi naciągaczami.
Nowoczesne metody oszustw telekomunikacyjnych
Dawniej naciągacze musieli włożyć więcej wysiłku w swoje przekręty. Dzisiaj wystarczy im laptop i sprawne palce. Oszustwa telekomunikacyjne stały się prawdziwą plagą, a ich sprawcy nieustannie wymyślają nowe sposoby, by nas ogłupić.
Najczęstsze metody to:
Fałszywe ogłoszenia na portalach sprzedażowych
Wystawiają na OLX, Vinted czy Allegro kuszące oferty sprzedaży, np. nowego iPhone’a w super cenie. Klient wpłaca pieniądze, a zamiast towaru dostaje… pycha. Albo oszuści podszywają się pod rzekomych kupców i próbują wyłudzić przedpłatę.
Phishingowe maile i SMS-y
Podszywają się pod banki, firmy kurierskie, urzędy czy inne instytucje. Wysyłają fałszywe wiadomości z prośbą o „pilne” potwierdzenie danych lub dokonanie płatności. Klikasz w link, a tam czeka na ciebie puста strona złodziei.
Inwestycje w kryptowaluty lub giełdę
Namawiają do szybkiego zarobku, często przez reklamy online. Kuszą wygórowanymi zyskami z kryptowalut czy spekulacji giełdowych. Ale wpłacone pieniądze znikają w niewyjaśnionych okolicznościach.
Oszustwa BLIK i płatności online
Wyłudzają dane do szybkich płatności przez BLIK lub namawiają do nieświadomego zatwierdzania transakcji. Albo przejmują konta na Facebooku i rozsyłają prośby o przelewy do znajomych.
Oszustwa matrymonialne
Zakładają fałszywe profile na portalach randkowych. Budują więź emocjonalną, a potem namawiają na wysyłanie pieniędzy pod przykrywką różnych wymyślonych historyjek.
To tylko kilka przykładów. Ich lista stale rośnie, bo naciągacze nieustannie wymyślają nowe sposoby, by nas okraść. Dlatego tak ważne jest, by poznać te metody i nauczyć się ich rozpoznawać.
Jak rozpoznać, że padliśmy ofiarą oszustwa?
Oszuści nieustannie udoskonalają swoje metody, więc nie zawsze łatwo od razu zidentyfikować przekręt. Ale są pewne sygnały ostrzegawcze, na które warto zwracać uwagę:
-
Zbyt atrakcyjna oferta – jeśli coś wygląda na zbyt dobre, by mogło być prawdziwe, to prawdopodobnie jest oszustwo. Zdrowy rozsądek mówi, że takich okazji nie ma.
-
Namawianie do natychmiastowej decyzji – oszuści często stosują presję czasu, byśmy nie mieli czasu na zastanowienie się i racjonalną ocenę oferty.
-
Prośby o niestandardowe płatności – jeśli ktoś nalega, abyśmy zapłacili np. przez mało znany system płatności lub kurier/odbiór osobisty, to najczęściej oznaka przekrętu.
-
Nielogiczne lub dramatyczne historie – w oszustwach matrymonialnych lub inwestycyjnych często słyszymy niecodzienne, niespójne opowieści, które mają wzbudzić w nas współczucie lub chęć szybkiego zarobku.
-
Brak kontaktu wideo/audio – w przypadku znajomości internetowych unikanie rozmów wideo/telefonicznych może świadczyć o tym, że ktoś ukrywa swoją prawdziwą tożsamość.
-
Nieuczciwe recenzje i opinie – jeśli oferta ma same pozytywne opinie, a nie możemy znaleźć żadnych negatywnych, to prawdopodobnie są one fałszywe lub usunięte.
Jeśli zauważysz któryś z tych sygnałów, powinieneś zareagować natychmiast i zweryfikować daną ofertę. Nie daj się nabrać na obietnice błyskawicznych zysków czy tanie towary – to najczęściej pułapka zastawiona przez sprytnych oszustów.
Jak ustrzec się przed nowoczesnymi oszustwami?
Oczywiście nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka padnięcia ofiarą przekrętu. Ale istnieją sprawdzone sposoby, by znacznie zminimalizować takie niebezpieczeństwo:
-
Zachowaj zdrowy rozsądek i czujność – jeśli coś wydaje ci się zbyt dobre, by mogło być prawdziwe, to prawdopodobnie tak właśnie jest. Nie daj się nabrać na obietnice szybkiego zarobku czy niezwykle tanie towary.
-
Weryfikuj tożsamość sprzedających/kupujących – szczególnie na portalach aukcyjnych sprawdź profil i opinie innych użytkowników. Jeśli są one jednoznacznie pozytywne, to dobry znak. Ale uważaj na fałszywe opinie.
-
Płać bezpiecznie – korzystaj z zaufanych, powszechnie stosowanych metod płatności, a nie niepewnych systemów. Unikaj przekazywania danych do kart płatniczych czy BLIKa na żądanie innej osoby.
-
Nie działaj pod presją czasu – oszuści często próbują cię pośpieszyć, byś nie zdążył dokładnie przemyśleć decyzji. Daj sobie czas na sprawdzenie wiarygodności oferty.
-
Unikaj dzielenia się danymi i zdjęciami – w przypadku kontaktów internetowych, zwłaszcza na portalach randkowych, nie przekazuj zbyt wielu prywatnych informacji ani intymnych zdjęć. Oszuści mogą to wykorzystać przeciwko tobie.
-
Zgłaszaj oszustwa – jeśli mimo ostrożności padniesz ofiarą przekrętu, niezwłocznie powiadom policję lub prokuraturę. Zgłoś też sprawę do Narodowego Centrum Cyberbezpieczeństwa lub organizacji konsumenckich. Im więcej zgłoszeń, tym większa szansa, że sprawców uda się złapać.
Oczywiście to tylko kilka podstawowych zasad. W dobie dynamicznego rozwoju technologii i pomysłowości oszustów, musimy stale podnosić swoją czujność i wiedzę na temat nowych zagrożeń. Ale przestrzeganie tych wskazówek znacznie zmniejszy ryzyko, że staniemy się ofiarami nowoczesnych naciągaczy.
Podsumowanie
Oszustwa telekomunikacyjne to prawdziwa plaga naszych czasów. Naciągacze nieustannie wymyślają coraz to nowsze metody, by nas okraść. Od fałszywych aukcji, przez wyłudzenia przez BLIK, po szwindle matrymonialne – przykłady można mnożyć.
Dlatego tak ważne jest, byśmy nauczyli się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze i stosowali podstawowe zasady bezpieczeństwa. Zachowajmy czujność, nie dajmy się nabrać na zbyt atrakcyjne oferty i bądźmy ostrożni, jeśli ktoś próbuje nas pośpieszyć. A w razie wpadki – szybko zgłośmy sprawę odpowiednim organom.
Tylko wtedy mamy szansę ustrzec się przed sprytną machinalką naciągaczy i uchronić nasz majątek przed wyłudzeniem. Pamiętajmy – czujność i zdrowy rozsądek to nasz najlepszy oręż w walce z nowoczesnymi oszustwami telekomunikacyjnymi.
