Nie ma czasu do stracenia
Internet stał się dziś nieodłączną częścią życia niemal każdego z nas. Nic w tym dziwnego – otwiera on nowe, fascynujące światy, umożliwia nieograniczoną komunikację i dostęp do ogromnej ilości informacji. Niestety, wirtualna rzeczywistość niesie ze sobą również liczne zagrożenia, zwłaszcza dla najmłodszych użytkowników.
Według danych UNICEF, każdego dnia na świecie z internetu korzysta po raz pierwszy ponad 170 000 dzieci. Brak podstawowej wiedzy na temat cyberzagrożeń sprawia, że setki tysięcy małoletnich użytkowników narażonych jest na niebezpieczeństwa, o których często nawet nie mają pojęcia. Mowa tu między innymi o wyłudzaniu danych osobowych, kradzieży tożsamości czy kontakcie z niebezpiecznymi treściami.
Firma Samsung, będąc świadoma tych wyzwań, stworzyła wyjątkową grę edukacyjną Stacja Galaxy, której celem jest nauczenie dzieci w wieku 7-9 lat zasad bezpiecznego korzystania z internetu. Gra dostępna jest na platformie Roblox, stanowiąc tym samym atrakcyjną i angażującą formę zdobywania wiedzy na ten temat.
Bez wątpienia musimy działać szybko. Czas najwyższy, by przekazać naszym pociechom niezbędną wiedzę, która uchroni je przed niebezpieczeństwami czyhającymi w wirtualnym świecie. Dlatego już dziś ruszajmy na Stację Galaxy – wspólna podróż po cyberbezpieczeństwo właśnie się rozpoczyna!
Nieuchronna cyfryzacja
Według raportu Brzdąc w sieci z 2022 roku opracowanego na zlecenie Ministerstwa Zdrowia i Krajowego Centrum Zapobiegania Uzależnieniom, ponad połowa, aż 54% maluchów w wieku od 0 do 6 lat, regularnie korzysta z urządzeń mobilnych takich jak smartfon, tablet czy laptop. Średni wiek inicjacji kontaktu z tego typu sprzętem to zaledwie 2 lata i 2 miesiące. Co gorsza, 75% rodziców 5-6 latków oraz 50% opiekunów 3-4 latków pozwala im na korzystanie z tych urządzeń.
Smartfonów używa co trzeci dwulatek, a co dziesiąte dziecko przed ukończeniem pierwszego roku życia. Średni czas spędzany przez najmłodszych przy ekranach to aż godzina i 15 minut dziennie. Swoje pierwsze urządzenia z dostępem do internetu nasze pociechy otrzymują już w wieku 8-9 lat.
Wniosek nasuwa się prosty – internet staje się naturalnym środowiskiem życia naszych dzieci, wirtualnym podwórkiem, gdzie zamiast trzepaka, piaskownicy, drzew i ławek znajdziemy czaty, filmy, media społecznościowe i gry online. To właśnie w tej cyfrowej przestrzeni, w której najmłodsi spędzają coraz więcej czasu, czają się liczne zagrożenia. I to tu musimy skupić naszą uwagę.
Zrozumieć cyberzagrożenia
Cyfrowy świat, choć fascynujący i pełen możliwości, to także przestrzeń, w której dziecko może się łatwo zgubić i paść ofiarą różnego rodzaju oszustw. Najczęstsze zagrożenia to:
-
Kradzież danych osobowych – Wiele gier czy aplikacji wymaga podania naszych prywatnych informacji takich jak imię, nazwisko, data urodzenia, adres e-mail czy numer telefonu. Nierozważne udostępnianie tych danych może prowadzić do kradzieży tożsamości.
-
Kontakt z niebezpiecznymi treściami – Internet roi się od stron i filmów z niepożądanymi, wręcz szkodliwymi treściami, które mogą mieć negatywny wpływ na psychikę dziecka. Mowa tu na przykład o materiałach pornograficznych, propagujących przemoc czy nienawiść.
-
Cyberprzemoc i hejt – Anonimowość w sieci zachęca niektóre osoby do obrażania, nękania lub zastraszania innych użytkowników, w tym dzieci. Słowa potrafią ranić równie mocno, a ich konsekwencje bywają trudne do naprawienia.
-
Wyłudzanie danych lub pieniędzy – Cyberprzestępcy coraz częściej stosują różnego rodzaju wyrafinowane metody, by wyłudzić od nas cenne informacje lub nakłonić do dokonania nielegalnych transakcji finansowych. Mogą to być np. fałszywe strony, prośby o pomoc czy atrakcyjne oferty.
-
Uzależnienie od ekranów – Nieograniczony dostęp do internetu i gier może prowadzić do uzależnienia, które negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, zdrowie i relacje z bliskimi.
Te zagrożenia są realne i mogą dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Dlatego tak ważne jest, by jak najwcześniej nauczyć nasze dzieci, jak radzić sobie z nimi w sieci.
Rodzina na Stacji Galaxy
Świadomość zagrożeń to dopiero pierwszy krok. Równie istotne jest zdobycie konkretnej wiedzy i umiejętności, które pozwolą nam i naszym pociechom bezpiecznie poruszać się w cyfrowej rzeczywistości.
Gra Stacja Galaxy na platformie Roblox to idealne narzędzie, by nauczyć się tych kompetencji w atrakcyjny i angażujący sposób. Jako gracze wcielamy się w role kosmicznych odkrywców, którzy muszą stawić czoła cyberzagrożeniom, by uratować stację kosmiczną.
Na samym początku tworzymy swojego awatara – bohatera galaktycznej samsungowej przygody. Pierwsze zadanie to wybór podstawowego narzędzia komunikacji w grze – smartfona. To właśnie on staje się przedmiotem, za pomocą którego użytkownicy łączą się z postaciami, otrzymują e-maile, czytają wiadomości. Niestety, nie wszystkie z nich są bezpieczne – wśród nich znajdują się niesprawdzone linki, prośby o kliknięcie oraz zachęty do instalacji podejrzanych aplikacji.
Podczas przechodzenia kolejnych etapów gracze poznają zatem prawdziwe zagrożenia czyhające w sieci – takie jak spam, scam, fake newsy czy malware. Wspólnie z przewodnikami Netką i Weberem muszą nauczyć się je rozpoznawać i odpowiednio na nie reagować, by uratować stację.
Gra w ciekawy i angażujący sposób przekazuje więc wiedzę o cyberbezpieczeństwie, ucząc jednocześnie, jak tworzyć silne hasła, korzystać z bezpiecznych stron internetowych czy zachowywać ostrożność podczas surfowania w sieci. To doskonała okazja, by rodzice mogli zasiąść do gry razem ze swoimi pociechami i wspólnie odkrywać cyfrowy świat.
Cyfrowa higiena i netykieta
Ochrona naszych dzieci w internecie to nie tylko wiedza na temat zagrożeń. Równie ważna jest nauka odpowiednich nawyków i zachowań, których możemy nauczyć się na Stacji Galaxy.
Jednym z kluczowych elementów jest higiena cyfrowa. Oznacza ona m.in. odłożenie wszystkich urządzeń mobilnych na co najmniej godzinę przed snem, by nie narażać się na negatywne działanie niebieskiego światła, utrudniającego nocny odpoczynek. Warto również ustalić z dzieckiem, że internet nie może być ważniejszy od codziennych obowiązków – musi być jasna kolejność działań.
Poza tym ważna jest także netykieta, czyli dobre maniery w sieci. Uczymy się jej m.in. podczas zadań polegających na precyzyjnej komunikacji z innymi graczami. Takie umiejętności nie tylko ułatwią współpracę w grze, ale także pomogą naszym pociechom nawiązywać zdrowe relacje w internecie, unikając hejtu czy przemocy.
Ponadto na platformie Trend Micro Cyber Academy znajdziemy wiele dodatkowych materiałów dotyczących bezpiecznego korzystania z internetu, które warto przeanalizować razem z dziećmi. Zawierają one cenne porady oraz ćwiczenia, pozwalające utrwalić zdobytą wiedzę.
Rodzice też muszą się uczyć
Warto pamiętać, że zagrożenia w sieci dotyczą nie tylko naszych pociech. Również my, rodzice, musimy stale poszerzać swoją wiedzę na temat cyberbezpieczeństwa.
Według badań GUS z 2023 roku, brak jakichkolwiek umiejętności cyfrowych deklaruje zaledwie 38% Polek i Polaków. To oznacza, że większość z nas regularnie korzysta z internetu, ale nie zawsze potrafi właściwie ocenić potencjalne niebezpieczeństwa. Dlatego, zamiast zakazywać dzieciom dostępu do sieci, sami powinniśmy nauczyć się, jak bezpiecznie z niej korzystać.
Materiały edukacyjne Trend Micro Cyber Academy to doskonałe narzędzie, które pomoże nam zdobyć niezbędną wiedzę. Znajdziemy tam odpowiedzi na kluczowe pytania, m.in. dotyczące ochrony prywatności, rozpoznawania fałszywych informacji czy bezpiecznego udostępniania zdjęć.
Warto również zagrać razem z dziećmi w Stację Galaxy. Przejście nawet kilku etapów gry daje nam pełniejszy obraz tego, z czym na co dzień mierzą się nasze pociechy w internecie. To pozwoli nam świadomie towarzyszyć im w zdobywaniu umiejętności cyfrowych i chronić przed niebezpieczeństwami.
Rodzicielska kontrola i wsparcie
Kluczem do bezpiecznego korzystania z internetu przez dzieci jest uważne rodzicielstwo – towarzyszenie im w aktywności online, rozmowa o zagrożeniach i ustalanie jasnych zasad.
Warto zacząć od monitorowania czasu spędzanego przy ekranach – możemy w tym celu wykorzystać stoper lub budzik, by obiektywnie kontrolować czas korzystania z urządzeń mobilnych. Pamiętajmy też, by internet nie był ważniejszy od codziennych obowiązków – ustalmy taką kolejność działań.
Ponadto nie bójmy się uczyć się internetu razem z dziećmi. Wspólne poszukiwanie odpowiedzi na nurtujące je pytania to świetny sposób, by dowiedzieć się więcej na temat wirtualnej rzeczywistości, a przy okazji pokazać, jak mądrze korzystać z zasobów online.
Gry edukacyjne, takie jak Stacja Galaxy na Robloksie, to także doskonała okazja do wspólnej zabawy i nauki. Każde kolejne ukończone zadanie to solidna porcja wiedzy o cyberzagrożeniach, którą możemy potem wykorzystać w codziennym życiu.
Pamiętajmy też o ustawieniu odpowiednich zabezpieczeń rodzicielskich na urządzeniach naszych dzieci. Choć mogą one wydawać się skomplikowane, w rzeczywistości ich instalacja i obsługa są naprawdę proste. Dzięki nim będziemy mieć pewność, że nasze pociechy mają dostęp tylko do odpowiednich, bezpiecznych treści.
Równowaga między światami
Internet to nieodłączny element rzeczywistości naszych dzieci. Wprawdzie niesie on ze sobą wiele niebezpieczeństw, ale jeśli nauczymy nasze pociechy, jak bezpiecznie poruszać się w wirtualnej przestrzeni, staną się one kompetentnymi i świadomymi użytkownikami.
Kluczowe jest zachowanie zdrowej równowagi między światem online i offline. Choć cyfrowa edukacja jest niezwykle ważna, nie zapominajmy o tradycyjnych, „analogowych” formach spędzania czasu – zabawach na świeżym powietrzu, grach planszowych czy lekturze książek. Takie aktywności są równie istotne dla prawidłowego rozwoju najmłodszych.
Dlatego, zamiast zakazywać korzystania z internetu, edukujmy nasze dzieci, ucząc je mądrości, ostrożności i higieny cyfrowej. Wspólne granie na Stacji Galaxy to świetny sposób, by zbudować w nich kompetencje, które ochronią je przed niebezpieczeństwami, a jednocześnie pozwolą cieszyć się dobrodziejstwami wirtualnego świata.
Czas najwyższy wyjść w kosmos! Ruszajmy na Stację Galaxy, by zdobyć niezbędną wiedzę i bezpiecznie podbijać cyfrowe uniwersum.
