Jako osoba, która stara się być świadoma i ostrożna w kwestiach bezpieczeństwa online, muszę przyznać, że obserwuję z niepokojem ewolucję oszustw i coraz bardziej wyrafinowane metody, którymi posługują się cyberprzestępcy. W 2023 roku byliśmy świadkami pojawienia się całkiem nowych rodzajów wyłudzeń, takich jak tzw. „ubój świń” (ang. pig butchering scam), gdzie oszuści stopniowo zdobywali zaufanie swoich ofiar, by następnie nakłonić je do coraz większych inwestycji w kryptowaluty, by finalnie zniknąć wraz z ich pieniędzmi.
Ponadto, wykorzystywanie technologii AI do symulowania dźwięku to dopiero początek niechlubnej ery. Oszuści potrafią teraz tworzyć bardzo realistyczne nagrania głosowe, podszyając się pod znane osoby i wzbudzając w ten sposób zaufanie ofiar. Skłaniają ich w ten sposób do ujawniania poufnych informacji lub przelania pieniędzy. Te postępy technologiczne w rękach przestępców pokazują, jak ważne jest zachowanie czujności w naszym cyfrowym życiu.
Obietnice łatwych pieniędzy, przejęcie konta rządowego, mistyfikacja za pomocą sztucznej inteligencji – oszuści nieustannie szukają nowych sposobów wykorzystania naszych słabych punktów. Według danych Federalnej Komisji Handlu (FTC) z ostatnich trzech lat Amerykanie stracili ponad 87 miliardów dolarów w wyniku różnego rodzaju wyłudzeń. Co więcej, w samym 2023 roku oszustwa w mediach społecznościowych kosztowały ich aż 27 miliardów dolarów. Tak alarmujące statystyki pokazują skalę problemu i konieczność zwiększenia świadomości oraz działań ochronnych.
Zgodnie z informacjami od eksperta ds. bezpieczeństwa Aarona Engela z firmy ExpressVPN, w 2024 roku możemy spodziewać się kolejnych niebezpiecznych trendów. Jednym z nich będzie wykorzystywanie sztucznej inteligencji do tworzenia jeszcze bardziej zaawansowanych ataków phishingowych, trudniejszych do zidentyfikowania. Deepfake’i, czyli syntetyczne multimedia stworzone za pomocą AI, pozwalają już teraz na wysoce realistyczne podrabianie głosów, filmów i obrazów. Wyobraź sobie, że otrzymujesz wiadomość z prośbą o pilną pomoc finansową od kogoś, kto brzmi zupełnie jak Twój szef lub ukochana osoba.
Kolejnym zagrożeniem są oszustwa związane z popularnymi aplikacjami do płatności P2P, takimi jak Venmo, Zelle czy Cash App. Przestępcy coraz częściej wykorzystują te wygodne narzędzia do nakłaniania użytkowników do wysyłania pieniędzy lub ujawniania danych, które później zostaną wykorzystane do nielegalnych celów.
Nie możemy też zapominać o klasycznych już metodach, takich jak wyłudzenia związane z dostawą paczek. Oszuści podszywający się pod firmy kurierskie rozsyłają fałszywe powiadomienia, próbując wyłudzić od nas dane lub pieniądze. Podobnie jest z kryptowalutami – niestety wciąż wiele osób daje się nabrać na obietnice szybkich zysków związane z inwestycjami w te cyfrowe aktywa.
Jednym z kluczowych czynników, który sprawia, że ludzie są podatni na oszustwa, jest tak zwane „uprzedzenie optymistyczne”. Wiara w to, że nas to nie spotka, może sprawić, że będziemy lekceważyć ostrzeżenia i ignorować sygnały ostrzegawcze. Dodatkowo, osoby mniej zaznajomione z nowymi technologiami mogą być bardziej narażone na wyrafinowane wyłudzenia, wykorzystujące najnowsze narzędzia. Przestępcy często też ponaglają ofiary, by sprowokować pochopne reakcje.
Aby lepiej zrozumieć i przeciwdziałać tym zagrożeniom, warto przyjrzeć się najczęstszym rodzajom wyłudzeń. Phishing polega na wysyłaniu fałszywych wiadomości, podszywających się pod znane firmy lub organizacje, w celu wyłudzenia poufnych danych. Catfishing to tworzenie fałszywej tożsamości online, często na portalach randkowych, by nakłonić kogoś do nawiązania relacji. Kryptoscamy to nieuczciwe praktyki związane z inwestowaniem w kryptowaluty, mające na celu kradzież pieniędzy lub informacji. Fikcyjne produkty na sprzedaż to tworzenie pozornie legalnych sklepów internetowych, oferujących nieistniejące towary. Charytatywne scamy to wyłudzanie datków na fikcyjne cele dobroczynne. Deepfake’i i sztuczna inteligencja to nowe narzędzia przestępców do tworzenia fałszywych rekomendacji, wiadomości czy nagrań.
Niestety, nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka padnięcia ofiarą oszustwa, ale można podjąć szereg działań, by skutecznie się bronić. W przypadku podejrzenia, że ktoś Cię oszukał, postaraj się jak najszybciej skontaktować z bankiem lub dostawcą usługi, na której doszło do wyłudzenia. Zgłoś również sprawę na policję. Pamiętaj też, by zachować wszelkie dowody i nie niszczyć żadnych dokumentów. Działanie w porę może uchronić Cię przed poważnymi konsekwencjami.
Podsumowując, w obliczu coraz bardziej wyrafinowanych metod wykorzystywanych przez oszustów, niezwykle ważna jest edukacja i świadomość zagrożeń. Zachowanie czujności, krytyczne podejście do podejrzanych ofert i weryfikacja źródeł to klucz do skutecznej obrony. Jeśli jednak padniesz ofiarą wyłudzenia, nie zwlekaj – działaj szybko, by zminimalizować straty. Odwiedź stronę stop-oszustom.pl, by dowiedzieć się więcej o bezpiecznym poruszaniu się w cyfrowym świecie.
