Wraz z rosnącą popularnością e-commerce w Polsce, odnotowano znaczny wzrost liczby incydentów związanych z oszustwami w internecie. Dane zebrane przez CERT Polska (Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe) pokazują, że w 2021 roku liczba tego typu incydentów na najpopularniejszych polskich portalach zakupowych, takich jak Allegro, OLX czy Vinted, wzrosła ponad 5-krotnie w porównaniu do poprzedniego roku. Jeszcze bardziej niepokojące jest to, że w 2022 roku liczba realnych incydentów była niemal 7-krotnie wyższa niż w 2020 roku.
Fałszywe Sklepy Internetowe – Nowa Odsłona Przestępczości Internetowej
Jednym z najbardziej niepokojących trendów jest lawinowy wzrost przestępstw polegających na tworzeniu fałszywych sklepów internetowych, których celem jest wyłudzanie danych dostępowych do kont bankowych klientów. W 2020 roku liczba takich oszukańczych portali wzrosła aż o 1256 punktów procentowych w porównaniu do 2018 roku. Nawet porównanie roku 2022 z 2021 wciąż wykazuje 34-procentowy wzrost liczby sklepów podszywających się pod legalne platformy e-commerce.
Obserwowana przez CERT Polska gwałtowna eskalacja tego typu zagrożeń świadczy o coraz większej determinacji cyberprzestępców, którzy coraz częściej przenoszą swoją nielegalną działalność do internetu. Wzrost liczby incydentów związanych z oszustwami na popularnych portalach zakupowych jest alarmujący i wymaga pilnych działań mających na celu podniesienie świadomości społeczeństwa w zakresie bezpiecznych zakupów online.
Jak Rozpoznać Fałszywy Sklep Internetowy?
Jednym z kluczowych elementów ochrony przed oszustwami w sieci jest umiejętność rozpoznawania fałszywych sklepów internetowych. Eksperci z CERT Polska wskazują na kilka kluczowych cech, które mogą zdradzać nieuczciwość danej platformy:
-
Podejrzana domena: Legitymne sklepy internetowe zazwyczaj posiadają domenę w formie nazwy firmy.pl lub nazwamarki.pl. Należy zwrócić uwagę na domeny, które wyglądają na nielogiczne lub niezwiązane z nazwą sklepu.
-
Brak informacji o firmie: Wiarygodne sklepy online powinny prezentować pełne dane kontaktowe, adres siedziby, numer NIP oraz inne informacje o przedsiębiorstwie. Brak tych danych może sugerować, że mamy do czynienia z oszustwem.
-
Nierealistyczne ceny: Jeśli ceny produktów w danym sklepie są znacząco niższe niż na innych platformach, może to być sygnał, że mamy do czynienia z fałszywą ofertą.
-
Podejrzany sposób płatności: Bezpieczne sklepy internetowe powinny oferować sprawdzone i bezpieczne metody płatności, takie jak płatności online lub przelewy bankowe. Unikaj sklepów, które wymagają wysyłki środków na podejrzane konta bankowe.
-
Brak możliwości weryfikacji zamówienia: Legalne sklepy internetowe umożliwiają śledzenie statusu zamówienia oraz kontakt z działem obsługi klienta. Brak takich funkcjonalności może wskazywać na oszustwo.
Zachowanie ostrożności i wnikliwa analiza tych cech może pomóc znacząco zredukować ryzyko padnięcia ofiarą fałszywych sklepów internetowych.
Bezpieczne Metody Dokonywania Płatności Online
Jednym z kluczowych aspektów bezpiecznych zakupów online jest wybór odpowiedniej metody płatności. Eksperci z CERT Polska zalecają korzystanie z sprawdzonych i bezpiecznych rozwiązań, takich jak:
-
Płatności online: Większość wiarygodnych sklepów internetowych oferuje możliwość płatności za pośrednictwem popularnych systemów płatności online, takich jak PayPal, Przelewy24 czy Dotpay. Metody te zapewniają dodatkową ochronę transakcji.
-
Przelewy bankowe: Dokonywanie przelewów bezpośrednio na konto bankowe sklepu jest również bezpieczną opcją, pod warunkiem że wcześniej zweryfikowaliśmy wiarygodność danej platformy.
-
Płatności przy odbiorze: W przypadku zakupów na mniej znanych portalach, płatność przy odbiorze przesyłki może być dobrym rozwiązaniem, ponieważ pozwala uniknąć przedpłat.
Niezależnie od wybranej metody płatności, zawsze należy upewnić się, że transakcja odbywa się na bezpiecznym połączeniu szyfrowanym protokołem HTTPS. Obecność zielonej kłódki w przeglądarce nie gwarantuje bowiem samo w sobie bezpieczeństwa.
Co Zrobić, Jeśli Padniesz Ofiarą Oszustwa?
Mimo najlepszych starań, czasem zdarza się, że ktoś staje się ofiarą internetowych oszustw. W takiej sytuacji kluczowe jest szybkie działanie:
-
Natychmiast skontaktuj się z bankiem i zablokuj dostęp do konta, na które dokonano płatności. Pozwoli to ograniczyć straty.
-
Zgłoś incydent do CERT Polska – zespół ten monitoruje zagrożenia w polskiej cyberprzestrzeni i może podjąć działania mające na celu zatrzymanie przestępców.
-
Złóż zawiadomienie o przestępstwie w najbliższej jednostce Policji. Pozwoli to na wszczęcie formalnego postępowania.
-
Skontaktuj się z serwisem, na którym dokonywałeś zakupu. Wiele platform e-commerce oferuje wsparcie w przypadku oszustw i może pomóc w odzyskaniu środków.
Zgłaszanie incydentów i współpraca z odpowiednimi organami to kluczowe elementy w walce z dynamicznie rozwijającymi się metodami internetowych oszustw. Tylko wspólne działania użytkowników i instytucji mogą skutecznie chronić konsumentów przed zagrożeniami.
Bezpieczne zakupy online to ważny element codziennego funkcjonowania w dobie cyfrowej transformacji. Dzięki rosnącej świadomości społeczeństwa oraz działaniom podejmowanym przez instytucje takie jak CERT Polska, możemy skuteczniej bronić się przed zagrożeniami i cieszyć się wygodą i oszczędnością, jaką dają zakupy w sieci.
