W dzisiejszym cyfrowym świecie, wraz ze wzrostem popularności e-commerce, musimy być szczególnie wyczuleni na rosnące zagrożenie ze strony cyberprzestępców. Według danych zebranych przez CERT Polska, liczba incydentów cyberbezpieczeństwa związanych z oszustwami na najpopularniejszych polskich portalach zakupowych wzrosła ponad 5-krotnie w 2021 roku w porównaniu z rokiem poprzednim. W 2022 roku liczba ta była już niemal 7-krotnie wyższa niż w 2020 roku.
Pandemia COVID-19 oraz rosnąca inflacja przyczyniły się do gwałtownego wzrostu popularności zakupów online wśród Polaków. Niestety, w ślad za tymi trendami podążali również cyberprzestępcy. Dane CERT Polska wskazują, że od 2019 roku liczba fałszywych sklepów internetowych wyłudzających dane dostępowe do kont bankowych ich klientów wzrosła aż o 1256% w 2020 roku w porównaniu do 2018 roku. Natomiast w 2022 roku odnotowano 34-procentowy wzrost w stosunku do roku poprzedniego.
Te alarmujące statystyki podkreślają pilną potrzebę edukowania konsumentów na temat bezpiecznych zakupów online. Dlatego CERT Polska przygotował kampanię edukacyjną oraz nową edycję poradnika, który zawiera praktyczne wskazówki, jak unikać pułapek zastawianych przez cyberprzestępców.
Wiarygodność Sklepu Internetowego
Jednym z kluczowych czynników bezpiecznych zakupów online jest ocena wiarygodności sklepu internetowego. Niestety, dane CERT Polska wskazują, że liczba fałszywych sklepów internetowych wyłudzających dane dostępowe do kont bankowych klientów rośnie w zawrotnym tempie.
Zanim dokonasz zakupu, uważnie sprawdź następujące elementy:
- Adres strony internetowej – Upewnij się, że adres URL sklepu jest poprawny i nie zawiera literówek lub podejrzanych znaków.
- Informacje kontaktowe – Zweryfikuj, czy strona zawiera kompletne dane kontaktowe, takie jak adres, numer telefonu i adres e-mail.
- Opinie i recenzje – Przeczytaj uważnie opinie innych klientów, aby upewnić się, że sklep cieszy się dobrą reputacją.
- Certyfikaty i zabezpieczenia – Sprawdź, czy strona posiada ważne certyfikaty bezpieczeństwa, takie jak SSL/TLS.
Jeśli cokolwiek wzbudzi Twoje wątpliwości, najlepiej zrezygnuj z zakupu i poszukaj alternatywnego, wiarygodnego sprzedawcy.
Bezpieczne Metody Płatności
Kolejnym kluczowym aspektem bezpiecznych zakupów online jest wybór odpowiedniej metody płatności. Niestety, cyberprzestępcy często celują w słabe punkty systemów płatniczych, aby uzyskać dostęp do danych finansowych użytkowników.
Oto kilka wskazówek, jak bezpiecznie dokonywać płatności online:
- Unikaj płatności przelewem bankowym bezpośrednio na konto sprzedawcy – Zamiast tego skorzystaj z bezpiecznych platform płatniczych, takich jak PayPal, Google Pay lub Apple Pay.
- Korzystaj z kart kredytowych lub debetowych – Karty te oferują lepszą ochronę przed oszustwami niż płatności bezpośrednie z konta bankowego.
- Nigdy nie udostępniaj danych karty osobom trzecim – Nikt poza Tobą i zaufanymi platformami płatniczymi nie powinien mieć dostępu do Twoich danych finansowych.
- Sprawdzaj uważnie historię transakcji – Regularnie monitoruj swoje konto, aby szybko wykryć wszelkie podejrzane działania.
Jeśli zaobserwujesz cokolwiek niepokojącego, niezwłocznie skontaktuj się z bankiem lub wydawcą karty.
Uważaj na Podejrzane Komunikaty
Cyberprzestępcy często próbują wyłudzić informacje od konsumentów za pośrednictwem podejrzanych wiadomości e-mail, SMS-ów lub telefonów. Mogą one podszywać się pod banki, sklepy internetowe lub inne zaufane instytucje.
Oto na co należy zwrócić uwagę:
- Nigdy nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników z nieznanych źródeł – Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie.
- Uważaj na żądania udostępnienia danych osobowych lub finansowych – Żadna wiarygodna firma nie będzie o to prosić drogą e-mailową lub SMS-ową.
- Zweryfikuj nadawcę – Jeśli wiadomość wydaje się podejrzana, skontaktuj się bezpośrednio z daną organizacją, korzystając z oficjalnych kanałów komunikacji.
Jeśli otrzymasz podejrzaną wiadomość, zgłoś ją do CERT Polska lub swojego dostawcy usług internetowych, aby pomóc w walce z cyberprzestępczością.
Unikaj Zbyt Dobrych Okazji
Cyberprzestępcy często próbują kusić konsumentów niezwykle atrakcyjnymi ofertami, licząc na to, że chęć oszczędzenia pieniędzy przesłoni zdrowy rozsądek.
Bądź szczególnie ostrożny w następujących sytuacjach:
- Produkty w cenach rażąco odbiegających od rynkowych – Jeśli coś wydaje się zbyt dobre, aby było prawdziwe, prawdopodobnie tak właśnie jest.
- Rzekomo ograniczone czasowo oferty – Cyberprzestępcy często wykorzystują poczucie pilności, aby nakłonić ludzi do szybkich, nieprzemyślanych decyzji.
- Nowe, nieznane marki lub sprzedawcy – Zanim dokonasz zakupu, dokładnie sprawdź reputację i wiarygodność danego podmiotu.
Jeśli coś wzbudzi Twoje wątpliwości, lepiej zrezygnuj z zakupu i poszukaj alternatywnych, sprawdzonych sprzedawców.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo zakupów online to kluczowe wyzwanie w dzisiejszych czasach. Rosnąca popularność e-commerce, napędzana pandemią i inflacją, pociąga za sobą również wzrost aktywności cyberprzestępców. Dane CERT Polska jednoznacznie wskazują na skalę problemu – liczba incydentów związanych z oszustwami e-commerce rośnie lawinowo.
Dlatego tak ważne jest, aby konsumenci poznali i stosowali kluczowe zasady bezpiecznych zakupów online. Uważna weryfikacja wiarygodności sklepów, wybór bezpiecznych metod płatności, czujność na podejrzane komunikaty oraz ostrożność wobec zbyt dobrych ofert to podstawowe środki ochrony przed cyberprzestępczością.
Dbajmy o swoje bezpieczeństwo podczas zakupów w sieci. Zgłaszajmy podejrzane incydenty i edukujmy innych, aby wspólnie przeciwdziałać rosnącemu zagrożeniu. Tylko poprzez skoordynowane działania możemy skutecznie walczyć z cyberprzestępczością.
