Pandemia COVID-19 oraz rosyjska inwazja na Ukrainę znacząco zwiększyły liczbę oszustw wykorzystujących naszą ludzką empatię i chęć niesienia pomocy potrzebującym. Przestępcy coraz częściej podszywają się pod organizacje charytatywne, osoby z Ukrainy w potrzebie lub instytucje rządowe, aby wyłudzić środki finansowe od niczego niepodejrzewających ofiar.
Pranie pieniędzy pod przykrywką przekazywania darowizn
Jednym z najbardziej wyrafinowanych schematów oszustw charytatywnych jest pranie brudnych pieniędzy poprzez udawane zbiórki na walkę z pandemią koronawirusa. Oszuści rekrutują osoby do pracy zdalnej, która polega na przekazywaniu darowizn na rzecz walki z COVID-19. Pracownik, czyli w rzeczywistości ofiara oszustwa, otrzymuje przelew na swoje konto, a następnie ma wpłacić pieniądze na wskazane dane w zamian za prowizję. Do takich operacji często wykorzystywane są wirtualne bankomaty i kryptowaluty, zapewniające anonimowość. W ten sposób spreparowane środki trafiają w ręce przestępców.
Taki mechanizm jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ofiara nieświadomie staje się uczestnikiem nielegalnej działalności. Przekazując pieniądze na rzekomo charytatywne cele, może ona zostać wplątana w proceder prania brudnych pieniędzy, co grozi poważnymi konsekwencjami prawnymi. Dlatego tak ważne jest zachowanie szczególnej ostrożności przy wszelkich podejrzanych ofertach pracy czy zbiórkach, nawet jeśli wyglądają one na wiarygodne.
Pseudocharytatywne zbiórki
Oszuści nie ograniczają się jednak wyłącznie do prania pieniędzy. Coraz częściej podszywają się również pod autentyczne organizacje pomocowe lub tworzą własne fikcyjne zbiórki charytatywne. Wykorzystują przy tym wzmożoną w czasach kryzysu chęć niesienia pomocy, która skłania ludzi do hojnych darowizn.
Przestępcy kopiują layout znanych portali zbiórkowych, a nawet podszywają się pod pracowników renomowanych organizacji. Następnie rozsyłają prośby o wsparcie finansowe na konta, które w rzeczywistości należą do nich samych. Ofiara, przekonana o szczytnym celu, dokonuje wpłaty, a pieniądze trafiają w ręce oszustów.
Tego typu pseudocharytatywne zbiórki są szczególnie niebezpieczne, ponieważ mogą wyglądać bardzo wiarygodnie. Dlatego przed dokonaniem jakiejkolwiek wpłaty należy zawsze dokładnie sprawdzić, czy dana organizacja jest autentyczna i czy rzeczywiście prowadzi taką akcję. Warto również zgłosić podejrzane przypadki na dedykowanej stronie, aby ustrzec innych przed podobnymi wyłudzeniami.
Wykorzystywanie uchodźców z Ukrainy
Wojna w Ukrainie również stała się powodem do kolejnych oszustw charytatywnych. Przestępcy publikują w Internecie ogłoszenia dotyczące rzekomej możliwości niedrogiego wynajmu mieszkania lub domu dla uchodźców. Warunkiem najmu jest jednak uprzednie przekazanie środków pieniężnych na konto podane przez ogłoszeniodawcę. W rzeczywistości oferowana nieruchomość nie istnieje, a poszkodowani Ukraińcy pozostają bez pieniędzy i wynajętego lokum.
Innym przykładem są fałszywe zbiórki organizowane na portalach społecznościowych. Oszuści podszywają się pod osoby pomagające uchodźcom, prosząc o wpłaty na rzekomą pomoc humanitarną. W rzeczywistości pieniądze trafiają do kieszeni przestępców, a ofiarodawcy tracą swoje oszczędności.
Tego typu działania są szczególnie podłe, ponieważ wykorzystują najtrudniejszą sytuację ludzi uciekających przed wojną. Dlatego tak ważne jest weryfikowanie wiarygodności organizacji i osób prowadzących zbiórki, zanim zdecydujemy się na jakąkolwiek wpłatę.
Inne formy oszustw charytatywnych
Oprócz wymienionych schematów, przestępcy stosują również inne metody wykorzystujące naszą dobroć i chęć niesienia pomocy. Mogą to być na przykład:
- Fałszywe ogłoszenia o adopcji zwierząt z Ukrainy – w rzeczywistości chodzi o wyłudzenie pieniędzy pod pretekstem sfinansowania transportu czworonogów do Polski.
- Prośby o wsparcie dla rzekomo chorych lub poszkodowanych bliskich – oszuści podszywają się pod członków rodziny, prosząc o pomoc finansową.
- Naciąganie na zakup fałszywych leków lub sprzętu medycznego – przestępcy wykorzystują strach przed brakiem dostępu do służby zdrowia.
We wszystkich tych przypadkach mechanizm jest podobny – naiwność i empatia ofiar są wykorzystywane do wyłudzenia pieniędzy. Dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i weryfikowanie wiarygodności każdej tego typu prośby.
Podsumowanie
Pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie stworzyły nowe możliwości dla przestępców, którzy coraz częściej podszywają się pod organizacje charytatywne i osoby w potrzebie. Oferując rzekomo szlachetne cele, wyłudzają one pieniądze od niczego niepodejrzewających ofiar.
Mechanizmy tych oszustw są różnorodne – od prania brudnych pieniędzy przez fikcyjne zbiórki, po naciąganie na zakup fałszywych produktów. Jednak łączy je jedno – wykorzystywanie ludzkiej dobroci i empatii do nielegalnego wzbogacenia się.
Dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i weryfikowanie wiarygodności każdej tego typu prośby, zanim zdecydujemy się na jakąkolwiek wpłatę. Tylko w ten sposób możemy uchronić siebie i naszych bliskich przed staniem się ofiarami charytatywnych przekrętów.
