W dzisiejszych czasach oszustwa w cyberprzestrzeni stały się niestety powszechną praktyką wśród przestępców internetowych. Jednym z najczęstszych i najbardziej popularnych rodzajów ataków jest phishing – technika oparta na inżynierii społecznej, która ma na celu wyłudzenie od ofiary poufnych danych.
Czym jest phishing i jak działa?
Phishing polega na wysyłaniu fałszywych wiadomości e-mail lub SMS-ów, podszywających się pod znane i wiarygodne organizacje, takie jak firmy kurierskie, urzędy administracji publicznej czy dostawcy usług telekomunikacyjnych. Celem tych działań jest nakłonienie ofiary do ujawnienia danych logowania do kont bankowych, kont społecznościowych lub systemów biznesowych.
Cyberprzestępcy często wykorzystują taktykę spear-phishingu, która jest jeszcze bardziej niebezpieczna. W tym przypadku atak jest ukierunkowany na konkretnego adresata, a wiadomość może być spersonalizowana, nawiązując do relacji ofiary z firmą lub organem, który jest podrabiany. Taki typ ataku jest poprzedzony dokładnym rozpoznaniem celu przez przestępców.
Zgodnie z danymi Zespołu Reagowania na Incydenty Cyberbezpieczeństwa – CSIRT NASK, w 2019 roku zarejestrowano aż 6484 incydentów, z których 4100 stanowiły ataki typu fraud, czyli właśnie oszustwa internetowe.
Jak rozpoznać fałszywy e-mail?
Wiadomości phishingowe są przygotowywane w taki sposób, aby wyglądały na autentyczne. Często zawierają one linki do fałszywych stron internetowych lub załączniki, które mogą rozprzestrzeniać szkodliwe oprogramowanie. Dlatego bardzo ważne jest, aby zachować czujność i umieć rozpoznać tego typu próby oszustwa.
Oto kilka kluczowych wskazówek, na co należy zwrócić uwagę:
-
Nadawca wiadomości – Sprawdź, czy adres e-mail nadawcy jest zgodny z faktyczną nazwą organizacji, którą rzekomo reprezentuje. Przestępcy często używają podobnych, ale nieco zmodyfikowanych adresów.
-
Treść wiadomości – Uważaj na komunikaty wzbudzające poczucie pilności, strach lub obietnice nadzwyczajnych korzyści. Legalne firmy nie wysyłają tego typu wiadomości.
-
Linki i załączniki – Nigdy nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników z nieznanych źródeł. Możesz w ten sposób zainfekować swoje urządzenie złośliwym oprogramowaniem.
-
Żądania informacji – Legalne organizacje nigdy nie będą prosić Cię o podanie poufnych danych, takich jak hasła czy numery kart kredytowych, przez e-mail.
Jeśli masz wątpliwości co do autentyczności wiadomości, najlepiej skontaktuj się bezpośrednio z firmą, podając jej znane Ci dane kontaktowe, a nie te podane w podejrzanej wiadomości.
Jak zgłaszać phishing?
Jeśli zidentyfikujesz podejrzaną wiadomość, nie wahaj się jej zgłosić. Może to pomóc w identyfikacji i powstrzymaniu działań oszustów.
Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe CERT Polska prowadzi stronę internetową, na której można łatwo i intuicyjnie zgłosić przypadek phishingu. Wystarczy wypełnić krótki formularz online i dołączyć podejrzaną wiadomość.
Ponadto, w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że padłeś ofiarą oszustwa, powinieneś niezwłocznie zgłosić ten fakt Policji lub do prokuratury. Szybka reakcja może znacznie zwiększyć szanse na odzyskanie utraconych środków.
Jak chronić się przed phishingiem?
Istnieje kilka kluczowych zasad, których przestrzeganie może skutecznie chronić przed atakami phishingowymi:
-
Zachowaj czujność – Uważnie analizuj każdą otrzymywaną wiadomość, zwracając uwagę na sygnały ostrzegawcze, takie jak nieznany nadawca, żądania pilnych działań czy prośby o poufne dane.
-
Nie klikaj w linki i nie otwieraj załączników – Jeśli masz wątpliwości co do autentyczności wiadomości, nigdy nie klikaj w zawarte w niej linki ani nie otwieraj załączników.
-
Weryfikuj wiadomości bezpośrednio u źródła – Zamiast klikać w linki z e-maili, wpisz samodzielnie adres strony internetowej firmy, którą rzekomo reprezentuje wiadomość.
-
Aktualizuj oprogramowanie – Regularne aktualizacje systemu operacyjnego, przeglądarki internetowej i innych programów pomagają w ochronie przed zagrożeniami.
-
Korzystaj z filtrów antyspamowych – Włącz w swojej skrzynce e-mail filtry antyspamowe, aby automatycznie odfiltrowywać podejrzane wiadomości.
Zachowanie podstawowych środków ostrożności znacznie zmniejsza ryzyko stania się ofiarą phishingu i innych oszustw internetowych. Pamiętaj, aby zawsze zachować czujność i nie dać się zwieść pozorom autentyczności.
Warto również regularnie odwiedzać stronę https://stop-oszustom.pl/, gdzie można znaleźć aktualne informacje na temat najnowszych niebezpiecznych praktyk stosowanych przez cyberprzestępców oraz skuteczne sposoby ochrony przed nimi.
