Crowdfunding, czyli zbieranie środków finansowych od wielu inwestorów na realizację danego projektu, stał się w ostatnich latach bardzo popularną metodą pozyskiwania kapitału. Jednak nie wszystkie projekty, które pojawiają się na platformach crowdfundingowych, są warte zaufania. Niestety, w tym obszarze również można natknąć się na oszustwa, które mogą kosztować inwestorów utratę pieniędzy.
Czym jest crowdfunding?
Crowdfunding to model finansowania, w którym osoby lub organizacje uzyskują środki pieniężne na nowe projekty od wielu osób, zazwyczaj za pośrednictwem specjalnych platform internetowych. Osoby, które wpłacają pieniądze, mają nadzieję na otrzymanie w zamian nagrody lub określonej korzyści, na przykład w postaci produktu będącego efektem realizacji danego projektu.
Istnieje kilka głównych modeli crowdfundingu:
-
Crowdfunding typu „wszystko albo nic” – projekt musi uzyskać pełną wymaganą kwotę, aby środki zostały wypłacone twórcom. Jeśli kwota nie zostanie zebrana, pieniądze wracają do inwestorów.
-
Crowdfunding typu „wszystko, co uda się zebrać” – twórcy projektu otrzymują wszystkie wpłacone środki, niezależnie od tego, czy osiągnięto zakładany cel finansowania, czy nie.
-
Crowdfunding udziałowy – inwestorzy otrzymują udziały w firmie lub projekcie w zamian za swoje wkłady.
-
Crowdfunding pożyczkowy – inwestorzy pożyczają pieniądze twórcom projektu, oczekując zwrotu pożyczki wraz z odsetkami.
Crowdfunding pozwala na realizację wielu ciekawych pomysłów, które w inny sposób trudno byłoby sfinansować. Jednak ta forma pozyskiwania kapitału też niesie ze sobą pewne ryzyka.
Czym są oszustwa crowdfundingowe?
Oszustwa crowdfundingowe to sytuacje, w których twórcy projektu celowo wprowadzają inwestorów w błąd, prezentując nierzetelne lub wręcz fałszywe informacje, aby zdobyć środki finansowe. Może to przybierać różne formy, takie jak:
-
Niewykonanie obietnic – twórcy projektu nie dostarczają obiecanych nagród lub produktów inwestorom, którzy wpłacili pieniądze.
-
Nieistniejący projekt – platforma lub projekt są jedynie przykrywką do wyłudzania pieniędzy, a w rzeczywistości nic nie jest realizowane.
-
Zawyżone prognozy zysków – twórcy przedstawiają nierealistyczne prognozy dotyczące potencjalnych zysków, aby zachęcić inwestorów do wpłat.
-
Kradzież danych – twórcy projektu wykorzystują dane osobowe inwestorów do celów niezwiązanych z projektem, na przykład do wyłudzenia kredytów.
-
Fikcyjne zespoły – twórcy podają fałszywe informacje na temat zespołu pracującego nad projektem, aby wzbudzić zaufanie inwestorów.
Te i inne formy oszustw na platformach crowdfundingowych mogą pozbawić inwestorów zainwestowanych środków, nie przynosząc im żadnych korzyści w zamian.
Jak rozpoznać oszustwa crowdfundingowe?
Aby uniknąć stania się ofiarą oszustwa crowdfundingowego, warto zwrócić uwagę na następujące czynniki:
Rzetelność i przejrzystość informacji
Dokładnie sprawdź, czy twórcy projektu podają kompletne i wiarygodne informacje na temat swojego przedsięwzięcia, zespołu, harmonogramu realizacji oraz planowanych korzyści dla inwestorów. Brak istotnych danych lub nieścisłości może być sygnałem ostrzegawczym.
Reputacja twórców projektu
Sprawdź, czy twórcy mają doświadczenie w realizacji podobnych projektów lub w branży, w której działa ich przedsięwzięcie. Poszukaj informacji na temat ich wcześniejszych dokonań i tego, czy dotrzymywali obietnic danym inwestorom.
Realność założeń finansowych
Sprawdź, czy założenia finansowe projektu, w tym prognozy sprzedaży i zysków, wydają się realistyczne i wykonalne. Nierealistycznie wysokie prognozy zysków lub nierealny harmonogram realizacji mogą wskazywać na próbę wprowadzenia inwestorów w błąd.
Kluczowe jest, aby zachować zdrowy rozsądek i krytycznie oceniać każdy projekt crowdfundingowy, przed podjęciem decyzji o inwestycji. Warto również korzystać z usług specjalistycznych portali, które monitorują rynek i ostrzegają przed podejrzanymi projektami.
Podsumowanie
Crowdfunding to atrakcyjna forma finansowania ciekawych pomysłów, jednak nie jest wolna od ryzyka oszustw. Należy zachować ostrożność i dokładnie weryfikować informacje o każdym projekcie, przed zdecydowaniem się na inwestycję. Kluczowe czynniki to rzetelność przekazywanych informacji, reputacja twórców oraz realność założeń finansowych. Tylko zachowując czujność, można zminimalizować ryzyko stania się ofiarą oszustwa crowdfundingowego.
