W dzisiejszych czasach, gdy coraz więcej naszej aktywności przenosi się do online, kwestia bezpieczeństwa w sieci staje się niezwykle istotna. Jednym z największych zagrożeń, z którymi musimy się mierzyć, są różnorodne formy oszustw internetowych. Jednym z takich oszukańczych zjawisk jest catfishing – podszywanie się pod kogoś innego w celu osiągnięcia korzyści.
Czym Jest Catfishing i Jak Się Przed Nim Chronić?
Catfishing to rodzaj oszustwa, które polega na udawaniu innej osoby w Internecie. Celami catfishera mogą być między innymi wyłudzenie pieniędzy lub danych osobowych, a nawet zemsta. Sytuacja jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może narazić ofiarę na poważne kłopoty.
Catfisher tworzy fikcyjny wizerunek w sieci, często kradnąc czyjąś tożsamość. Dzięki temu bez podejrzeń dociera do wybranego użytkownika, celowo wprowadzając go w błąd w celu osiągnięcia korzyści. Czasami może to być nieśmiała osoba, która wstydzi się swojego wyglądu i chciałaby nawiązać bliższe relacje. Jednak w większości przypadków mamy do czynienia z osobą działającą z premedytacją.
Catfisherzy najczęściej są aktywni w mediach społecznościowych oraz na portalach randkowych. Będą oni również próbowali nawiązać kontakt za pośrednictwem popularnych komunikatorów.
Aby ustrzec się przed catfishingiem, należy zachować zdrowy rozsądek i korzystać z bezpiecznego dostępu do Internetu. Warto aktualizować programy antywirusowe oraz korzystać z usług dostawców internetu, które oferują kompleksową ochronę przed cyberatakami. Przykładem może być pakiet Bezpieczny Internet od TOYA, który zabezpiecza loginy i hasła, a także zapobiega instalacji złośliwego oprogramowania.
Rozpoznawanie Znaków Ostrzegawczych
Przy nawiązywaniu kontaktów w sieci należy zwrócić szczególną uwagę na pewne sygnały ostrzegawcze, które mogą wskazywać na potencjalne oszustwo.
Zdjęcie profilowe powinno wzbudzić naszą czujność – catfisher może wykorzystywać fotografie z Internetu lub wygenerowane przez sztuczną inteligencję. Warto skorzystać z wyszukiwania obrazem w Google, aby sprawdzić, czy nie jest to popularne zdjęcie.
Ponadto, należy przeanalizować informacje, które docierają do nas od obcej osoby. Zbytnia idealizacja własnej osoby, przechwałki na temat wyglądu, inteligencji, bogactwa czy wpływów mogą być sygnałem, że mamy do czynienia z catfisherem. Jeśli ponadto ta osoba za wszelką cenę będzie chciała udowodnić, że pod wieloma względami jest do nas podobna, może to wskazywać na nieczyste intencje.
Inne oznaki ostrzegawcze to mała aktywność i niewielka liczba znajomych w serwisach społecznościowych, niespójne informacje i zachowania, a także szybkie działania i prośby o przekazanie pieniędzy czy poufnych danych.
Kradzież Tożsamości i Jej Konsekwencje
Oszustwa internetowe mogą przyjmować różne formy, a kradzież tożsamości jest jedną z nich. W celu ochrony przed takimi nadużyciami wprowadzono możliwość zastrzeżenia numeru PESEL.
Od 1 czerwca 2024 roku urzędy i banki muszą weryfikować ten numer przed dokonaniem transakcji. Dzięki temu można uniknąć sytuacji, w której ktoś bierze kredyt na czyjeś dane lub dokonuje innych oszukańczych działań.
Należy jednak pamiętać, że zastrzeżenie numeru PESEL wiąże się z pewnymi konsekwencjami. Po zastrzeżeniu nie będzie można wziąć pożyczki lub kredytu, skorzystać z płatności odroczonych ani sprzedaży ratalnej. Niemożliwe będzie również otwarcie rachunku bankowego lub podpisanie aktu notarialnego związanego z nieruchomością.
Ponadto, w przypadku zastrzeżonego numeru PESEL, nie będzie można wypłacić jednorazowo w placówce pocztowej kwoty większej niż trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ma to pomóc w zapobieganiu oszustwom na wnuczka, gdzie ludzie często działają pod wpływem emocji i niekontrolowanie tracą oszczędności.
Aby cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL, można skorzystać z aplikacji mObywatel lub udać się do urzędu gminy. Można również określić dokładną datę, od której numer zostanie ponownie zastrzeżony.
Platformy VOD a Zagrożenia Cyberprzestępczości
Wraz z rozwojem technologii i rosnącą popularnością platform VOD (Video on Demand), pojawiają się również nowe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa. Użytkownicy tych serwisów mogą stać się ofiarami różnorodnych form oszustw internetowych.
Jednym z popularnych scenariuszy jest phishing, czyli próba wyłudzenia danych logowania lub innych poufnych informacji. Cyberprzestępcy mogą wysyłać fałszywe wiadomości e-mail lub SMS, podszywając się pod platformę VOD i próbując nakłonić ofiarę do podania wrażliwych danych.
Innym zagrożeniem są fałszywe aplikacje mobilne, udające oficjalne aplikacje platform VOD. Ich celem może być kradzież danych lub instalacja złośliwego oprogramowania na urządzeniu użytkownika.
Aby chronić się przed takimi zagrożeniami, warto korzystać wyłącznie z oficjalnych aplikacji i stron internetowych platform VOD. Należy również zachować ostrożność przy otwieraniu linków i załączników w wiadomościach, nawet jeśli pochodzą one z pozornie wiarygodnego źródła.
Ponadto, ważne jest regularne aktualizowanie oprogramowania antywirusowego i systemu operacyjnego, a także uważne monitorowanie rachunków bankowych i wyciągów pod kątem nieautoryzowanych transakcji.
Stale Ewoluujące Zagrożenia i Potrzeba Świadomości
Świat cyfrowy nieustannie się rozwija, a wraz z nim pojawiają się nowe formy oszustw i nadużyć. Zjawiska takie jak catfishing, kradzież tożsamości czy phishing stanowią poważne zagrożenia, przed którymi musimy się stale chronić.
Ważne jest, aby użytkownicy platform VOD oraz internetu w ogóle, stale podnosili swoją świadomość na temat potencjalnych niebezpieczeństw. Tylko kompleksowe działania obejmujące aktualizacje oprogramowania, korzystanie z rozwiązań zabezpieczających, a także zachowanie czujności mogą zapewnić bezpieczne korzystanie z usług cyfrowych.
Ponadto, badania i analizy w tej dziedzinie wciąż trwają, a nowe wnioski i zalecenia mogą pojawić się w przyszłości. Dlatego warto śledzić bieżące informacje na temat ewoluujących zagrożeń i sposobów ich skutecznej profilaktyki.
