Catfishing – fałszywa tożsamość online
Catfishing to zjawisko, które zyskało na popularności wraz z rozwojem portali i aplikacji randkowych. Polega ono na stworzeniu fałszywego profilu w celu interakcji z innymi użytkownikami. Sprawca, zwany „catfishem”, może podawać się za kogoś innego, używając cudzych zdjęć i fałszywych informacji biograficznych.
Według ekspertów, catfishing może wynikać z różnych motywacji – od chęci wyłudzenia pieniędzy, po zemstę czy zwykłą potrzebę rozrywki. Niezależnie od powodów, jest to forma oszustwa, która może mieć poważne konsekwencje dla ofiar.
Jedna z najbardziej znanych historii catfishingu dotyczy producenta filmowego Nevy Schulmana. Okazało się, że 19-letnia dziewczyna, z którą Schulman rozmawiał online, była w rzeczywistości 40-letnią gospodynią domową, wspieraną przez swoją rodzinę. Termin „catfishing” pochodzi z tej historii – został zainspirowany mitem z powieści Henry’ego Nevisona o dorszach i sumach.
Zjawisko catfishingu może przybierać różne formy – od prostego założenia fałszywego profilu, po tworzenie całych fikcyjnych społeczności online. Ofiary mogą stać się celem manipulacji, szantażu, a nawet prób wyłudzenia pieniędzy. Dlatego tak ważne jest, aby użytkownicy portali randkowych zachowywali czujność i nie ufali ślepo osobom poznanym w internecie.
Gaslighting – manipulowanie rzeczywistością
Inną niebezpieczną techniką stosowaną przez oszustów jest gaslighting – forma przemocy psychicznej polegająca na manipulowaniu ofiarą w taki sposób, że traci ona poczucie realności i zaczyna wątpić we własne doświadczenia.
Gaslighting może przejawiać się na wiele sposobów – od dyskredytowania kompetencji ofiary, przez kłamanie i zaprzeczanie, aż po celowe izolowanie jej od otoczenia. Sprawca zachowuje się niestabilnie, czasem jest agresywny, a innym razem pozornie troskliwy.
Gaslighting jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ofiara stopniowo traci wiarę w siebie i zaczyna wierzyć, że to ona jest chora psychicznie. Manipulator wciąga w tę grę także innych ludzi, aby jeszcze bardziej zdezorientować swoją ofiarę. Osoby doświadczające gaslightingu wymagają profesjonalnego wsparcia i terapii, aby odbudować poczucie własnej wartości.
Jedna ze znanych polskich piosenkarek przyznała, że doświadczyła gaslightingu ze strony swojego męża. Nikt nie wierzył jej, że tak wspaniały mąż może ją prześladować – aż do momentu, gdy problem wyszedł na jaw.
Ghosting – nagłe zerwanie kontaktu
Ghosting to coraz popularniejsza praktyka polegająca na nagłym i całkowitym zerwaniu kontaktu z drugą osobą, bez wyjaśnienia przyczyn. Często towarzyszy mu blokowanie we wszelkich kanałach komunikacji.
Jak zauważają eksperci, ghosting jest szczególnie bolesnym doświadczeniem dla osoby, która została w ten sposób potraktowana. Zostaje ona bez wyjaśnienia odrzucona, co podważa jej poczucie własnej wartości i zdolności do budowania relacji.
Choć ghosting może wydawać się wygodnym sposobem na zakończenie znajomości, to jest to zachowanie bardzo krzywdzące. Ofiary często przeżywają szok, niedowierzanie i wątpliwości co do tego, co mogło pójść nie tak. Ghosting może także podważyć ich zaufanie do przyszłych partnerów.
Pozostałe techniki manipulacji
Oprócz catfishingu, gaslightingu i ghostingu, osoby korzystające z portali randkowych mogą doświadczać także innych form manipulacji:
- Sneating – umówienie się na randkę w celu zjedzenia darmowego posiłku, a następnie znikanie bez zapłacenia rachunku.
- Orbiting – częściowe zniknięcie z życia osoby, przy jednoczesnym obserwowaniu jej aktywności w mediach społecznościowych.
- Curving – sprawianie wrażenia, że związek trwa, podczas gdy faktycznie został on zakończony.
- Paperclipping – sporadyczne pojawianie się w życiu cyfrowym danej osoby, bez pogłębiania relacji.
- Wokefishing – manipulowanie rozmówcą przez udawanie podzielania jego poglądów i zainteresowań.
- Pigging – uwodzenie mniej atrakcyjnej osoby, a następnie publiczne upokarzanie jej.
- Breadcrumbing – rzucanie „okruchów uwagi”, aby utrzymywać zainteresowanie drugiej osoby.
Te różnorodne techniki manipulacji pokazują, jak ważna jest czujność i świadomość użytkowników portali randkowych. Tylko zachowanie krytycznego myślenia może pomóc uniknąć przykrych doświadczeń.
Poszukaj pomocy na stronie stop-oszustom.pl
Ofiary manipulacji online potrzebują wsparcia i profesjonalnej pomocy, aby poradzić sobie z negatywnymi skutkami tych doświadczeń. Na stronie stop-oszustom.pl można znaleźć informacje na temat dostępnych form pomocy, a także wskazówki, jak chronić się przed oszustami.
Pamiętajmy, że choć portale randkowe mają wiele zalet, to należy korzystać z nich z rozwagą. Zachowanie czujności i krytyczne podejście mogą uchronić nas przed niebezpiecznymi manipulacjami.
