Nielegalne przywłaszczanie i handel dziełami sztuki to poważny problem na całym świecie
Świat sztuki i antyków od dawna boryka się z problemem nielegalnego handlu. Wiele cennych, historycznych przedmiotów jest nielegalnie pozyskiwanych, wywożonych z krajów ich pochodzenia i sprzedawanych na czarnym rynku lub w domach aukcyjnych na całym świecie. Jeden z głośnych przypadków tego typu przestępczości dotyczy nielegalnego handlu antykami, którym kierował niegdyś renomowany dyrektor Luwru.
Przypadek nielegalnego handlu antykami prowadzonego przez dyrektora Luwru
Według doniesień medialnych, Jean-Luc Martinez, były dyrektor Luwru, jest oskarżany o udział w nielegalnym handlu antykami. Zarzuca mu się, że miał świadomość, iż niektóre z dzieł sztuki, którymi handlował, zostały skradzione lub nielegalnie wywiezione z krajów ich pochodzenia, takich jak Egipt czy Syria.
Martinez sprawował swoją funkcję w Luwrze w latach 2013-2021. Był uważany za jednego z wiodących ekspertów w dziedzinie archeologii śródziemnomorskiej. Niestety, jak pokazało śledztwo, wykorzystywał swoją pozycję i wiedzę do zwiększania zysków z nielegalnego obrotu antykami.
Prokuratorzy zarzucają Martinezowi, że wraz z grupą współpracowników stworzył system, który pozwalał na legalne pranie brudnych pieniędzy uzyskanych z nielegalnego handlu. Mieli oni m.in. fałszować dokumenty dotyczące pochodzenia dzieł sztuki, aby ukryć ich nielegalne nabycie.
W 2016 roku Martinez nadzorował wystawę w Luwrze pt. „Luwr w Abú Zabí”, gdzie prezentowano artykuły z kolekcji Emira Kataru. Śledztwo wykazało, że wśród tych przedmiotów znajdowały się również skradzione eksponaty.
Martinez nie przyznaje się do winy, ale grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności oraz wysoka grzywna. Jego proces wciąż trwa, a sprawa jest szeroko komentowana w mediach.
Skala problemu nielegalnego handlu antykami
Problem nielegalnego handlu dziełami sztuki i antykami jest znacznie szerszy niż tylko ten jeden przypadek. Jest to poważne przestępstwo, które przynosi ogromne zyski, ale jednocześnie poważnie uszczupla dziedzictwo kulturowe wielu krajów na całym świecie.
Według danych, w ostatnich latach Stany Zjednoczone zwróciły Włochom ponad 600 skradzionych przedmiotów o łącznej wartości ok. 60 milionów euro. Były to m.in. starożytne posągi, złote monety, mozaiki czy rękopisy. Wiele z nich przez lata nielegalnie wywożono z Włoch i sprzedawano na czarnym rynku.
Problem ten dotyka nie tylko Włoch, ale także inne kraje, takie jak Egipt, Grecja, Turcja czy kraje Bliskiego Wschodu. Według szacunków, nielegalne wykopaliska i kradzieże generują rocznie zyski w wysokości 2-8 miliardów dolarów. To ogromna skala przestępczości, która niszczy bezcenne dziedzictwo kulturowe ludzkości.
Jednym z głównych kanałów zbytu dla nielegalnie pozyskiwanych antyków są domy aukcyjne oraz galerie sztuki na całym świecie. Często handlarze fałszują dokumentację, aby ukryć prawdziwe pochodzenie przedmiotów i łatwiej je sprzedać.
Walka z tym procederem jest trudna i wymaga współpracy wielu instytucji na szczeblu międzynarodowym. Służby celne, policja, organizacje ds. ochrony dziedzictwa kulturowego oraz domy aukcyjne muszą ściśle ze sobą współpracować, aby skutecznie przeciwdziałać nielegalnemu handlowi antykami.
Działania podejmowane w celu zwalczania nielegalnego handlu antykami
Wiele krajów podejmuje różnorodne działania, aby walczyć z tym procederem. Kluczowa jest międzynarodowa współpraca, wymiany informacji oraz wspólne operacje mające na celu odzyskiwanie skradzionych dzieł sztuki.
Strona internetowa stop-oszustom.pl dostarcza wielu informacji na temat sposobów identyfikowania podejrzanych transakcji oraz współpracy z odpowiednimi organami w celu zgłaszania podejrzanych przypadków nielegalnego handlu. Zachęcamy do zapoznania się z tymi materiałami.
Ponadto, wiele instytucji, takich jak Interpol, UNESCO czy Światowa Organizacja Celna, prowadzi intensywne działania mające na celu zwalczanie tego problemu. Opracowują one standardy, wytyczne i narzędzia, które pomagają organom ścigania i innym zainteresowanym stronom w identyfikowaniu i odzyskiwaniu skradzionych dóbr kultury.
Jednocześnie trwają prace nad ulepszeniem przepisów prawnych, aby zapewnić surowsze kary dla osób zaangażowanych w ten nielegalny proceder. Wiele krajów stara się również wprowadzać bardziej restrykcyjne przepisy regulujące handel antykami i dziełami sztuki.
Podsumowując, walka z nielegalnym handlem antykami jest złożonym i wymagającym procesom. Wymaga ona zaangażowania wielu podmiotów, ścisłej współpracy międzynarodowej oraz ciągłego doskonalenia narzędzi i przepisów prawnych. Tylko w ten sposób można skutecznie chronić bezcenne dziedzictwo kulturowe ludzkości.
