Rynek sztuki jest atrakcyjnym celem dla oszustów gotowych na wykorzystanie nieostrożności i naiwności kolekcjonerów, inwestorów i miłośników sztuki. Coraz częściej dochodzi do przypadków kradzieży, fałszerstw i wyłudzeń na rynku dzieł sztuki. Przestępcy stosują różnorodne metody, by wzbogacić się kosztem nieświadomych ofiar. Poznanie tych praktyk może ochronić cię przed przykrymi konsekwencjami.
Fałszowanie oryginałów i wprowadzanie w błąd co do autentyczności
Jednym z najpoważniejszych zagrożeń na rynku sztuki jest fałszowanie dzieł znanych artystów. Sprawcy zdobywają dostęp do oryginalnych prac lub tworzą niemal identyczne kopie, by następnie sprzedawać je jako oryginały. Wykorzystują przy tym zazwyczaj niewiedzę lub naiwność kolekcjonerów, którzy nie są w stanie odróżnić prawdziwego dzieła od falsyfikatu.
Przykład:
Pewien mężczyzna sprzedał kolekcjonerowi obraz, który podawał za oryginalne dzieło uznanego polskiego artysty. Okazało się jednak, że obraz był fałszerstwem. Oszust został zatrzymany i skazany.
Przestępcy mogą również próbować wprowadzać w błąd co do autentyczności obiektu, nawet jeśli nie są to kompletne podróbki. Mogą na przykład sfałszować dokumentację, by zwiększyć wartość pracy lub przedstawić ją jako unikatowe dzieło.
Przykład:
Oszuści wystawili na portalu ogłoszeniowym ofertę sprzedaży rzadkiego obrazu, podając fałszywe informacje o jego pochodzeniu i autentyczności. Naiwny kupujący przelał pieniądze, a następnie okazało się, że obraz nie był tym, czym go przekonywano.
Kradzieże dzieł sztuki
Kolejnym poważnym zagrożeniem są kradzieże cennych dzieł sztuki z muzeów, galerii czy kolekcji prywatnych. Sprawcy mogą następnie próbować sprzedać skradzione obiekty na czarnym rynku lub wyłudzić okup za ich zwrot.
Przykład:
W 2019 roku doszło do kradzieży siedmiu obrazów z Muzeum Narodowego w Warszawie. Dzieła te miały ogromną wartość artystyczną i finansową. Policja podjęła intensywne działania, by odnaleźć skradzione obiekty.
Wyłudzanie pieniędzy pod pretekstem sprzedaży
Oszuści często wykorzystują również portale ogłoszeniowe, by wyłudzać pieniądze od osób zainteresowanych nabyciem dzieła sztuki. Podają się za sprzedawców, ale nigdy nie dostarczają zakupionego obiektu.
Przykład:
Oszuści opublikowali na portalu ogłoszeniowym ofertę sprzedaży cennego obrazu. Potencjalny kupujący przelał pieniądze, ale nigdy nie otrzymał obiecanego dzieła. Sprawcy zniknęli, a ofiara straciła sporą kwotę.
Jak chronić się przed oszustwami na rynku sztuki?
Aby ustrzec się przed takimi praktykami, warto stosować kilka podstawowych zasad:
-
Weryfikuj autentyczność i pochodzenie dzieł: Przed dokonaniem zakupu starannie sprawdź dokumentację i historię obiektu. Poproś o opinię ekspertów.
-
Kupuj wyłącznie od zaufanych sprzedawców: Sprawdzaj reputację domu aukcyjnego, galerii czy indywidualnego sprzedawcy. Unikaj ofert na portalach ogłoszeniowych od nieznanych osób.
-
Zachowaj ostrożność przy zawieraniu transakcji: Nie wpłacaj zaliczki czy całości kwoty przed fizycznym otrzymaniem obiektu. Spotykaj się w bezpiecznym miejscu.
-
Ubezpiecz swoje zbiory: Rozważ ubezpieczenie kolekcji, by zminimalizować ryzyko strat w przypadku kradzieży.
-
Zgłaszaj podejrzane działania: Jeśli zauważysz coś niepokojącego, niezwłocznie poinformuj o tym policję lub inne właściwe organy.
Stosując te środki ostrożności, możesz zminimalizować ryzyko zostania ofiarą oszustw na rynku sztuki. Pamiętaj, że czujność i weryfikacja informacji to klucz do bezpiecznego inwestowania w dzieła sztuki.
Warto również skorzystać z usług specjalistów, którzy pomagają zidentyfikować i zatrzymać przestępców działających na rynku sztuki. Tylko wspólnymi siłami możemy skutecznie walczyć z naciągaczami i chronić pasjonatów sztuki.