W dzisiejszym świecie cyfrowej transformacji, kiedy coraz więcej osób poszukuje pracy online, narasta również problem oszustw związanych z fałszywymi ogłoszeniami rekrutacyjnymi. Nieuczciwe praktyki na portalach ogłoszeniowych stanowią poważne zagrożenie dla osób poszukujących zatrudnienia, narażając ich na kradzież tożsamości, zaciąganie nielegalnych kredytów i inne niebezpieczne konsekwencje finansowe.
Fałszywe oferty pracy – marzenie o dobrze płatnej posadzie staje się koszmarem
Jedną z najczęstszych metod stosowanych przez oszustów są kuszące oferty pracy, które pojawiają się na lokalnych portalach ogłoszeniowych. W przeciwieństwie do dużych, specjalistycznych platform rekrutacyjnych, na mniejszych stronach proces weryfikacji zgłoszeń jest mniej rygorystyczny, co zwiększa ryzyko natknięcia się na fałszywe ogłoszenia.
„Według najnowszych statystyk tylko w III kwartale 2021 roku codziennie dochodziło do 25 prób kradzieży tożsamości i usiłowania wyłudzeń na łączną kwotę 931 tys zł, co jest najwyższym wynikiem od 13 lat.” 1
Schemat działania przestępców jest zazwyczaj podobny – atrakcyjne ogłoszenie o wysokopłatnej pracy, często z nazwą znanej międzynarodowej firmy, które ma na celu wzbudzić zaufanie. Następnie, po wypełnieniu formularza rekrutacyjnego, ofiara jest proszona o podanie szczegółowych danych osobowych, takich jak numer PESEL, data urodzenia czy numer konta bankowego. W celu uwiarygodnienia procesu, oszuści niekiedy żądają także wpłacenia niewielkiej kwoty – np. 1 zł – pod pretekstem weryfikacji.
W rzeczywistości celem takich działań jest przechwycenie wrażliwych informacji, które mogą posłużyć do kradzieży tożsamości, zaciągnięcia kredytów lub innych nielegalnych praktyk finansowych.
„Osoby szukające pracy są tu niestety bardzo łatwym celem – oszuści wykorzystują ich niewiedzę, a czasem i desperację, i z łatwością podszywają się w sieci pod pracodawców, zyskując dostęp do pełnych danych osobowych.” 2
Pranie brudnych pieniędzy – gdy poszukiwanie pracy staje się przestępczym procederem
Inną niebezpieczną praktyką są ogłoszenia, które przyciągają osoby poszukujące pracy obietnicami łatwego i wysokiego zarobku. W rzeczywistości oferty te mogą maskować proceder prania brudnych pieniędzy.
Przestępcy podszywają się pod banki, parabanki lub operatorów płatności, oferując stanowiska takie jak „pośrednik finansowy” czy „specjalista ds. rozliczeń”. Zainteresowanym osobom tłumaczą, że ich zadaniem będzie otrzymywanie wpłat na własne konto i dalsze przekazywanie tych środków na inne rachunki bankowe. W zamian mają otrzymywać prowizję.
Oczywiście takie działania są niezgodne z prawem, a osoby, które dadzą się nabrać, mogą zostać potraktowane jako współuczestniczące w przestępstwie, co grozi karą pozbawienia wolności lub wysoką grzywną.
„Praktyka pokazuje, że fałszywi ogłoszeniodawcy potrafią bardzo sprytnie manipulować ofiarami przestępstw, używają fachowej nomenklatury finansowej, podpisują z zainteresowanymi umowy, które na pierwszy rzut oka nie budzą żadnych wątpliwości.” 2
Praca za granicą – atrakcyjna oferta czy niebezpieczna pułapka?
Osoby poszukujące zatrudnienia poza granicami kraju to kolejna grupa narażona na działania oszustów. W tym przypadku fałszywi rekruterzy oferują posady np. opiekunki osób starszych, pracownika firmy sprzątającej lub kierowcy.
Po wysłaniu aplikacji, kandydat otrzymuje informację, że jego kandydatura została pozytywnie rozpatrzona. Jednak, aby móc podpisać umowę, musi najpierw pokryć dodatkowe koszty, takie jak ubezpieczenie, bilet lotniczy czy koszty sprowadzenia pojazdu. Przestępcy zapewniają, że jest wielu chętnych i trzeba się spieszyć z przelewem. Niestety, po otrzymaniu pieniędzy kontakt się urywa.
„Zgodnie z prawem agencje pracy mogą prosić jedynie o opłatę za tłumaczenie dokumentów. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy organizacja z którą mamy do czynienia działa legalnie, wystarczy sprawdzić czy widnieje w Rejestrze Agencji Zatrudnienia.” 2
Dlatego też, przy poszukiwaniu pracy za granicą, należy zachować szczególną ostrożność i wnikliwie weryfikować wiarygodność potencjalnego pracodawcy, aby uniknąć strat finansowych.
Ostrożność i czujność kluczem do uniknięcia oszukańczych praktyk
Podsumowując, osoby poszukujące pracy, zarówno w kraju, jak i za granicą, muszą być niezwykle czujne i ostrożne, aby nie dać się nabrać na fałszywe ogłoszenia. Należy pamiętać, że pracodawca ma prawo żądać jedynie ograniczonych informacji, takich jak imię, nazwisko czy numer telefonu, dopiero na późniejszym etapie rekrutacji.
Wszelkie żądania podania danych wrażliwych, takich jak numer karty bankowej czy dane do logowania w serwisie bankowym, powinny wzbudzić naszą czujność i natychmiastową reakcję wycofania się z procesu. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, lepiej jest zadać pytania lub zrezygnować, niż narazić się na poważne konsekwencje finansowe.
Pamiętajmy, że nasza ostrożność i czujność są kluczowe, aby uniknąć stania się ofiarą oszukańczych praktyk na portalach ogłoszeniowych. Warto też skorzystać z specjalistycznej pomocy, jeśli zauważymy coś podejrzanego.
