Postępująca cyfryzacja procesów rekrutacyjnych, choć przynosi wiele korzyści, niesie ze sobą również potencjalne zagrożenia. Wraz z rosnącą popularnością narzędzi do automatycznej selekcji i kontaktowania kandydatów, cyberprzestępcy wyszukują nowe sposoby na wykorzystanie tych rozwiązań do nielegalnych działań. Osoby poszukujące pracy muszą zachować szczególną ostrożność, by nie stać się ofiarami coraz bardziej wyrafinowanych schematów oszukańczych.
Fałszywe oferty pracy – nowa odsłona oszustw
W ostatnich latach obserwowany jest niepokojący trend – wzrost liczby fikcyjnych ogłoszeń o pracę pojawiających się w Internecie. Eksperci ostrzegają, że cyberprzestępcy z coraz większą determinacją wykorzystują platform online do kontaktowania się z potencjalnymi ofiarami i wyłudzania ich danych osobowych.
Choć większość ogłoszeń na profesjonalnych portalach rekrutacyjnych jest autentyczna, to w mediach społecznościowych, grupach dyskusyjnych i na forach internetowych możemy natknąć się na dobrze przygotowane fałszywe propozycje zatrudnienia. Oszuści często tworzą fikcyjne profile rekruterów lub podszywają się pod przedstawicieli działów HR, kradnąc w tym celu rzeczywiste dane. Według ekspertów, cyberprzestępcy drobiazgowo planują swoje działania, by na końcu wykorzystać zebrane informacje do uzyskania korzyści finansowych lub nielegalnego handlu danymi.
Osoby poszukujące pracy często nieświadomie udostępniają w Internecie zbyt wiele informacji o sobie, ułatwiając tym samym zadanie oszustom. Mogą oni pozyskiwać dane uwierzytelniające z wycieków danych lub wykorzystywać techniki gromadzenia informacji z ogólnodostępnych źródeł (OSINT). Oprogramowanie do OSINT umożliwia wyszukiwanie informacji o osobach i firmach online, co ułatwia konstrukcję fałszywych profili i ofert pracy.
Metody wyłudzania danych przez cyberprzestępców
Cyberprzestępcy stosują różnorodne techniki, by wyłudzić od kandydatów cenne dane osobowe i dane uwierzytelniające. Jedną z częstych metod jest prośba o uiszczenie opłaty za fikcyjne szkolenia wprowadzające lub pakiety startowe. Innym sposobem jest wyłudzanie danych do bankowości elektronicznej pod pretekstem weryfikacji tożsamości lub procedur onboardingowych.
Oszuści mogą również próbować uzyskać nielegalny dostęp do danych kandydatów w celu ich późniejszej sprzedaży na czarnym rynku. Pozyskane w ten sposób informacje mogą być wykorzystywane do kradzieży tożsamości, wyłudzenia kredytów lub innych nielegalnych działań.
Jak rozpoznać fałszywą ofertę pracy?
Aby ustrzec się przed staniem się ofiarą oszustwa, warto zwrócić uwagę na szereg charakterystycznych cech fałszywych ogłoszeń o pracę:
- Nietypowe lub podejrzane kanały publikacji – należy zachować ostrożność, jeśli oferta pojawiła się na mało znanej stronie, w grupie dyskusyjnej lub na forach internetowych, a nie na popularnych, sprawdzonych portalach rekrutacyjnych.
- Brak informacji o firmie lub niejasne dane kontaktowe – prawdziwe ogłoszenia zazwyczaj zawierają pełne dane o pracodawcy, takie jak nazwa, adres siedziby, numer KRS czy NIP.
- Zbyt atrakcyjne warunki pracy – jeśli proponowane wynagrodzenie, benefity lub możliwości rozwoju zawodowego wydają się zbyt dobre, by być prawdziwe, może to być sygnał ostrzegawczy.
- Nienaturalny sposób komunikacji – szybkie przejście do rozmów o poufnych danych osobowych lub nietypowe prośby, np. o uiszczenie opłat, powinny wzbudzić czujność.
- Brak informacji zwrotnej po aplikacji – w przypadku autentycznych ofert, pracodawca zazwyczaj potwierdza otrzymanie aplikacji i informuje o dalszych krokach rekrutacyjnych.
Jak chronić się przed oszustwami rekrutacyjnymi?
Aby zminimalizować ryzyko padnięcia ofiarą oszustwa, warto stosować kilka podstawowych środków ostrożności:
- Weryfikuj pracodawców i oferty pracy – przed wysłaniem aplikacji sprawdź informacje o firmie w ogólnodostępnych rejestrach, na jej stronie internetowej lub w mediach społecznościowych.
- Ogranicz udostępnianie danych osobowych – w procesie rekrutacji udostępniaj tylko niezbędne informacje, unikając nadmiernego dzielenia się danymi uwierzytelniającymi.
- Bądź ostrożny podczas rozmów kwalifikacyjnych – zachowaj czujność, jeśli pracodawca prosi o niestandardowe lub podejrzane czynności, takie jak uiszczenie opłat.
- Zgłaszaj podejrzane działania – w przypadku napotkania fałszywej oferty pracy lub innych podejrzanych praktyk, poinformuj o tym właściwe organy lub skorzystaj z dedykowanych narzędzi, takich jak Stop Oszustom.
Choć automatyzacja procesów rekrutacyjnych przynosi wiele korzyści, to jednocześnie stwarza nowe możliwości dla cyberprzestępców. Osoby poszukujące pracy muszą zachować czujność, by nie paść ofiarą coraz bardziej wyrafinowanych oszustw. Poprzez stosowanie podstawowych środków bezpieczeństwa i baczną obserwację podejrzanych zachowań, możemy skutecznie chronić się przed niebezpiecznymi praktykami.
