Oszustwa telefoniczne to poważny problem, który niestety w dużej mierze dotyka osoby starsze. Sprawcy tych przestępstw wykorzystują łatwowierność, ufność oraz niekiedy obniżony poziom czujności seniorów, aby wyłudzić od nich pieniądze. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych metod jest oszustwo na wnuczka lub policjanta.
Jak działają sprawcy oszustw na wnuczka i policjanta?
Przestępcy wykorzystujący tę metodę najczęściej rozpoczynają swoje działania od wykonania telefonu do potencjalnej ofiary. Podają się za członka rodziny, najczęściej wnuczka, tłumacząc zmieniony głos chorobą lub wzbudzając poczucie winy u starszej osoby z powodu tego, że jej nie poznaje. Następnie proszą o pożyczenie dużej sumy pieniędzy, tłumacząc to np. koniecznością pokrycia kosztów po wypadku drogowym, ważnej operacji, zakupu samochodu lub wyjazdu wakacyjnego w promocyjnej cenie.
Sprawcy są bezwzględni i umiejętnie manipulują rozmową, aby uzyskać jak najwięcej informacji i maksymalnie wykorzystać starszą osobę. Chwilę po zakończeniu pierwszej rozmowy, do ofiary dzwoni kolejny oszust, podając się za funkcjonariusza Centralnego Biura Śledczego Policji lub Policji. Informuje, że poprzednia rozmowa telefoniczna była próbą wyłudzenia pieniędzy i że oszust został namierzony. Następnie nakazuje ofierze wypłacenie określonej sumy pieniędzy z banku i przekazanie jej wyznaczonej osobie lub wykonanie przelewu bankowego na wskazany numer konta.
Przestępcy wywierają na ofiarach presję czasu, nie dając im chwili na zastanowienie się lub sprawdzenie informacji o dzwoniącym. Przekonują starsze osoby, że ich pieniądze pomogą w schwytaniu przestępców i że gotówka przechowywana na koncie nie jest bezpieczna, a oszust ma do niej łatwy dostęp. Grożą również konsekwencjami prawnymi, jeśli ofiara nie będzie współpracować. Tuż po przekazaniu pieniędzy kontakt się urywa, a przestępcy znikają ze wszystkimi oszczędnościami ofiary.
Jak nie stać się ofiarą oszustów?
Aby ustrzec się przed tego typu przestępstwami, należy zachować szczególną ostrożność w przypadku telefonów od osób podających się za członków rodziny lub funkcjonariuszy organów ścigania. Przede wszystkim:
- Nie podejmuj pochopnych działań – jeśli ktoś zadzwoni, podając się za członka rodziny i proszący o pieniądze, nie wypłacaj wszystkich oszczędności i nie informuj o ich ilości.
- Skontaktuj się z rodziną – zadzwoń do kogoś bliskiego i zapytaj, czy osoba, która prosiła Cię o pomoc, rzeczywiście jej potrzebuje.
- Nie ulegaj presji czasu – sprawcy często wywierają presję, aby ofiara nie miała czasu na zastanowienie się lub sprawdzenie informacji.
- Pamiętaj, że Policja nigdy nie informuje o sprawach telefonicznie i nie prosi o przekazanie pieniędzy nieznanej osobie.
W przypadku, gdy ktoś będzie chciał Cię oszukać, podając się za policjanta, najlepiej natychmiast zakończyć rozmowę i poinformować o podejrzanym telefonie kogoś z bliskich. Jeśli czujesz się niepewnie, zawsze możesz skontaktować się ze specjalistami i uzyskać pomoc.
Seniorzy w obliczu różnych form oszustw
Osoby starsze to niestety często ofiary nie tylko oszustw telefonicznych, ale również innych form przestępczości. Seniorzy bardzo często padają ofiarami kradzieży i oszustw, ponieważ przestępcy wykorzystują ich łatwowierność i obniżony poziom czujności. Poza metodami na wnuczka i policjanta, coraz większym problemem stają się również oszustwa dokonywane w sklepach, na ulicy czy podczas korzystania z komunikacji publicznej.
Sprawcy mogą na przykład wykorzystywać nieuwagę starszej osoby, aby ukraść jej portfel, telefon czy biżuterię. Zdarzają się również napady z użyciem siły, mające na celu odebranie cennych przedmiotów. Innym zagrożeniem są nieuczciwe praktyki niektórych sprzedawców czy usługodawców, którzy wykorzystują ufność seniorów i ich trudności z oceną wartości oferty.
Instytucje takie jak Państwowa Inspekcja Pracy podkreślają, że bezpieczeństwo seniorów to temat wymagający stałego monitorowania i zaangażowania ze względu na pojawiające się nowe zagrożenia. Dlatego tak ważne jest, aby osoby starsze były świadome różnych form oszustw i wiedziały, jak się przed nimi ustrzec.
Wsparcie i profilaktyka
Wiele instytucji oraz organizacji podejmuje działania mające na celu podniesienie świadomości seniorów na temat zagrożeń i sposobów ochrony przed nimi. Prowadzone są kampanie informacyjne, szkolenia i konkursy, a także inicjowane są projekty służące poprawie bezpieczeństwa osób starszych.
Kluczową rolę odgrywają również dobre relacje międzysąsiedzkie – czujność sąsiadów i zainteresowanie obecnością obcych osób w okolicy mogą utrudnić działanie przestępcom. Ponadto, ważne jest, aby seniorzy nie byli pozostawieni sami sobie, ale mieli kogoś, kto będzie im towarzyszył i pomagał w sytuacjach wymagających szybkiej, lecz rozsądnej decyzji.
Jeśli masz wątpliwości lub potrzebujesz wsparcia, nie wahaj się skontaktować ze specjalistami. Pamiętaj, że bezpieczeństwo i dobrostan seniorów to sprawa nas wszystkich.
