Świat ubezpieczeń od dawna stanowi atrakcyjny cel dla przestępców, którzy próbują wyłudzać odszkodowania. Ten nielegalny proceder niesie poważne konsekwencje zarówno dla firm ubezpieczeniowych, jak i uczciwych klientów. Niestety, skala tego problemu wciąż rośnie, a metody oszustów stają się coraz bardziej wyrafinowane.
Skala problemu wyłudzeń odszkodowań
Według raportu Polskiej Izby Ubezpieczeń, w 2020 roku wykryto ponad 23 000 przypadków wyłudzenia odszkodowań na łączną kwotę przekraczającą 400 milionów złotych. Warto jednak podkreślić, że to tylko wierzchołek góry lodowej – eksperci szacują, że faktyczna skala tego procederu jest nawet dziesięciokrotnie większa.
Według danych Rankomat.pl, przeciętnie za jedno wyłudzone odszkodowanie w ramach ubezpieczenia autocasco (AC) ubezpieczyciel musi wypłacić równowartość składki zebranej od 17 kierowców, a w przypadku ubezpieczenia OC aż od 25 posiadaczy pojazdów. To pokazuje, jak poważnym problemem są próby wyłudzeń dla całej branży ubezpieczeniowej.
Rosnąca skala oszustw ubezpieczeniowych przekłada się bezpośrednio na ceny polis. Według prezesa Polskiej Izby Ubezpieczeń, zjawisko przestępczości ubezpieczeniowej i społeczne przyzwolenie na nią wprost przekładają się na ceny ubezpieczeń. Dlatego ważne jest, aby każdy kierowca zdawał sobie sprawę z konsekwencji takich działań i aktywnie uczestniczył w eliminowaniu tego procederu.
Popularne metody wyłudzeń odszkodowań
Sprawcy wykorzystują całe spektrum nielegalnych metod, by uzyskać nienależne odszkodowania. Oto niektóre z nich:
Metoda „myśliwego”
Jedna z najbardziej popularnych technik polega na tym, że sprawca poluje na ofiarę na drodze. Może on na przykład jeździć dookoła po rondzie zewnętrznym pasem, ustępować pierwszeństwa lub gwałtownie hamować, by doprowadzić do kolizji. Następnie uzyskuje oświadczenie o winie lub korzystną notatkę policyjną, występuje o wypłatę roszczenia gotówką i naprawia samochód po zaniżonych kosztach, zachowując różnicę.
Eksperci podkreślają, że w takich sytuacjach nagranie z kamery samochodowej może być kluczowym dowodem, który chroni przed próbami wyłudzenia odszkodowania. Jednak należy pamiętać, że nie można rozpowszechniać takich nagrań, a mogą one być wykorzystywane wyłącznie do celów dowodowych.
Fikcyjna kradzież lub szkoda całkowita
Inną popularną metodą jest zakup nowego, często luksusowego samochodu po fikcyjnej kradzieży, pożarze lub szkodzie całkowitej. Samochód zostaje zarejestrowany na podstawioną osobę i ubezpieczony na wysoką kwotę w ramach autocasco. Sprawcy liczą na to, że towarzystwa ubezpieczeniowe nie będą wymagać oględzin, lub próbują przesłać im zdjęcia pojazdu identycznego tzw. bliźniaka.
Według informacji z Rankomat.pl, towarzystwa ubezpieczeniowe najczęściej jednak chcą dokonać oględzin i wysyłają rzeczoznawcę, fotografa lub upoważniają agenta ubezpieczeniowego do wykonania zdjęć. Żadne towarzystwo nie ubezpieczy zniszczonego samochodu na kwotę odpowiadającą wartości nowego pojazdu, dlatego sukces tego typu próby wyłudzenia jest mało prawdopodobny.
Zawyżanie zakresu szkód
Kolejną metodą jest zawyżanie zakresu szkód po autentycznych zdarzeniach, takich jak wypadek czy pożar. Sprawcy mogą na przykład przedstawiać nieprawdziwe faktury, z których wynika, że w ich domu znajdował się kosztowny sprzęt, którego tak naprawdę tam nie było.
Według ekspertów, towarzystwa ubezpieczeniowe mają wiele sposobów na ochronę przed tego typu oszustwami. Zatrudniają specjalistów, którzy weryfikują szkody, a w razie podejrzeń mogą zlecić niezależną ekspertyzę, co może doprowadzić do wykrycia próby wyłudzenia i poważnych konsekwencji dla sprawcy.
Kary za wyłudzenie odszkodowania
Próba wyłudzenia odszkodowania może się wiązać z poważnymi konsekwencjami karnymi. Zgodnie z art. 298 Kodeksu karnego, kara pozbawienia wolności za samo wyłudzenie odszkodowania wynosi od 3 miesięcy do 5 lat. Jeśli natomiast przestępstwo zakończy się faktycznym uzyskaniem odszkodowania, sprawca może zostać skazany na karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat (art. 286 Kodeksu karnego).
Warto jednak pamiętać, że przyznanie się do winy i rezygnacja z odszkodowania przed jego wypłatą może zmniejszyć wymiar kary lub sprawić, że towarzystwo ubezpieczeniowe całkiem od niej odstąpi. Eksperci podkreślają, że ujawnianie takich przestępstw leży w interesie każdego kierowcy, ponieważ przyczynia się do obniżenia cen ubezpieczeń w przyszłości.
Podsumowanie
Próby wyłudzeń odszkodowań stanowią poważny problem w branży ubezpieczeniowej, który dotyczy zarówno firm, jak i uczciwych klientów. Sprawcy wykorzystują coraz bardziej wyrafinowane metody, by nielegalnie uzyskać pieniądze. Jednak towarzystwa ubezpieczeniowe mają wiele narzędzi, by wykrywać i zwalczać tego typu oszustwa.
Warto pamiętać, że wyłudzenie odszkodowania to przestępstwo, za które grożą surowe kary. Dlatego każdy kierowca powinien unikać podejmowania jakichkolwiek prób wyłudzenia, nawet jeśli wydają się atrakcyjne w krótkim terminie. Długoterminowo wpływają one negatywnie na ceny ubezpieczeń dla wszystkich. Zamiast tego, warto współpracować z ubezpieczycielami w celu eliminacji tego procederu i budowania zdrowego, uczciwego rynku ubezpieczeniowego.
