Rozwój technologii i rosnąca popularność korzystania z urządzeń mobilnych w codziennym życiu sprawiły, że oszuści również skupili swoją uwagę na tej sferze. Zgodnie z danymi przytoczonymi przez Najwyższą Izbę Kontroli (NIK), liczba przestępstw internetowych skierowanych przeciwko indywidualnym użytkownikom internetu lawinowo rośnie. Niestety, pomimo tych alarmujących informacji, krajowy system cyberbezpieczeństwa do tej pory koncentrował się głównie na ochronie instytucji i przedsiębiorstw uznawanych za kluczowe dla funkcjonowania państwa, pomijając tę najliczniejszą grupę ofiar.
Zagrożenia dla Mobilnych Kont: Szkodliwe Aplikacje i Phishing
Jednym z najpowszechniejszych zagrożeń dla użytkowników mobilnych jest zainstalowanie szkodliwych aplikacji na swoich urządzeniach. Złośliwe oprogramowanie może ukraść wrażliwe dane, takie jak login i hasło do kont bankowych czy informacje o karcie płatniczej. Przestępcy często podszywają się pod popularne aplikacje, oferując je do pobrania na niezweryfikowanych stronach internetowych lub poprzez fałszywe reklamy.
Inną poważną groźbą są ataki phishingowe. Cyberprzestępcy rozsyłają fałszywe wiadomości e-mail, SMS-y lub podszywają się pod zaufane instytucje, próbując wyłudzić wrażliwe dane logowania lub nakłonić ofiary do dokonania niebezpiecznych transakcji. Nawet doświadczeni użytkownicy mogą dać się nabrać na te coraz bardziej wyrafinowane techniki.
Skutki Ataków: Kradzież Tożsamości i Finansowe Straty
Skutki udanych ataków na mobilne konta mogą być katastrofalne dla ofiar. Kradzież tożsamości może prowadzić do poważnych szkód wizerunkowych i materialnych, takich jak zadłużenie na cudze nazwisko czy wykorzystanie skradzionych danych do innych nielegalnych działań. Z kolei utrata środków finansowych zgromadzonych na koncie bankowym może być prawdziwą tragedią dla poszkodowanych.
Co gorsza, według badań zleconych przez NIK, aż 85% cyberataków zgłoszonych przez respondentów nie zostało wyjaśnionych, a postępowania zostały umorzone lub ofiary po prostu straciły swoje pieniądze i dane. Taka niska skuteczność organów ścigania w walce z cyberprzestępczością nie napawa optymizmem.
Luki w Systemie Cyberbezpieczeństwa
Analiza przeprowadzona przez NIK wskazuje na poważne problemy w funkcjonowaniu krajowego systemu cyberbezpieczeństwa. Pomimo dostępnych danych wyraźnie pokazujących, że to właśnie oszustwa komputerowe wymierzone w osoby fizyczne dominują w internecie, Ministerstwo Cyfryzacji oraz Pełnomocnik Rządu do Spraw Cyberbezpieczeństwa nie podjęli żadnych działań mających na celu ochronę indywidualnych użytkowników sieci.
Co więcej, analiza NIK wykazała, że system informatyczny S46, stworzony m.in. w celu zgłaszania i obsługi incydentów cyberbezpieczeństwa, rok po uruchomieniu nie był w pełni funkcjonalny – do systemu podłączono zaledwie 14 z planowanych około 350 podmiotów. Jednocześnie wydatki na ten projekt sięgnęły już setek milionów złotych.
Równie poważne problemy zidentyfikowano w Policji. Kontrola wykazała, że w grudniu 2021 roku w całym kraju zatrudnionych było zaledwie 305 funkcjonariuszy wyspecjalizowanych w zwalczaniu przestępczości komputerowej, co stanowiło zaledwie 0,33% wszystkich etatów w Policji. Wielu z nich nie miało nawet podstawowej wiedzy, która pozwoliłaby na skuteczne przyjmowanie zgłoszeń i zabezpieczanie dowodów.
Wezwanie do Działania: Ochrona Obywateli w Cyberprzestrzeni
Podsumowując, raport NIK wskazuje na pilną potrzebę wprowadzenia systemowych rozwiązań, które będą chronić indywidualnych użytkowników internetu przed skutkami działalności cyberprzestępców. Konieczne jest również poszerzenie wiedzy obywateli na temat zagrożeń w sieci i miejsc, w których mogą szukać pomocy w przypadku ataku.
Tylko skoordynowane działania rządu, organów ścigania i edukacja społeczeństwa pozwolą na skuteczną walkę z rosnącą falą mobilnych oszustw. W ramach witryny Stop Oszustom użytkownicy mogą znaleźć wiele przydatnych informacji i wskazówek, jak chronić swoje konta i dane przed cyberprzestępcami.
Rozwój technologii i cyfryzacja naszego życia to niewątpliwie pozytywne zmiany, ale wymagają one również stałej czujności i proaktywnej ochrony, zwłaszcza w przypadku najbardziej narażonych na ataki – indywidualnych użytkowników internetu. Tylko wspólne wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa w sieci mogą zagwarantować, że korzyści z nowych technologii nie zostaną zniweczone przez coraz bardziej wyrafinowane metody oszustw.
