Edukacja online stała się niezwykle popularna w ostatnich latach, szczególnie w wyniku pandemii COVID-19. Jednak wraz z rosnącą popularnością tej formy nauki, pojawiły się również nowe wyzwania związane z oszustwami i nieetycznymi zachowaniami podczas egzaminów i testów online. Jednym z najbardziej alarmujących zjawisk jest podstawianie osób na egzaminach zdalnych.
Podstawianie osób – nowa plaga rekrutacji i szkoleń
Podstawianie osób polega na tym, że ktoś inny niż właściwy zdający rozwiązuje test lub egzamin w czyimś imieniu. Praktyka ta stała się prawdziwą zmorą rekrutacji i szkoleń prowadzonych online podczas pandemii COVID-19. Naukowcy odnotowali liczne przypadki, gdy nowi pracownicy okazywali się nie być osobami, które przeszły proces rekrutacji online. Zamiast nich na rozmowy kwalifikacyjne stawały podstawione osoby, które rozwiązywały również wymagane testy zdalne.
Tego typu oszustwa są szczególnie trudne do wykrycia, gdy podczas egzaminu online nie ma obowiązku weryfikacji dokumentów tożsamości ani włączenia kamery internetowej. Ponadto, jeśli po teście nie przeprowadza się rozmowy kwalifikacyjnej, która mogłaby ujawnić podstawienie, łatwiej jest oszukać rekruterów. Wiele firm padło ofiarą takich praktyk w początkach pandemii, gdy nagle musiały przejść na całkowicie zdalny proces rekrutacji.
Ciekawym przykładem podstawienia osoby był przypadek odnotowany na „znanym uniwersytecie ze środkowej części wschodniego wybrzeża USA”. Wykładowcy odkryli, że ten sam oszust podawał się za kilkunastu różnych studentów, a w tle znajdowała się lista ich imion, dat egzaminów i stron, na których sprawdzano odpowiedzi. Było to zatem dobrze zorganizowane oszustwo na szeroką skalę.
Oszustwa w edukacji online – skala problemu
Podstawianie osób to jednak tylko jeden z wielu sposobów na oszukiwanie podczas egzaminów online. Badania pokazują, że odsetek studentów przyznających się do prób ściągania na testach tradycyjnych i zdalnych jest podobny – oscyluje w granicach 60-75%. Oznacza to, że problem oszukiwania na egzaminach online jest równie powszechny, jak w przypadku egzaminów stacjonarnych.
Co ciekawe, skłonność do ściągania zależy również od czynników kulturowych. W Chinach ściąganie na egzaminach, zarówno online, jak i w formie tradycyjnej, jest powszechne, mimo że grozi za to nawet 7 lat więzienia. Władze posunęły się tam nawet do używania dronów z kamerami i skanerami do łapania ściągających. Z kolei w krajach anglosaskich społeczeństwo podchodzi bardziej poważnie do kwestii wolności osobistych i prywatności, dlatego wprowadzanie surowych metod monitorowania jest tam często krytykowane.
Naukowcy wskazują, że problem ściągania na egzaminach online wynika z szerszych trendów społecznych. W świecie, w którym liczy się tylko osiąganie celów, dzieci już w szkole średniej, a nawet podstawowej, zaczynają uciekać się do nieetycznych zachowań, aby później jako studenci ściągać na testach i egzaminach na uczelniach. Bycie najlepszym lub przynajmniej jednym z najlepszych staje się celem, który uświęca środki.
Metody ściągania na egzaminach online
Badacze wyróżniają pięć głównych metod ściągania na egzaminach online:
-
Korzystanie z niedozwolonych materiałów: Studenci mogą ukrywać kartki z notatkami, korzystać z programów do screencastingu lub zewnętrznych kamer, aby udostępnić pytania innym osobom, a nawet używać smartfonów, słuchawek i smartwatchy do sprawdzania odpowiedzi online.
-
Manipulowanie treścią strony: Osoby zorientowane w technologii mogą korzystać z wtyczek do przeglądarek, aby modyfikować zawartość strony testowej, np. przyznając sobie więcej czasu na odpowiedzi.
-
Wychodzenie z sali egzaminacyjnej: Ściągający często usprawiedliwiają swoje wyjścia do toalety stresem związanym z testem online, a podczas nieobecności korzystają z notatek, książek czy zasobów internetowych.
-
Podstawianie osób: Jak wspomniano wcześniej, polega to na tym, że egzamin lub jego część zdaje inna osoba niż właściwy zdający.
-
Wykorzystywanie luk w zabezpieczeniach: Niektórzy studenci próbują znaleźć luki w systemach zabezpieczeń, aby uzyskać nieuczciwe korzyści, np. opóźniając test lub blokując monitorowanie.
Oczywiście wraz z rozwojem technologii pojawiają się coraz bardziej wyrafinowane metody ściągania, takie jak wykorzystywanie narzędzi opartych na sztucznej inteligencji do generowania odpowiedzi. Dlatego edukatorzy muszą nieustannie aktualizować swoje strategie przeciwdziałania oszustwom.
Zapobieganie oszustwom w edukacji online
Aby skutecznie zapobiegać oszustwom na egzaminach online, kluczowe jest zastosowanie kompleksowych rozwiązań, a nie poleganie wyłącznie na surowym monitorowaniu. Firmy oferujące usługi edukacyjne online powinny skoncentrować się na budowaniu atmosfery zaufania oraz dostarczeniu dokładnych informacji na temat metod nadzoru stosowanych podczas testów. Popularne metody obejmują:
-
Weryfikacja tożsamości: Wykorzystanie uwierzytelniania wieloskładnikowego, skanów biometrycznych (rozpoznawanie twarzy, odciski palców) oraz weryfikacja dokumentów tożsamości.
-
Bezpieczna przeglądarka: Narzędzia, które uniemożliwiają przełączanie się do innych aplikacji lub zmianę rozmiaru okna przeglądarki, a po teście generują raporty ze zdjęciami mogącymi wskazywać na próby oszukiwania.
-
Wykrywanie plagiatu oparte na AI: Zaawansowane narzędzia, które wykorzystują sztuczną inteligencję do identyfikowania przypadków kopiowania treści.
-
Projektowanie pytań egzaminacyjnych wymagających myślenia wyższego rzędu: Zamiast prostych pytań, na które można łatwo znaleźć odpowiedź w Internecie, warto tworzyć zadania wymagające analizy, syntezy i oceny informacji.
-
Różne wersje testów: Udostępnianie różnych wariantów tego samego testu, z innymi pytaniami i kolejnością odpowiedzi, utrudnia ściąganie.
-
Ograniczenia czasowe: Ustawienie limitów czasowych, które uniemożliwią zdającym korzystanie z niedozwolonych materiałów.
-
Nieinwazyjny monitoring online: Wykorzystanie platform do oceniania, które rejestrują sesję egzaminacyjną oraz raportują podejrzane zachowania, jednocześnie dbając o prywatność zdających.
Podsumowując, skuteczne przeciwdziałanie oszustwom w edukacji online wymaga holistycznego podejścia, łączącego zaawansowane technologie z budowaniem kultury zaufania oraz zaangażowania zdających. Tylko takie kompleksowe strategie pozwolą zapewnić wiarygodność wyników i uczciwość procesu oceniania.
