Oszustwo związane z wyłudzeniem danych osobowych – Phishing
W dzisiejszej cyfrowej erze, gdy niemal wszystkie sfery naszego życia przeniosły się do online’u, kwestia cyberbezpieczeństwa stała się palącym problemem dla każdego z nas. Wśród różnorodnych zagrożeń, na które narażeni jesteśmy w sieci, szczególnie niepokojąca jest praktyka tzw. phishingu – wyrafinowanych oszustw mających na celu wyłudzenie naszych danych osobowych.
Phishing to nic innego jak metoda oszustwa, polegająca na podszywaniu się pod inne osoby, instytucje lub znane marki w celu wyłudzenia poufnych informacji, takich jak loginy, hasła, numery kart płatniczych czy szczegóły kont bankowych. Cyberprzestępcy często wykorzystują do tego celu fałszywe strony internetowe lub wiadomości e-mail, próbując wzbudzić w ofierze poczucie pilności lub zagrożenia, by jak najszybciej skłonić ją do wypełnienia formularza bądź zalogowania się na podejrzany serwis.
Jednym z najgłośniejszych przypadków phishingu w ostatnich latach było oszustwo na SANEPID. Sprawcy, podszywając się pod pracowników tej instytucji, dzwonili do obywateli i proszitli o podanie danych osobowych pod pretekstem przeprowadzania wywiadu epidemiologicznego związanego z pandemią COVID-19. Uzyskane w ten sposób informacje mogły następnie zostać wykorzystane do kradzieży tożsamości lub wyłudzenia pieniędzy.
Innym popularnym scenariuszem jest oszustwo na ZUS, gdzie cyberprzestępcy rozsyłają fałszywe wiadomości e-mail z informacjami o rzekomym zawieszeniu konta lub konieczności aktualizacji danych. Kliknięcie w link zawarty w takim mailu może skutkować wejściem na stronę podszywającą się pod portal ZUS i utratą poufnych informacji.
Specjaliści od cyberbezpieczeństwa podkreślają, że phishing stanowi jedno z najbardziej popularnych narzędzi wykorzystywanych przez hakerów do uzyskania dostępu do naszych danych. Nowoczesne techniki stosowane przez oszustów sprawiają, że coraz trudniej jest odróżnić fałszywą wiadomość od autentycznej. Dlatego tak ważne jest, by każdy z nas nauczył się rozpoznawać typowe sygnały ostrzegawcze i stosować skuteczne środki ochrony.
Rozpoznawanie i przeciwdziałanie phishingowi
Pierwszym krokiem w walce z phishingiem jest umiejętność rozpoznawania podejrzanych wiadomości lub stron internetowych. Oto najczęstsze cechy, które mogą wskazywać na próbę oszustwa:
-
Nieznany nadawca lub domena e-mail: Uważnie sprawdzaj adres e-mail lub domenę strony, na którą jesteś kierowany. Autentyczne wiadomości od znanych firm czy instytucji będą pochodzić z zaufanych domen.
-
Nagły nakaz podjęcia pilnych działań: Oszuści często starają się wzbudzić poczucie pilności, grożąc na przykład zawieszeniem konta lub nałożeniem kary, by zmusić ofiarę do szybkiego działania.
-
Prośba o aktualizację danych lub logowanie: Nigdy nie klikaj w linki prowadzące do stron z prośbą o podanie danych logowania lub poufnych informacji. Zamiast tego wejdź na stronę bezpośrednio, korzystając z zakładanych wcześniej zakładek.
-
Niespójne treści lub błędy: Fałszywe wiadomości często zawierają niezręczne sformułowania, błędy ortograficzne lub niespójności, które mogą zdradzać ich nieautentyczny charakter.
-
Podejrzane załączniki: Unikaj otwierania załączników w wiadomościach od nieznanych nadawców, ponieważ mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie.
Aby skutecznie chronić się przed phishingiem, warto również stosować kilka podstawowych zasad:
-
Używaj silnych, unikalnych haseł do wszystkich swoich kont oraz włącz dodatkowe uwierzytelnianie, takie jak weryfikacja dwuskładnikowa.
-
Aktualizuj regularnie swoje urządzenia i oprogramowanie, by mieć pewność, że korzystasz z najnowszych zabezpieczeń.
-
Nie udostępniaj swoich danych osobowych na żądanie, szczególnie drogą mailową lub telefoniczną, nawet jeśli rzekomo pochodzi ono od znanych firm czy instytucji.
-
Zgłaszaj wszelkie podejrzane incydenty do zespołu reagowania na incydenty bezpieczeństwa CSIRT NASK pod adresem https://incydent.cert.pl. Szybkie zgłoszenie może pomóc w ograniczeniu szkód.
Chociaż phishing stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla naszego bezpieczeństwa w sieci, stosowanie powyższych środków ostrożności może znacząco zmniejszyć ryzyko stania się ofiarą tego rodzaju oszustwa. Pamiętajmy, że nasze własne działania i czujność to klucz do ochrony przed cyberprzestępcami.
Zachęcamy Państwa do skorzystania z kompleksowego Poradnika Cyberbezpieczeństwa przygotowanego przez Ministerstwo Cyfryzacji, który zawiera wiele praktycznych wskazówek na temat bezpiecznego korzystania z internetu, poczty elektronicznej oraz urządzeń mobilnych. Dodatkowo, na stronie stop-oszustom.pl znajdą Państwo więcej informacji na temat różnych rodzajów oszustw i sposobów ochrony przed nimi.
Kluczowe fakty na temat phishingu
Podsumowując, phishing jest jednym z najbardziej powszechnych i niebezpiecznych zagrożeń w cyberprzestrzeni, na które narażeni są zarówno indywidualni użytkownicy, jak i całe organizacje. Stosując podstawowe środki ostrożności, takie jak weryfikacja źródeł oraz nieudostępnianie poufnych informacji na żądanie, możemy znacząco zmniejszyć ryzyko stania się ofiarą tego rodzaju oszustwa. Równie istotne jest zgłaszanie wszelkich podejrzanych incydentów do właściwych instytucji, by pomóc w zwalczaniu tej plagi cyfrowego świata.
Pamiętajmy, że nasza czujność i wiedza na temat cyberbezpieczeństwa to najlepsza broń w walce z przestępcami internetowymi. Zachęcamy do dalszego zgłębiania tego tematu oraz korzystania z wiarygodnych źródeł informacji, by chronić siebie, swoją rodzinę i organizację przed zagrożeniami w sieci.