Wraz z dynamicznym rozwojem technologii, cyfrowa przestępczość również ewoluuje w zatrważającym tempie. Oszustwa związane z kryptowalutami stały się jednym z najgorętszych tematów w 2023 roku, a niestety ta niechlubna tendencja prawdopodobnie utrzyma się również w 2024 roku. Coraz bardziej wyrafinowane metody wykorzystywane przez cyberprzestępców zmuszają nas do nieustannej czujności i analizy potencjalnych zagrożeń.
Rosnąca Skala Krypto Oszustw
Według raportu Federalnej Komisji Handlu (FTC) z ostatnich trzech lat, Amerykanie stracili ponad 87 miliardów dolarów na różnego rodzaju oszustwach. Co więcej, aż 27 miliardów dolarów z tej sumy to straty poniesione na skutek przekrętów przeprowadzanych za pośrednictwem platform mediów społecznościowych. Ten alarmujący trend wskazuje na pilną potrzebę zwiększenia świadomości na temat cyberzagrożeń oraz wdrożenia skuteczniejszych środków ochrony konsumentów.
Cyberprzestępcy coraz częściej sięgają po ataki typu phishing, wykorzystując różnorodne techniki inżynierii społecznej. Próbują oni podszyć się pod zaufane firmy lub instytucje, aby wyłudzić od ofiar poufne dane lub nakłonić je do dokonania niechcianych przelewów. Tylko w 2019 roku Zespół Reagowania na Incydenty Komputerowe CSIRT NASK zarejestrował 6484 incydentów, z czego 4100 stanowiły właśnie ataki typu fraud, czyli oszustwa internetowe.
Przypadek Oszustwa „Pig Butchering”
Jednym z najbardziej alarmujących przykładów krypto-oszustw, które pojawiły się w 2023 roku, jest tzw. „pig butchering scam” (dosłownie „oszustwo uboju świń”). Polega ono na stopniowym zdobywaniu zaufania ofiary, a następnie nakłanianiu jej do coraz większych inwestycji w kryptowaluty, by ostatecznie zniknąć wraz z jej pieniędzmi.
Według raportu ExpressVPN, cyberprzestępcy posuwają się nawet do wykorzystywania technologii AI do stworzenia bardzo realistycznych symulacji dźwiękowych, dzięki którym mogą podszywać się pod znane ofiarom osoby. Taka technika, zwana „deepfake”, pozwala im nakłonić ofiary do ujawnienia poufnych informacji lub dokonania nielegalnych transakcji.
Oszustwa Związane z Zatrudnieniem
Inną grupą coraz powszechniejszych oszustw są te związane z poszukiwaniem pracy, szczególnie w okresie styczeń-luty, gdy obserwuje się znaczny wzrost liczby osób poszukujących zatrudnienia. Cyberprzestępcy kuszą łatwymi zarobkami i obietnicami atrakcyjnego wynagrodzenia za minimalny wkład. Proces rekrutacji jest zazwyczaj niezwykle szybki, bez rozmowy kwalifikacyjnej, a po podaniu danych osobowych ofiara odkrywa, że padła ofiarą kradzieży tożsamości.
Mł. asp. Andrzej Karpiński z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu wskazuje, że oszuści często wykorzystują techniki manipulacji i wywoływania silnych emocji, by nakłonić ofiary do działania zgodnego z ich zamiarami. Szczególnie narażone na te praktyki są osoby starsze, kierujące się chęcią niesienia pomocy bliskim, a także młode osoby, poszukujące swojej pierwszej pracy.
Oszustwa Podszywające się pod Instytucje Rządowe
Wraz z coraz większą cyfryzacją usług rządowych, pojawiają się nowe zagrożenia związane z podszywaniem się pod konta instytucji państwowych. Cyberprzestępcy rozsyłają fałszywe wiadomości e-mail podszywające się np. pod Urząd Skarbowy, informujące o możliwości uzyskania zwrotu podatku. Po kliknięciu w link i podaniu danych, ofiary narażają się na kradzież tożsamości i wyłudzenie poufnych informacji.
Aaron Engel, dyrektor ds. bezpieczeństwa w ExpressVPN, podkreśla, że oszuści często wykorzystują luki w cyfrowych usługach rządowych, aby uzyskać dostęp do poufnych danych obywateli. Dlatego tak ważne jest zachowanie szczególnej ostrożności przy logowaniu się do stron rządowych i korzystaniu z ich e-usług.
Oszustwa Związane z Dostawą Przesyłek
Kolejną popularną metodą wśród cyberprzestępców są oszustwa związane z dostawą paczek. Szczególnie w okresie świątecznym oraz tuż po nim, kiedy konsumenci dokonują licznych zakupów online, oszuści rozsyłają fałszywe powiadomienia o dostawie, podszywając się pod firmy kurierskie. Po kliknięciu w link i podaniu danych, ofiary narażają się na kradzież tożsamości i inne nadużycia.
Eksperci z ExpressVPN ostrzegają, że oszuści coraz częściej wykorzystują do tego celu nowe technologie, takie jak deepfake, aby tworzyć jeszcze bardziej realistyczne i przekonujące symulacje. Dlatego tak ważne jest, aby zachować czujność przy każdym podejrzanym powiadomieniu o dostawie.
Jak Uniknąć Stania Się Ofiarą?
Aby ustrzec się przed coraz bardziej wyrafinowanymi metodami cyberprzestępców, należy przede wszystkim zachować czujność i krytyczne myślenie. Przed kliknięciem w jakikolwiek link lub podaniem danych osobowych, zawsze warto zweryfikować autentyczność nadawcy. W przypadku wątpliwości, lepiej skontaktować się bezpośrednio z instytucją, firmą lub osobą, której rzekomą wiadomość otrzymaliśmy.
Warto również korzystać z uwierzytelniania dwuskładnikowego, które znacznie zwiększa bezpieczeństwo naszych kont. Pamiętajmy również, aby unikać wykorzystywania tych samych haseł na różnych platformach, gdyż może to ułatwić cyberprzestępcom dostęp do naszych danych.
Jeśli podejrzewamy, że padliśmy ofiarą oszustwa, należy niezwłocznie zgłosić ten fakt na stronie internetowej Stop Oszustom, a także zawiadomić organy ścigania. Tylko wspólnymi siłami możemy skutecznie walczyć z rosnącą falą cyfrowej przestępczości.