Poczucie bezpieczeństwa w cyberświecie? Nie ma takiego czegoś!
Usiądź wygodnie, bo mam dla ciebie ważną wiadomość – oszuści internetowi nie śpią! Odkąd tylko COVID-19 zmienił nasze życie, te nieuczciwe osobniki wręcz rozkwitły niczym kwiaty wiosną. Owszem, może ci się wydawać, że jesteś bezpieczny w swoim domu, ukryty za ekranem komputera czy smartfona, ale nic bardziej mylnego. Wystarczy, że dasz się nabrać na któryś z kreatywnych sposób, w jaki cyberprzestępcy próbują nas oszukać, a Twoje dane osobowe, a nawet konto bankowe, mogą trafić w niepowołane ręce.
Zatem ostrzegam cię – bądź czujny i uważaj, bo kolejne próby wyłudzenia Twoich pieniędzy lub cennych informacji nadchodzą! Znam już kilka nowych scenariuszy, o których musisz wiedzieć. Pozwól, że się nimi z tobą podzielę.
Uważaj na fałszywe SMS-y o szczepieniach
Pamiętasz zapewne, że od początku pandemii COVID-19 mnóstwo ludzi w Polsce i na całym świecie czekało na możliwość zaszczepienia się przeciwko temu groźnemu wirusowi. Opracowanie skutecznej szczepionki było bardzoważnym wydarzeniem, a rządy wielu krajów – w tym również nasz – zorganizowały specjalne programy szczepień.
Niestety, cyberprzestępcy postanowili wykorzystać ten temat do własnych celów. Zaczęli rozsyłać SMS-y, w których informują rzekomo o wyznaczeniu kolejnej daty Twojego szczepienia przeciwko COVID-19 oraz o Twojej wygranej w Loterii Narodowego Programu Szczepień.
Taka wiadomość może wyglądać niewinnie, a nawet na pierwszy rzut oka może wydawać się prawdziwa. Ale to tylko przykrywka do tego, by skłonić cię do kliknięcia w podany link. A co się stanie, gdy to zrobisz? Najprawdopodobniej trafisz na fałszywą stronę, przypominającą aplikację mObywatel, która w rzeczywistości jest zainfekowana złośliwym oprogramowaniem.
To daje cyberprzestępcom możliwość wykradzenia Twoich danych logowania, a nawet uzyskania dostępu do Twoich kont w serwisach społecznościowych czy bankowych. Wyobrażasz sobie, co może się stać, gdy ktoś niepowołany zdobędzie te informacje?
Dlatego nigdy, przenigdy nie klikaj w linki zawarte w podejrzanych wiadomościach, nawet jeśli wyglądają one na oficjalne. Zamiast tego, skontaktuj się bezpośrednio z odpowiednimi instytucjami, by potwierdzić prawdziwość informacji.
Uważaj na fałszywe aplikacje
Oszuści nie poprzestają tylko na wysyłaniu niebezpiecznych linków. Coraz częściej próbują też przygotowywać fałszywe aplikacje, podszywając się pod znane i godne zaufania programy.
Jednym z takich przykładów jest aplikacja mObywatel, którą cyberprzestępcy skopiowali i zmodyfikowali, by wyglądała identycznie jak oryginalna. Oczywiście, zamiast prawdziwych funkcjonalności, ta fałszywa wersja ma na celu zainfekowanie Twojego urządzenia złośliwym oprogramowaniem i wykradzenie Twoich danych.
Dlatego zawsze sprawdzaj, czy pobierasz aplikację z oficjalnego sklepu, takiego jak Google Play lub App Store. Unikaj nieznanych źródeł i bądź czujny, gdy jakaś aplikacja prosi cię o dostęp do Twoich wrażliwych informacji. Lepiej dmuchać na zimne i zrezygnować z takiego programu, niż narazić się na kradzież Twoich danych.
Fałszywe inwestycje to kolejna pułapka
Nie dość, że musimy uważać na oszustwa związane z pandemią COVID-19, to jeszcze cyberprzestępcy wciąż próbują nas nabrać na fałszywe inwestycje. Zespół CSIRT KNF (Narodowego Banku Polskiego) ostrzega, że w ostatnim czasie pojawiły się kolejne próby wyłudzenia pieniędzy w ten sposób.
Tym razem oszuści wysyłają SMS-y, w których informują, że zostałeś wylosowany do udziału w jakiejś promocji lub loterii. Oczywiście, w wiadomości będzie zachęta do kliknięcia w link, który poprowadzi cię do fałszywej strony internetowej. Tam mogą próbować nakłonić cię do wpłacenia pieniędzy na rzekome inwestycje, obiecując przy tym niebotyczne zyski.
Pamiętaj – nigdy nie inwestuj w coś, co wydaje ci się zbyt dobre, by było prawdziwe. Zanim zdecydujesz się na jakąkolwiek transakcję finansową, zawsze skonsultuj to z zaufanymi osobami lub instytucjami. Lepiej dmuchać na zimne i zrezygnować z podejrzanej oferty, niż stracić swoje ciężko zarobione pieniądze.
Jak rozpoznać oszustwo i chronić się przed nim?
Zastanawiasz się, po czym możesz poznać, że masz do czynienia z próbą oszustwa? Oto kilka wskazówek:
| Cecha | Oszustwo | Legalne działanie |
|---|---|---|
| Źródło informacji | Nieznane lub podejrzane źródło | Sprawdzone, wiarygodne źródło |
| Pilność | Bardzo pilne, z naciskiem na natychmiastowe działanie | Bez presji czasu |
| Prośba o dane osobowe | Prośba o wrażliwe dane (np. loginy, hasła) | Nie prosi o takie informacje |
| Obietnice | Nierealistyczne, „za dobre, by były prawdziwe” | Racjonalne, możliwe do zweryfikowania |
| Wygląd strony | Niskiej jakości, niechlujny | Profesjonalny, spójny |
Jeśli zauważysz którekolwiek z tych podejrzanych cech, natychmiast zrezygnuj z dalszych działań. Lepiej dmuchać na zimne i zweryfikować informacje, niż narazić się na przykre konsekwencje.
Pamiętaj też, że strona internetowa stop-oszustom.pl to świetne źródło, gdzie możesz sprawdzić, czy dana oferta lub wiadomość nie jest przypadkiem próbą wyłudzenia. Warto też śledzić komunikaty i ostrzeżenia publikowane przez instytucje takie jak CSIRT NASK, Ministerstwo Cyfryzacji czy Komisja Nadzoru Finansowego, które na bieżąco informują o nowych zagrożeniach.
Podsumowanie – bądź czujny i chronić swoje dane!
Mam nadzieję, że teraz jesteś już lepiej przygotowany na nadchodzące próby oszukania cię przez cyberprzestępców. Pamiętaj – oni nie próżnują i nieustannie wymyślają nowe, coraz bardziej wyrafinowane sposoby, by nas okraść.
Dlatego bądź czujny, weryfikuj każdą podejrzaną informację i nigdy, ale to nigdy, nie klikaj w podejrzane linki ani nie instaluj aplikacji z nieznanych źródeł. Chroń swoje dane osobowe jak source, a jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skontaktuj się z zaufanymi instytucjami.
Tylko dzięki naszej czujności i rozsądkowi możemy skutecznie bronić się przed następnymi, nadchodzącymi oszustwami w internecie. Dołącz do grona świadomych użytkowników sieci i razem zróbmy wszystko, by nie dać się nabrać cyberprzestępcom!
