Elizabeth Holmes i Theranos: Historia Wielkiego Medycznego Oszustwa
W lutym 2015 roku, reporter Wall Street Journal, John Carreyrou, otrzymał niespodziewany telefon. Jego znajomy, Adam, właściciel popularnego bloga medycznego, natknął się na coś, co mogło przerodzić się w potężny skandal. Chodzilo o Elizabeth Holmes, młodą przedsiębiorczkę, która została okrzyknięta „Jobsem w spódnicy” za swój rewolucyjny plan stworzenia przenośnego urządzenia zdolnego do analizy stanu zdrowia człowieka na podstawie zaledwie jednej kropli krwi.
Carreyrou, mając już doświadczenie w dochodzeniach dotyczących nadużyć w systemie opieki zdrowotnej, postanowił przyjrzeć się bliżej tej sprawie. Wkrótce dotarł do kluczowych informatorów, którzy zdradzili kulisy działalności Theranos – firmy założonej przez Elizabeth Holmes. Opowieści te rzucały zupełnie nowe światło na ten rzekomo przełomowy projekt.
Według informacji od byłych pracowników Theranos, technologia opracowana przez Elizabeth Holmes nie funkcjonowała tak, jak przedstawiała to w wywiadach. Urządzenia firmy nie były w stanie wykonywać wielu deklarowanych testów, a ich wyniki często okazywały się niewiarygodne. Aby ratować reputację, Theranos rozcieńczał pobrane próbki krwi, by móc przeprowadzać badania na standardowych, komercyjnych analizatorach.
Carreyrou ustalił również, że Theranos naruszał podstawowe zasady federalne dotyczące badań biegłości, co budziło poważne obawy o bezpieczeństwo pacjentów. Firma nie wahała się też grożić byłym pracownikom pozwami za ujawnienie informacji na temat jej działalności. To wszystko wskazywało na to, że Elizabeth Holmes i jej startup prowadziły nieuczciwe praktyki, kosztem rzetelności testów medycznych i dobra pacjentów.
Oszukańcze Metody Theranos
Dalsze dochodzenie Carreyroua wykazało, że Theranos w rzeczywistości wykorzystywał jedynie standardowe, komercyjne analizatory krwi, a nie opracowaną przez siebie tajemniczą technologię. Firma miała również ukrywać prawdziwe możliwości swoich urządzeń przed inspektorami – pokazywano im jedynie pomieszczenia z konwencjonalnym sprzętem, a nie faktyczne laboratorium Theranos.
Były pracownik Theranos, Alan Beam, potwierdził, że urządzenia firmy, nazwane „Edisonami”, nie przechodziły właściwej kontroli jakości i mogły wykonywać jedynie ograniczoną liczbę testów. Większość badań realizowano na zwykłych maszynach Siemensa, rozcieńczając pobrane próbki krwi, by ukryć niedoskonałości technologii Theranos.
Ponadto, Theranos nie spełniał wymagań dotyczących badań biegłości, co budziło poważne wątpliwości co do rzetelności i bezpieczeństwa jego usług. Firma ignorowała również obawy pracowników, w tym Alana Beama, który wielokrotnie ostrzegał kierownictwo o problemach z dokładnością testów.
Carreyrou ustalił, że fałszywe wyniki Theranos doprowadziły do niepotrzebnego stresu i kosztownych dodatkowych badań u pacjentów. Jeden taki przypadek dotyczył nastoletniej pacjentki, u której zaniżony wynik poziomu potasu sugerował zagrożenie życia, choć w rzeczywistości nic jej nie dolegało.
Związek Osobisty i Kultura Strachu w Theranos
Dochodzenie Carreyroua wykazało, że Elizabeth Holmes i Sunny Balwani, prezesi Theranos, utrzymywali nie tylko służbowe, ale i osobiste relacje. Balwani, starszy o 20 lat od Holmes, pełnił również funkcję dyrektora generalnego firmy. Taka sytuacja budziła poważne wątpliwości co do rzetelności zarządzania Theranosem.
Były pracownik Theranos, Tyler Shultz, wnuk George’a Shultza, członka rady dyrektorów firmy, potwierdził, że w firmie panowała kultura strachu i skrytości. Grożono mu pozwami sądowymi, jeśli ujawni jakiekolwiek informacje na temat działalności Theranos.
Carreyrou dotarł również do innych byłych pracowników, którzy obawiali się konsekwencji w przypadku mówienia prawdy o problemach firmy. Jeden z nich określił Theranos jako miejsce, w którym „próbuje się jednocześnie skonstruować autobus i nim jechać”, sugerując, że firma była daleka od stabilności i rzetelności.
Skutki Oszukańczych Praktyk Theranos
Śledztwo Carreyroua ujawniło, że fałszywe wyniki badań Theranos narażały pacjentów na poważne konsekwencje. W jednym udokumentowanym przypadku, zaniżony wynik poziomu potasu u zdrowej nastolatki zmusił lekarza do skierowania jej na obserwację do szpitala, aż do czasu wykonania dodatkowych, prawidłowych testów.
Ponadto, klienci Theranos ponosili wysokie koszty związane z takimi sytuacjami. Jedna z pacjentek musiała pokryć z własnej kieszeni aż 3000 dolarów za wizyty w izbie przyjęć i badania rezonansem magnetycznym, które okazały się zbędne z powodu niedokładnych wyników firmy Holmes.
Carreyrou podkreśla, że działalność Theranos miała również negatywny wpływ na reputację jego założycielki. Elizabeth Holmes, określana niegdyś mianem „Jobsa w spódnicy”, została zdemaskowana jako oszustka, której technologia nie spełniała deklarowanych obietnic. To dramatyczne wydarzenie stało się przestrogą dla świata innowacji technologicznych, by zawsze weryfikować roszczenia start-upów, nawet tych najgłośniejszych.
Wnioski i Podsumowanie
Szczegółowe dochodzenie dziennikarskie Johna Carreyroua wykazało, że Theranos prowadził szereg nieuczciwych praktyk, które narażały pacjentów na poważne konsekwencje zdrowotne i finansowe. Firma ukrywała prawdziwe możliwości swojej technologii, stosowała nielegalne metody, a także zastraszała pracowników, by zachować milczenie na temat jej działań.
Historia Theranos stanowi ważną lekcję, że nawet najbardziej głośne obietnice technologicznych innowacji muszą być dokładnie zweryfikowane i poparte wiarygodnymi dowodami. Pacjenci, lekarze i inwestorzy powinni zachować ostrożność i krytycyzm wobec nowych rozwiązań medycznych, dopóki nie zostaną one poddane niezależnym badaniom i testom.
Warto odwiedzić stronę stop-oszustom.pl, gdzie można znaleźć więcej informacji na temat rozpoznawania i unikania niebezpiecznych praktyk w świecie medycyny i technologii.
