W dobie powszechnej cyfryzacji i przenoszenia się życia codziennego do internetu, coraz więcej transakcji handlowych odbywa się online. Niestety, wraz z rozwojem e-commerce rośnie również liczba przestępstw związanych z tą branżą. Jednym z popularnych sposobów na wyłudzenie środków i danych osobowych klientów są fałszywe faktury e-commerce.
Czym są fałszywe faktury e-commerce?
Fałszywe faktury e-commerce to oszukańcze dokumenty, które mogą wyglądać identycznie jak autentyczne faktury wystawiane przez firmy sprzedające towary lub usługi przez internet. Celem przestępców jest skłonienie klienta do dokonania płatności na podany w fakturze numer konta bankowego, który w rzeczywistości należy do oszusta, a nie legalnego sprzedawcy.
Według danych BNP Paribas, fałszywe faktury e-commerce są coraz częściej wykorzystywane przez cyberprzestępców do wyłudzania pieniędzy i danych. Oszuści podszywają się pod legalnie działające firmy, wykorzystując ich logo, dane kontaktowe i inne informacje, aby uwiarygodnić swoje fałszywe oferty.
Jak działają sprawcy fałszywych faktur e-commerce?
Sprawcy tego rodzaju oszustw działają według podobnego schematu. Najczęściej kontaktują się z potencjalnymi ofiarami za pośrednictwem internetu – na portalach ogłoszeniowych, w social mediach lub drogą mailową. Podając się za pracowników lub współpracowników legalnie działających firm, proponują zakup towarów lub usług po atrakcyjnych cenach.
Gdy klient zdecyduje się na transakcję, oszust wysyła mu fałszywą fakturę, która wygląda identycznie jak autentyczny dokument wystawiany przez daną firmę. Na fakturze znajduje się numer konta bankowego należący do przestępcy, a nie do legalnego sprzedawcy.
Klient, wprowadzony w błąd, dokonuje przelewu na podane konto, a następnie traci swoje pieniądze. Przestępca znika, a ofiara zostaje bez towaru i z pustym kontem bankowym.
Według badań przeprowadzonych przez mBank, co drugi Polak zetknął się już z różnego rodzaju oszustwami internetowymi. Wśród najczęstszych z nich wymieniane są właśnie fałszywe faktury e-commerce.
Skutki fałszywych faktur e-commerce
Konsekwencje fałszywych faktur e-commerce mogą być bardzo poważne zarówno dla klientów, jak i dla firm, których tożsamość została wykorzystana przez oszustów.
Dla klientów oznacza to przede wszystkim utratę pieniędzy przelanych na konto przestępców. Dodatkowo, mogą oni paść ofiarą kradzieży tożsamości, jeśli w toku oszukańczej transakcji przekazali swoje dane osobowe lub dane karty płatniczej.
Dla firm, których wizerunek został wykorzystany przez oszustów, fałszywe faktury e-commerce oznaczają:
- Utratę zaufania klientów, którzy mogą mieć uzasadnione obawy przed dokonywaniem dalszych zakupów.
- Konieczność wyjaśniania nieautoryzowanych transakcji i reagowania na zgłoszenia klientów.
- Potencjalne straty finansowe związane z koniecznością zwrotu środków przelanych na konta oszustów.
- Uszczerbek na wizerunku firmy i trudności w odbudowaniu pozycji na rynku.
Ponadto, fałszywe faktury e-commerce mogą być wykorzystywane do prania brudnych pieniędzy lub finansowania innych nielegalnych działań.
Jak rozpoznać fałszywą fakturę e-commerce?
Aby ustrzec się przed skutkami fałszywych faktur e-commerce, warto nauczyć się rozpoznawać charakterystyczne cechy tego typu oszustw. Oto kilka wskazówek, na co zwrócić uwagę:
-
Dokładne sprawdzenie danych sprzedawcy – zweryfikuj, czy adres e-mail, numer telefonu i inne dane kontaktowe są zgodne z informacjami podanymi na stronie internetowej firmy. Sprawdź również, czy dany sprzedawca faktycznie oferuje dany produkt lub usługę.
-
Analiza wyglądu faktury – upewnij się, że faktura zawiera wszystkie niezbędne elementy, takie jak numer, data wystawienia, dane sprzedawcy i kupującego. Sprawdź, czy logo, czcionka i układ graficzny są identyczne jak na autentycznych fakturach firmy.
-
Weryfikacja numeru konta – dokładnie sprawdź numer konta bankowego, na który masz dokonać płatności. Upewnij się, że należy on do legalnego sprzedawcy, a nie do oszusta.
-
Kontakt z firmą – w razie jakichkolwiek wątpliwości skontaktuj się bezpośrednio z przedsiębiorstwem, którego tożsamość została wykorzystana. Poproś o potwierdzenie, czy dana faktura jest autentyczna.
-
Zachowanie ostrożności – bądź szczególnie uważny, jeśli otrzymujesz ofertę cechującą się niską ceną, presją czasu lub innymi podejrzanymi okolicznościami. W takich przypadkach lepiej zrezygnować z transakcji.
Warto również regularnie monitorować swoje konto bankowe i karty płatnicze pod kątem nieautoryzowanych transakcji. Dzięki temu szybko wykryjesz próbę oszustwa i będziesz mógł zareagować, zanim stracisz swoje pieniądze.
Jak chronić się przed fałszywymi fakturami e-commerce?
Aby ustrzec się przed konsekwencjami fałszywych faktur e-commerce, należy przede wszystkim wzmocnić świadomość na temat tego rodzaju oszustw wśród klientów e-sklepów. Ważne jest również, aby firmy sprzedające online podjęły działania mające na celu ochronę swoich klientów.
Oto kilka praktycznych wskazówek:
Dla klientów e-sklepów:
- Zawsze weryfikuj dane kontaktowe sprzedawcy i szczegóły transakcji.
- Uważnie sprawdzaj faktury pod kątem zgodności z informacjami na stronie internetowej firmy.
- Nie udostępniaj danych osobowych lub płatniczych, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości.
- Regularnie monitoruj swoje konto bankowe i karty płatnicze.
- W razie podejrzenia oszustwa niezwłocznie powiadom bank i sprzedawcę.
Dla firm sprzedających online:
- Stosuj zabezpieczenia utrudniające podszywanie się pod firmę, takie jak weryfikacja tożsamości sprzedawców i szyfrowanie danych.
- Informuj klientów o zagrożeniach związanych z fałszywymi fakturami e-commerce.
- Reaguj szybko na zgłoszenia klientów dotyczące podejrzanych transakcji.
- Współpracuj z organami ścigania w celu zwalczania tego typu przestępstw.
Warto również odwiedzić stronę stop-oszustom.pl, gdzie można znaleźć więcej informacji na temat ochrony przed kradzieżą danych i innych rodzajów oszustw internetowych.
Podsumowanie
Fałszywe faktury e-commerce stanowią poważne zagrożenie zarówno dla klientów, jak i dla firm sprzedających online. Przestępcy, podszywając się pod legalnie działające przedsiębiorstwa, próbują wyłudzić pieniądze i dane osobowe od niczego niespodziewających się ofiar.
Aby ustrzec się przed skutkami tego typu oszustw, klienci e-sklepów muszą nauczyć się rozpoznawać charakterystyczne cechy fałszywych faktur. Firmy sprzedające online powinny natomiast wdrożyć skuteczne zabezpieczenia i prowadzić akcje edukacyjne wśród swoich klientów.
Tylko skoordynowane działania obu stron mogą skutecznie przeciwdziałać narastającemu problemowi fałszywych faktur e-commerce i chronić uczciwych przedsiębiorców oraz konsumentów przed skutkami tych przestępstw.
