Bezpieczna usługa telekomunikacyjna – ochrona przed oszustwami

Zagrożenie kradzieżą tożsamości i oszukańcze wykorzystanie numeru PESEL

Kradzież tożsamości i oszukańcze wykorzystanie numeru PESEL to poważne problemy, z którymi coraz więcej Polaków musi się mierzyć. Oszuści coraz częściej sięgają po dane osobowe obywateli, by zaciągać kredyty, pożyczki lub zawierać umowy na ich nazwisko. Konsekwencje takich działań mogą być dotkliwe – ofiary przestępstw muszą borykać się z długami, kłopotami kredytowymi i prawnym dochodzeniem swoich praw.

Dane szacunkowe pokazują, że od 2020 roku już ponad 27 milionów Polaków zastrzegło swój numer PESEL, by zabezpieczyć się przed wykorzystaniem ich danych przez oszustów. Jest to bardzo pozytywny trend, świadczący o rosnącej świadomości na temat zagrożeń związanych z kradzieżą tożsamości. Nowe przepisy, które wejdą w życie 1 czerwca 2024 roku, zobligują instytucje finansowe, notariuszy oraz operatorów telekomunikacyjnych do weryfikacji Rejestru Zastrzeżeń Numerów PESEL przed zawarciem umowy. Dzięki temu osoby, które padły ofiarą kradzieży tożsamości, nie będą już zmuszone do spłacania zaciągniętych na nich długów.

Jak działa schemat kradzieży tożsamości?

Schemat kradzieży tożsamości najczęściej wygląda następująco:

1. Zdobycie danych osobowych: Oszuści zdobywają dane osobowe ofiary, takie jak numer PESEL, imię, nazwisko, adres zamieszkania itp. Może to nastąpić np. przez kradzież portfela, wyłudzenie informacji przez telefon lub internet, a nawet przez wyciek danych z nieszczelnych baz danych.

2. Zaciągnięcie zobowiązań na skradzione dane: Wykorzystując skradzione dane, oszuści zaciągają różnego rodzaju zobowiązania, np. kredyty, pożyczki lub zawierają umowy telekomunikacyjne. Wszystko odbywa się bez wiedzy i zgody osoby, której dane zostały skradzione.

3. Nieuregulowanie zobowiązań: Przestępcy często nie spłacają zaciągniętych zobowiązań, pozostawiając ofiarę kradzieży tożsamości z długami i kłopotami natury prawnej.

4. Prześladowanie ofiary: Ofiary kradzieży tożsamości są później nękane przez windykatorów lub firmy pożyczkowe, domagające się spłaty długów. Muszą udowadniać, że to nie oni zaciągnęli te zobowiązania.

Ten schemat jest niezwykle bolesny dla ofiar, które muszą zmagać się z negatywnymi konsekwencjami, na które nie mają żadnego wpływu. Dlatego tak ważne jest, aby chronić swoje dane osobowe i jak najszybciej reagować na ich ewentualne wykorzystanie przez oszustów.

Jak się chronić przed kradzieżą tożsamości?

Istnieje kilka kluczowych kroków, które można podjąć, aby zabezpieczyć się przed kradzieżą tożsamości i oszukańczym wykorzystaniem numeru PESEL:

1. Zastrzeż numer PESEL: Jednym z najważniejszych działań prewencyjnych jest zastrzeżenie numeru PESEL w rejestrze prowadzonym przez Ministerstwo Cyfryzacji. Dzięki temu instytucje finansowe, notariusze i operatorzy telekomunikacyjni będą musieli zweryfikować, czy dany numer PESEL nie jest zastrzeżony, zanim podpiszą z kimś umowę. Jeśli PESEL jest zastrzeżony, a ktoś mimo to zaciągnie zobowiązanie na te dane, ofiara nie będzie musiała go spłacać.

2. Monitoruj swoje finanse: Należy regularnie sprawdzać historię swojego konta bankowego, karty kredytowej i raportów kredytowych, aby szybko wykryć niepokojące transakcje lub nowe zobowiązania. Pomoże to szybko zidentyfikować i zgłosić kradzież tożsamości.

3. Zabezpieczaj dokumenty: Należy chronić swoje dokumenty tożsamości, takie jak dowód osobisty czy paszport, aby uniemożliwić ich kradzież. Nie należy też pozostawiać dokumentów w miejscach publicznych.

4. Uważaj na phishing: Należy zachować czujność w przypadku podejrzanych wiadomości e-mail, SMS-ów lub telefonów, w których ktoś próbuje wyłudzić dane osobowe. Nigdy nie należy udostępniać poufnych informacji na żądanie.

5. Zgłaszaj podejrzane działania: Jeśli zauważysz oznaki kradzieży tożsamości, należy niezwłocznie zgłosić to na policję oraz do instytucji finansowych, kredytowych i telekomunikacyjnych, których to może dotyczyć. Szybkie działanie może pomóc w ograniczeniu szkód.

Podsumowując, zastrzeżenie numeru PESEL jest kluczowym krokiem w ochronie przed kradzieżą tożsamości i oszukańczym wykorzystaniem danych osobowych. Warto również zwracać uwagę na bezpieczeństwo swoich dokumentów, monitorować finanse i reagować na podejrzane działania. Tylko kompleksowe podejście może skutecznie chronić nas przed coraz bardziej wyrafinowanymi metodami oszustów.

Jak wygląda proces zastrzegania numeru PESEL?

Zastrzeżenie numeru PESEL jest bezpłatne i proste do wykonania. Można tego dokonać na kilka sposobów:

1. Przez aplikację mObywatel: Jest to najwygodniejsza i najszybsza metoda. Wystarczy pobrać aplikację mObywatel na swój smartfon, a następnie w module „Zastrzeż PESEL” dokonać stosownej czynności.

2. Przez stronę gov.pl: Na stronie gov.pl/zastrzezpesel znajduje się formularz, za pomocą którego można łatwo zastrzec swój numer PESEL.

3. W urzędzie gminy: Osoby, które preferują kontakt osobisty, mogą udać się do dowolnego urzędu gminy i tam dokonać zastrzeżenia numeru PESEL.

Proces zastrzegania jest bardzo szybki i można go wykonać w zaledwie kilka minut. Nie ma konieczności podawania żadnego uzasadnienia – każda pełnoletnia osoba posiadająca numer PESEL ma prawo go zastrzec. Co ważne, zastrzeżenie można w każdej chwili cofnąć, również przez aplikację mObywatel lub stronę gov.pl.

Zachęcamy wszystkich do skorzystania z tej bardzo prostej, a zarazem skutecznej usługi. Zastrzeżenie numeru PESEL to jedna z najlepszych form zabezpieczenia się przed kradzieżą tożsamości i oszukańczym wykorzystaniem danych osobowych.

Infolinia dla Obywatela pod numerem +48 422 535 460 oraz adres mailowy [email protected] to źródła, gdzie można uzyskać pomoc i wsparcie w kwestii zastrzegania numeru PESEL.