Oszustwa telekomunikacyjne to zjawisko, które niestety coraz częściej dotyka niczego nieświadomych obywateli. Cyberprzestępcy stale szukają nowych sposobów na wyłudzenie danych osobowych i pieniędzy, a jedną z popularniejszych metod jest podszywanie się pod firmy z branży telekomunikacyjnej. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu problemowi, poznamy najczęstsze techniki stosowane przez oszustów i dowiemy się, jak się przed nimi ustrzec.
Jak działają telekomunikacyjni naciągacze?
Według danych udostępnionych przez Ministerstwo Cyfryzacji, niemal 15 tysięcy adresów znalazło się do tej pory na liście ostrzeżeń przed fałszywymi stronami internetowymi. Wiele z nich podszywało się pod firmy telekomunikacyjne w celu wyłudzenia danych i pieniędzy od niczego nieświadomych użytkowników.
Technika stosowana przez cyberprzestępców to tak zwany phishing, czyli podszywanie się pod wiarygodne podmioty w celu uzyskania poufnych informacji. Jak wskazuje Ośrodek Pomocy Społecznej w Warszawie, nazwa „phishing” nawiązuje do angielskiego słowa „fishing”, czyli łowienie ryb, ponieważ przestępcy „łowią” dane swoich ofiar, używając do tego celu odpowiednio spreparowanej przynęty.
W przypadku oszustw telekomunikacyjnych, cyberprzestępcy wysyłają fałszywe wiadomości e-mail lub SMS, podszywając się pod operatorów sieci komórkowych, dostawców internetu lub firmy kurierskie. Wiadomości te często zawierają informacje o rzekomych zaległych płatnościach, niespłaconych mandatach lub niezrealizowanych dostawach paczek. Ofiary są zachęcane do kliknięcia w załączony link lub przekazania wrażliwych danych, takich jak dane logowania do konta bankowego czy numery kart płatniczych.
Jak tłumaczy Minister Cyfryzacji Marek Zagórski, cyberprzestępcy często wykorzystują nasze lęki i niepokoje, by skuteczniej nas zwerbować. Zwłaszcza w ostatnim czasie, kiedy pandemia COVID-19 spowodowała wzrost liczby zamówień internetowych i transakcji online, przestępcy coraz częściej podszywają się pod firmy kurierskie lub sklepy internetowe, próbując wykraść nasze dane.
Najczęstsze metody oszustw telekomunikacyjnych
Analiza przypadków zgłoszonych przez ofiary oszustw telekomunikacyjnych pozwala wyróżnić kilka najczęściej stosowanych przez cyberprzestępców metod. Warto bliżej się z nimi zapoznać, aby móc skutecznie chronić się przed takimi zagrożeniami.
1. Fałszywe SMS-y o zaległych płatnościach
Jedna z najpopularniejszych technik to wysyłanie ofiarom wiadomości tekstowych z informacją o rzekomych zaległych płatnościach za usługi telekomunikacyjne. Ofiary są w nich informowane, że muszą niezwłocznie uregulować zaległy rachunek, pod groźbą odcięcia usług lub nałożenia kary. W wiadomościach znajduje się zazwyczaj link do fałszywej strony, gdzie ofiara ma wpisać swoje dane logowania.
2. Phishingowe e-mails podszywające się pod firmy kurierskie
Cyberprzestępcy często podszywają się również pod firmy kurierskie, wysyłając ofiarom fałszywe wiadomości e-mail informujące o próbie dostarczenia paczki. Ofiary są zachęcane do kliknięcia w link prowadzący do fałszywej strony, gdzie mają wpisać dane karty płatniczej w celu uiszczenia opłaty za dostawę.
3. Fałszywe oferty specjalne i promocje
Inną powszechną metodą jest wysyłanie ofiarom wiadomości z informacjami o rzekomych promocjach lub specjalnych ofertach operatorów telekomunikacyjnych. Ofiary są zachęcane do skorzystania z tych ofert, a następnie proszone o podanie danych osobowych lub bankowych.
4. Podszywanie się pod urzędy i instytucje państwowe
Cyberprzestępcy nierzadko podszywają się również pod urzędy i instytucje państwowe, takie jak na przykład Policja. Ofiary otrzymują wiadomości o rzekomych mandatach do zapłacenia lub innych zobowiązaniach wobec organów państwowych, a następnie są zachęcane do przekazania danych osobowych lub finansowych w celu uregulowania tych należności.
Powyższe metody są jedynie przykładami najczęściej stosowanych przez cyberprzestępców technik oszukiwania ofiar. Należy mieć na uwadze, że przestępcy stale wymyślają nowe sposoby, by skuteczniej osiągać swoje cele. Dlatego tak ważne jest, aby być wciąż czujnym i podchodzić z dużą ostrożnością do wszelkich podejrzanych wiadomości.
Jak chronić się przed telekomunikacyjnymi naciągaczami?
Biorąc pod uwagę skalę i rosnącą popularność oszustw telekomunikacyjnych, kluczowe jest, aby każdy z nas wiedział, jak skutecznie chronić się przed takimi zagrożeniami. Oto kilka kluczowych zasad, których warto przestrzegać:
-
Zachowaj czujność – Bądź szczególnie uważny na wszelkie wiadomości e-mail lub SMS, które wyglądają na podejrzane lub niezwykłe. Uważaj na nagłe powiadomienia o konieczności natychmiastowej reakcji.
-
Zweryfikuj nadawcę – Zanim klikniesz w link lub podejmiesz jakiekolwiek działanie, sprawdź dokładnie, czy wiadomość pochodzi rzeczywiście z wiarygodnego źródła. Zadzwoń bezpośrednio do firmy, której miałaby ona dotyczyć.
-
Nie udostępniaj danych – Nigdy nie przekazuj swoich danych osobowych, haseł lub informacji o kartach płatniczych w odpowiedzi na niespodziewane wiadomości. Pamiętaj, że firmy telekomunikacyjne nigdy nie będą prosić o takie dane w ten sposób.
-
Zgłaszaj incydenty – Jeśli otrzymasz podejrzaną wiadomość lub stałeś się ofiarą próby oszustwa, niezwłocznie zgłoś to na stronie Stop Oszustom. Dzięki temu pomożesz ostrzec inne osoby i przyczynisz się do wykrycia i zatrzymania przestępców.
-
Aktualizuj oprogramowanie – Upewnij się, że Twoje urządzenia oraz oprogramowanie antywirusowe są regularnie aktualizowane. Pomoże to zapobiec infekcjom złośliwym oprogramowaniem, które mogłoby umożliwić kradzież Twoich danych.
-
Bądź ostrożny w internecie – Zachowaj ostrożność podczas przeglądania stron internetowych i korzystania z publicznych sieci Wi-Fi. Uważaj na fałszywe strony podszywające się pod znane marki.
Stosując się do powyższych zasad, znacznie zmniejszysz ryzyko stania się ofiarą telekomunikacyjnych naciągaczy. Pamiętaj jednak, że cyberprzestępcy stale poszukują nowych metod, dlatego warto śledzić informacje o najnowszych zagrożeniach i regularnie weryfikować swoje zabezpieczenia.
Jeśli jednak mimo zachowania ostrożności staniesz się ofiarą oszustwa, niezwłocznie zgłoś to odpowiednim organom ścigania. Tylko wspólne działania mogą pomóc w walce z tym rosnącym problemem.
