Kradzież tożsamości – jak przestępcy kradną nasze dane osobowe
Kradzież tożsamości to coraz powszechniejsze przestępstwo, które niesie ze sobą poważne konsekwencje dla ofiar. Przestępcy wykorzystują różne techniki, aby zdobyć dostęp do naszych danych osobowych, takich jak numery kart kredytowych, dane logowania do kont bankowych czy informacje identyfikacyjne. Dzięki tym danym mogą dokonywać nielegalnych transakcji finansowych, otwierać fałszywe konta lub zaciągać pożyczki na cudze nazwisko.
Według danych udostępnionych przez Najwyższą Izbę Kontroli, w latach 2019-2021 liczba incydentów komputerowych, w tym oszustw i kampanii phishingowych wymierzonych w indywidualnych użytkowników internetu, znacząco wzrosła. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do tego wzrostu, ponieważ cyberprzestępcy wykorzystywali rosnące zainteresowanie e-commerce i bankowością online.
Kradzież tożsamości może poważnie wpłynąć na życie ofiary. Nieautoryzowane transakcje lub zadłużenie mogą uszkodzić jej kredyt, a oczyszczenie się z fałszywych zarzutów może być długim i frustrującym procesem. Ofiary mogą też doświadczać stresu, frustracji i poczucia utraty bezpieczeństwa.
Metody stosowane przez cyberprzestępców
Cyberprzestępcy stosują różne metody, aby zdobyć nasze dane osobowe. Jedną z nich jest phishing – wysyłanie fałszywych e-mailów lub wiadomości, które pozornie pochodzą od zaufanych firm lub instytucji, takich jak banki czy rządowe agencje. Celem tych wiadomości jest wyłudzenie poufnych informacji, takich jak numery kart kredytowych lub dane logowania.
Inną metodą jest spoofing, czyli podszywanie się pod inną osobę lub urządzenie w celu uzyskania dostępu do chronionych systemów. Przestępcy mogą na przykład podszyć się pod pracownika firmy, aby zdobyć poufne informacje.
Coraz większym zagrożeniem staje się również ransomware – rodzaj złośliwego oprogramowania, które blokuje dostęp do naszych danych, a następnie żąda okupu za ich odblokowanie. Ofiary często są zmuszone do zapłacenia okupu, aby odzyskać dostęp do ważnych plików.
Zapobieganie kradzieży tożsamości
Istnieje kilka kroków, które możemy podjąć, aby chronić się przed kradzieżą tożsamości:
-
Zachowaj ostrożność przy udostępnianiu informacji osobistych: Nie udostępniaj poufnych danych, takich jak numery kart kredytowych czy dane logowania, na żądanie, chyba że masz pewność, że prośba pochodzi od wiarygodnego źródła.
-
Regularnie sprawdzaj swoje konta bankowe i raporty kredytowe: Uważnie przegląd wyciągi z kont i karty kredytowe, aby szybko zidentyfikować nieautoryzowane transakcje. Regularnie sprawdzaj swoje raporty kredytowe, aby upewnić się, że nie ma na nich podejrzanych aktywności.
-
Korzystaj z silnych haseł i włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe: Używaj unikalne, trudne do odgadnięcia hasła dla każdego konta i włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe, aby zwiększyć bezpieczeństwo logowania.
-
Bądź ostrożny przy korzystaniu z publicznej sieci Wi-Fi: Unikaj wykonywania wrażliwych operacji, takich jak logowanie do kont bankowych, podczas korzystania z niezabezpieczonej publicznej sieci.
-
Monitoruj swoje dane osobowe: Regularnie sprawdzaj, czy Twoje dane osobowe, takie jak numer ubezpieczenia społecznego, numer prawa jazdy czy adres zamieszkania, nie zostały wykorzystane do nielegalnych celów.
Jeśli jednak staniemy się ofiarami kradzieży tożsamości, należy jak najszybciej zgłosić ten fakt do odpowiednich organów, takich jak policja czy Biuro ds. Ochrony Danych Osobowych. Ważne jest także podjęcie natychmiastowych działań, aby zminimalizować szkody i chronić się przed dalszymi konsekwencjami.
Rola rządu i organów ścigania
Niestety, badania przeprowadzone przez Najwyższą Izbę Kontroli wykazały, że w latach 2019-2021 krajowy system cyberbezpieczeństwa pomijał indywidualnych użytkowników internetu, koncentrując się na ochronie instytucji i przedsiębiorstw uznawanych za kluczowe dla funkcjonowania państwa. Mimo rosnącej liczby incydentów dotyczących kradzieży tożsamości i innych oszustw komputerowych, indywidualni użytkownicy byli pozostawieni sami sobie bez aktualnych informacji na temat zagrożeń i wsparcia ze strony państwa.
Kontrola NIK wykazała również, że policja boryka się z poważnymi ograniczeniami kadrowymi, finansowymi i organizacyjnymi, które utrudniają skuteczne zwalczanie cyberprzestępczości. W całym kraju zatrudnionych było zaledwie 305 funkcjonariuszy wyspecjalizowanych w tej dziedzinie, a wielu z nich nie miało podstawowej wiedzy niezbędnej do sprawnego przyjmowania zgłoszeń i zabezpieczania dowodów.
Rząd podejmuje działania mające na celu poprawę tej sytuacji. Powstało Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości, które ma zintegrować wydziały terenowe i zatrudnić do końca 2025 roku 18 tys. specjalistów. Jednak NIK zwraca uwagę, że tempo tych zmian może nieść ze sobą pewne ryzyka i wątpliwości co do efektywności.
Podsumowując, kradzież tożsamości stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa obywateli. Chociaż indywidualni użytkownicy internetu w dużej mierze pozostawieni są sami sobie, rząd i organy ścigania podejmują działania mające na celu wzmocnienie ochrony przed tego typu przestępstwami. Jednak konieczne są dalsze, systemowe rozwiązania, które zapewnią skuteczną pomoc i wsparcie dla ofiar kradzieży tożsamości.
Jeśli padłeś ofiarą kradzieży tożsamości lub chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, zapoznaj się z materiałami dostępnymi na stronie stop-oszustom.pl. Znajdziesz tam przydatne informacje i wskazówki, jak chronić się przed tym rodzajem przestępstw.
