Żyjemy w czasach, gdy internet i technologia cyfrowa odgrywają kluczową rolę w naszym codziennym życiu. Jednak wraz z coraz większą obecnością online pojawiają się też nowe, niepokojące wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem. Jednym z najnowszych i bardzo niebezpiecznych zagrożeń jest zjawisko groomingu, czyli uwodzenia dzieci przez dorosłych przez internet.
Grooming – niebezpieczne praktyki uwodzenia online
Grooming to złożony proces, w którym dorosły nawiązuje kontakt z dzieckiem przez internet, często udając inną młodą osobę, w celu zdobycia zaufania i doprowadzenia do nawiązania relacji seksualnej. Sprawcy gromingów wykorzystują różne metody, takie jak:
-
Podszywanie się pod rówieśników: Cyberprzestępcy tworzą fałszywe profile na portalach społecznościowych i aplikacjach, udając młode osoby, aby nawiązać kontakt z dziećmi i nastolatkami.
-
Budowanie więzi emocjonalnej: Sprawcy stopniowo zdobywają zaufanie ofiary, okazując zainteresowanie jej życiem, problemami i potrzebami. Często obiecują pomoc, wsparcie lub prezenty.
-
Izolowanie ofiary: Cyberprzestępcy starają się odizolować dziecko od rodziny i przyjaciół, aby ograniczyć jego kontakt z otoczeniem i wzmocnić swoją pozycję.
-
Stopniowe uwodzenie: Sprawcy stopniowo nakłaniają ofiarę do coraz bardziej intymnych rozmów i wysyłania prywatnych zdjęć lub filmików. Później grożą ujawnieniem tych materiałów, aby zmusić dziecko do dalszych kontaktów seksualnych.
Badania NASK wskazują, że aż 30% nastolatków doświadczyło przynajmniej raz w życiu niepożądanych kontaktów o charakterze seksualnym w internecie. Co więcej, ponad jedna trzecia młodych ludzi obserwuje na portalach społecznościowych influencerów, którzy mogą stanowić potencjalne zagrożenie.
Rola rodziców i opiekunów w zapewnieniu bezpieczeństwa dzieci online
Rodzice i opiekunowie odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa dzieci w internecie. Niestety, często nie mają pełnej świadomości zagrożeń, z jakimi mogą się zetknąć ich podopieczni. Badania NASK pokazują, że niemal 60% rodziców deklaruje, że ustala z dziećmi zasady korzystania z internetu, podczas gdy większość nastolatków twierdzi, że takich zasad nie ma.
Aby skutecznie chronić dzieci, rodzice powinni:
- Rozmawiać z dziećmi o bezpieczeństwie w internecie, wyjaśniać zagrożenia i uczyć, jak je rozpoznawać.
- Monitorować aktywność dzieci online i ograniczać dostęp do treści nieodpowiednich dla ich wieku.
- Ustalić jasne zasady korzystania z internetu i konsekwentnie ich przestrzegać.
- Zachęcać dzieci do otwartej komunikacji i informowania o niepokojących sytuacjach.
- Współpracować ze szkołami i innymi instytucjami w celu edukacji i wspólnej ochrony dzieci.
NASK, Państwowy Instytut Badawczy, od wielu lat aktywnie przeciwdziała zagrożeniom w sieci, szczególnie tym skierowanym w stronę najmłodszych użytkowników internetu. Prowadzi liczne działania edukacyjne, informacyjne i profilaktyczne, mające na celu podniesienie świadomości rodziców, opiekunów i nauczycieli na temat bezpieczeństwa dzieci online.
Znaczenie szkolenia i edukacji w walce z gromingiem
Kluczem do skutecznej ochrony dzieci przed gromingiem jest kompleksowa edukacja skierowana zarówno do samych dzieci, jak i dorosłych opiekunów. Dzieci powinny być uczone, jak rozpoznawać niebezpieczne sytuacje i reagować na nie, a rodzice – jak monitorować aktywność swoich pociech w internecie i podejmować właściwe kroki.
Szkolenia na temat gromingu i innych zagrożeń online powinny być obowiązkowym elementem programów nauczania w szkołach. Nauczyciele muszą być przygotowani, aby móc edukować i wspierać uczniów w kwestiach bezpieczeństwa w sieci. Ważne jest również, aby programy edukacyjne były regularnie aktualizowane i dostosowywane do zmieniających się trendów i nowych niebezpieczeństw.
Oprócz edukacji w szkołach, istotną rolę odgrywają również różnego rodzaju kampanie informacyjne i profilaktyczne prowadzone przez organizacje rządowe i pozarządowe. Ich celem jest podniesienie świadomości społecznej na temat zagrożeń związanych z gromingiem i sposobów ochrony przed nimi.
Tylko dzięki skoordynowanym działaniom na wielu płaszczyznach – rodzinnej, szkolnej i społecznej – możliwe będzie skuteczne zapobieganie i zwalczanie coraz bardziej wyrafinowanych form uwodzenia dzieci w internecie.
Zgłaszanie przypadków gromingu i współpraca organów ścigania
Walka z gromingiem to nie tylko działania edukacyjne i prewencyjne. Niezwykle ważne jest także zgłaszanie wszelkich podejrzanych sytuacji organom ścigania. Tylko dzięki temu możliwe jest skuteczne ściganie i karanie sprawców.
Każdy, kto zaobserwuje lub doświadczy podejrzanych zachowań online, powinien niezwłocznie zgłosić to na policję lub do Zespołu Cyberprzestępczości NASK. Specjaliści będą w stanie podjąć odpowiednie kroki i zapobiec dalszym przestępstwom.
Warto również pamiętać, że ofiary gromingu nie ponoszą żadnej winy za zaistniałą sytuację. Zamiast obarczać je odpowiedzialnością, należy zapewnić im wsparcie psychologiczne i pomoc w radzeniu sobie z traumatycznymi doświadczeniami.
Strona internetowa stop-oszustom.pl to cenное źródło informacji i wsparcia dla osób dotkniętych problemem gromingu oraz innych form cyberprzemocy. Znajdziemy tu praktyczne porady, kontakty do instytucji pomocowych i możliwość zgłoszenia naruszeń.
Podsumowanie
Grooming to niezwykle niebezpieczne zjawisko, które w ostatnich latach zyskuje na popularności wśród cyberprzestępców. Wykorzystując możliwości internetu i social mediów, sprawcy uwodzą dzieci i nastolatki, doprowadzając do nawiązania kontaktów seksualnych.
Kluczową rolę w walce z tym problemem odgrywają rodzice i opiekunowie, którzy muszą być świadomi zagrożeń i aktywnie monitorować aktywność dzieci online. Równie ważna jest edukacja w szkołach oraz kampanie informacyjne, które podnoszą świadomość społeczną na temat gromingu.
Każdy, kto zaobserwuje lub doświadczy podejrzanych zachowań, powinien niezwłocznie zgłosić je organom ścigania. Tylko dzięki skoordynowanym działaniom na wielu płaszczyznach możliwe będzie skuteczne zapobieganie i zwalczanie tego niebezpiecznego zjawiska.
