Postępujący rozwój technologii cyfrowej otwiera nowe możliwości dla cyberprzestępców, którzy nieustannie poszukują sposobów na wyłudzenie wrażliwych danych swoich ofiar. Jedną z popularnych metod oszukiwania jest vishing, czyli oszustwo głosowe, przy użyciu którego przestępcy usiłują uzyskać dostęp do kont bankowych lub danych logowania.
Czym jest vishing i jak działa?
Vishing to rodzaj oszustwa z wykorzystaniem połączenia telefonicznego, polegający na podszywaniu się pod pracownika konkretnej instytucji, najczęściej banku lub firmy inwestycyjnej. Celem jest wzbudzenie zaufania ofiary i wyłudzenie wrażliwych danych, takich jak login, hasło lub numer karty kredytowej.
Cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują zaawansowane narzędzia, aby ich działania były jeszcze bardziej realistyczne i wiarygodne. Potrafią na przykład podszyć się pod autentyczny numer infolinii banku lub firmy, z której rzekomo dzwonią. Dzięki temu ofiara ma większe trudności ze zweryfikowaniem tożsamości rozmówcy.
Schemat działania przestępców jest zazwyczaj następujący:
-
Pozyskanie danych ofiary: Cyberprzestępcy mogą zdobywać informacje o potencjalnych ofiarach z różnych źródeł, takich jak strony internetowe, media społecznościowe lub przejęte bazy danych.
-
Nawiązanie kontaktu telefonicznego: Oszust dzwoni do ofiary, podając się za pracownika banku, firmy inwestycyjnej lub innej instytucji. Posługuje się przy tym wiarygodnymi informacjami, aby wzbudzić zaufanie.
-
Wyłudzenie danych dostępowych: W trakcie rozmowy przestępca prosi ofiarę o podanie danych logowania do konta bankowego lub innych wrażliwych informacji, twierdząc, że jest to niezbędne do zabezpieczenia środków lub aktywacji nowych usług.
-
Kradzież środków: Uzyskawszy dostęp do danych logowania, cyberprzestępca może przejąć kontrolę nad kontem ofiary i wyprowadzić znajdujące się na nim środki finansowe.
Jak się bronić przed vishingiem?
Aby uchronić się przed tego typu oszustwem, należy zachować szczególną ostrożność podczas rozmów telefonicznych, zwłaszcza gdy ktoś prosi o podanie danych wrażliwych.
Strona internetowa stop-oszustom.pl radzi, aby nigdy nie podawać pracownikowi banku czy firmy inwestycyjnej informacji takich jak login, hasło lub numer karty kredytowej. Takie dane nigdy nie powinny być niezbędne do zapobiegania rzekomemu wyciekowi środków z konta.
W razie jakichkolwiek wątpliwości co do wiarygodności rozmówcy, najlepiej rozłączyć się i samodzielnie skontaktować z infolinią danej instytucji, aby zweryfikować, czy faktycznie ktoś do nas dzwonił. Warto również zapoznać się z regulaminem banku lub firmy inwestycyjnej, aby dowiedzieć się, jakie są oficjalne procedury postępowania w takich sytuacjach.
Inne metody oszustw stosowane przez cyberprzestępców
Vishing to jednak tylko jedna z wielu metod wykorzystywanych przez cyberprzestępców do wyłudzania danych i środków finansowych. Wśród innych popularnych oszustw można wymienić:
Phishing
Phishing polega na wysyłaniu fałszywych e-maili lub SMS-ów, w których przestępcy podszywają się pod instytucje finansowe lub inne zaufane organizacje. Celem jest skłonienie ofiary do kliknięcia w link prowadzący do spreparowanej strony internetowej, gdzie następnie wyłudzane są dane logowania.
Według ekspertów, phishing przypomina strzał z shotguna – wiadomości trafiają do dużej liczby potencjalnych ofiar. Z kolei bardziej wyrafinowaną formą jest spear phishing, gdy przestępcy kierują ataki do konkretnych osób, na podstawie zdobytych wcześniej informacji.
Shoulder surfing
Shoulder surfing to podsłuchiwanie lub podglądanie informacji wyświetlanych na ekranie urządzenia ofiary, najczęściej podczas korzystania z bankowości internetowej. Cyberprzestępcy mogą w ten sposób podejrzeć wrażliwe dane, takie jak login, hasło lub numery kart kredytowych.
Specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa podkreślają, że shoulder surfing to zagrożenie, na które rzadko zwraca się uwagę, a które może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Keyloggery
Keylogger to złośliwe oprogramowanie, które rejestruje naciśnięcia klawiszy na klawiaturze ofiary, w tym wrażliwe dane logowania. Cyberprzestępcy mogą następnie przechwycić te informacje i wykorzystać je do uzyskania dostępu do kont bankowych lub inwestycyjnych.
Według ekspertów, nowoczesne keyloggery są wyposażone w własne mechanizmy chroniące je przed wykryciem przez popularne programy antywirusowe. Stanowią one poważne zagrożenie dla użytkowników komputerów i smartfonów.
Jak się chronić przed cyberprzestępcami?
Choć statystyki pokazują, że wykrywalność przestępstw komputerowych jest niska, istnieją skuteczne sposoby, aby zabezpieczyć swoje dane i pieniądze przed atakami cyberprzestępców.
Przede wszystkim należy zachować czujność i ostrożność, szczególnie podczas korzystania z bankowości internetowej lub dokonywania transakcji finansowych online. Nigdy nie należy podawać danych logowania czy wrażliwych informacji osobom, które się do nas zgłaszają, nawet jeśli podają się za pracowników zaufanych instytucji.
Warto również zadbać o podstawowe zasady bezpieczeństwa, takie jak:
- Stosowanie unikalnych, silnych haseł do wszystkich kont
- Regularne aktualizowanie oprogramowania i systemu operacyjnego
- Korzystanie z programów antywirusowych i zapór sieciowych
- Unikanie klikania w podejrzane linki lub załączniki w wiadomościach
- Sprawdzanie autentyczności stron internetowych przed podaniem danych
- Monitorowanie rachunków bankowych i inwestycyjnych pod kątem podejrzanych transakcji
Choć cyberprzestępcy nieustannie poszukują nowych metod oszukiwania, zachowanie ostrożności i stosowanie podstawowych środków bezpieczeństwa może znacznie ograniczyć ryzyko stania się ich ofiarą.
