Nie daj się nabrać na fałszywe wnuczęta lub policjantów

Oszustwo na „wnuczka” – tragedia w Chełmnie

Oszustwa na „wnuczka” to jeden z najczęstszych i najbardziej niebezpiecznych rodzajów przestępstw, jakie dotykają starsze osoby w naszym kraju. Przykładem tak dramatycznego przypadku jest historia 82-letniej Krystyny z Chełmna, która straciła znaczną część swoich oszczędności przez naiwność i zaufanie do domniemanego wnuka.

Wszystko zaczęło się pewnego dnia, gdy Krystyna odebrała telefon. Mężczyzna na linii przedstawił się jako jej wnuk Marek i z płaczem opowiedział o poważnym wypadku samochodowym. Twierdził, że pilnie potrzebuje pieniędzy na pokrycie kosztów naprawy auta i grzywny za spowodowanie kolizji. Przerażona kobieta nie zastanawiała się długo – zebrała wszystkie oszczędności, jakie miała w domu, i pod pozorem pomocy wnukowi przekazała gotówkę nieznanemu mężczyźnie, który zjawił się pod jej domem po chwili.

Kiedy Krystyna próbowała się później skontaktować z Markiem, okazało się, że nikt o tym imieniu nie mieszka w jej rodzinie. Oszust zniknął, a kobieta została bez pieniędzy, których tak bardzo potrzebowała na codzienne funkcjonowanie. Zrozpaczona i zmanipulowana seniorka zgłosiła sprawę na policję, jednak namierzenie sprawcy okazało się niemal niemożliwe.

Schemat działania oszustów

Oszustwa na „wnuczka” opierają się na prostej, ale skutecznej metodzie. Oszust – najczęściej mężczyzna – dzwoni do starszej osoby, podając się za członka jej rodziny, najczęściej wnuka lub innego bliskiego krewnego. Rozmówca w dramatyczny sposób opisuje fikcyjną sytuację, w której pilnie potrzebuje pieniędzy – na przykład na pokrycie kosztów naprawy samochodu po wypadku, grzywny sądowej lub innej nagłej potrzeby.

Przestępca świadomie wykorzystuje naturalne ludzkie odruchy, takie jak empatia, troska i chęć niesienia pomocy bliskim. Liczy na to, że osoba starsza, wzruszona opowieścią i chcąc jak najszybciej pomóc krewnemu, nie będzie kwestionowała jego tożsamości ani sprawdzała historii.

W wielu przypadkach oszust uprzedza potencjalną ofiarę, by nie kontaktowała się z innymi członkami rodziny, tłumacząc to na przykład potrzebą dyskrecji. Ofiara jest zatem pozostawiona sama sobie, bez możliwości zweryfikowania informacji.

Gdy pieniądze zostają przekazane, przestępca znika bez śladu, a starszy człowiek zostaje z poczuciem winy, wstydu i ogromnym ciosem finansowym. Niejednokrotnie taka strata oszczędności całego życia prowadzi do dramatycznych konsekwencji dla ofiary.

Jak rozpoznać i uniknąć oszustwa na „wnuczka”?

Choć metody oszustów są brutalne i skuteczne, istnieją pewne sposoby, by uchronić się przed tego typu wyłudzeniami. Oto kilka praktycznych porad:

Zachowaj spokój i czujność. Jeśli ktoś dzwoni, twierdząc, że jest członkiem Twojej rodziny i pilnie potrzebuje pieniędzy, spróbuj zachować zimną krew. Nie daj się ponieść emocjom i nie podejmuj pochopnych decyzji.
Zweryfikuj tożsamość rozmówcy. Poproś osobę dzwoniącą o potwierdzenie swojej tożsamości, na przykład poprzez zadanie konkretnych pytań, które zna tylko prawdziwy członek rodziny. Możesz też poprosić, by skontaktował się z innym krewnym w celu potwierdzenia historii.
Skontaktuj się z bliskimi. Jeśli masz wątpliwości co do tożsamości rozmówcy, niezwłocznie skontaktuj się z innymi członkami rodziny i poproś ich o weryfikację informacji. Nie ulegaj presji, by nie kontaktować się z nikim innym.
Nie przekazuj pieniędzy nieznanym osobom. Nigdy nie przekazuj gotówki ani nie dokonuj przelewów na rzecz osób, których tożsamości nie możesz potwierdzić. Pamiętaj, że prawdziwa rodzina nigdy nie będzie Cię o to prosić.
Zgłoś próbę oszustwa na policję. Jeśli podejrzewasz, że ktoś usiłuje Cię oszukać, niezwłocznie powiadom o tym miejscową policję. Jedynie tak można mieć szansę na namierzenie i ukaranie sprawców.

Zachowanie czujności i ostrożności to kluczowe elementy obrony przed oszustwami na „wnuczka”. Pamiętaj, że prawdziwi członkowie rodziny nigdy nie będą Cię prosić o pilne przekazanie pieniędzy nieznanym osobom. Zaufaj swojej intuicji i nie daj się zmanipulować.

Oszustwo na „policjanta” – historia z Olkusza

Inną niebezpieczną metodą wyłudzania pieniędzy od starszych osób jest oszustwo na „policjanta”. W tego typu schemacie przestępcy podają się za funkcjonariuszy policji i dzwonią do potencjalnych ofiar, twierdząc, że muszą pomóc w złapaniu niebezpiecznych przestępców.

Taki scenariusz miał miejsce w Olkuszu, gdzie 72-letni Józef odebrał telefon od człowieka, który przedstawił się jako policjant z miejscowej komendy. Mężczyzna poinformował seniora, że jego konto bankowe zostało zagrożone przez złodziei i natychmiast musi pomóc w przeprowadzeniu tajnej operacji, by ocalić swoje oszczędności.

Zaniepokojony Józef uwierzył w tę historię i bez wahania udostępnił rozmówcy wszystkie dane dostępowe do swojego konta. Kilka godzin później okazało się, że konto zostało całkowicie opróżnione, a na nim znajdowała się kwota kilkudziesięciu tysięcy złotych – wszystkie oszczędności Józefa zgromadzone przez lata ciężkiej pracy.

Oszukany mężczyzna był zdruzgotany i czuł się bardzo zawstydzony, że dał się tak łatwo zmanipulować. Zgłosił sprawę na policję, jednak namierzenie sprawcy okazało się niezwykle trudne. Józef do końca życia będzie musiał radzić sobie bez tych pieniędzy, które były jego zabezpieczeniem na starość.

Jak rozpoznać i uniknąć oszustwa na „policjanta”?

Oszustwa na „policjanta” są równie niebezpieczne, co te na „wnuczka”. Oto kilka wskazówek, jak ustrzec się przed tego typu wyłudzeniami:

Zachowaj czujność. Jeśli ktoś dzwoni, twierdząc, że jest policjantem i potrzebuje Twojej pomocy, zachowaj spokój i nie podejmuj natychmiastowych działań.
Zweryfikuj tożsamość rozmówcy. Poproś o podanie konkretnych informacji, które potwierdzą, że to prawdziwy policjant, np. numer służbowy, nazwę jednostki czy dane kontaktowe. Nigdy nie ufaj wyłącznie słowom rozmówcy.
Skontaktuj się z lokalną policją. Zamiast wykonywać polecenia rzekomego funkcjonariusza, zadzwoń na numer alarmowy 112 lub bezpośrednio do najbliższej komendy i poinformuj ich o podejrzanym telefonie.
Nie przekazuj żadnych danych osobistych. Nigdy nie udostępniaj rozmówcy informacji o swoich kontach bankowych, numerach kart czy haseł. Prawdziwa policja nigdy nie będzie o to prosić.
Powiadom bliskich. Jeśli masz podejrzenia, że ktoś próbuje Cię oszukać, skontaktuj się z rodziną lub zaufanymi osobami i poproś ich o pomoc w zweryfikowaniu sytuacji.

Pamiętaj, że prawdziwi funkcjonariusze nigdy nie będą Cię prosić o bezpośrednią pomoc w tajnych operacjach. Zachowaj czujność, zweryfikuj tożsamość rozmówcy i powiadom odpowiednie służby, jeśli coś wzbudza Twoje podejrzenia.

Konsekwencje i zapobieganie

Ofiary oszustw na „wnuczka” lub „policjanta” często doświadczają nie tylko dotkliwych strat finansowych, ale również silnego poczucia wstydu, winy i załamania psychicznego. Starsi ludzie, którzy padli ofiarą manipulacji, czują się wykorzystani i zdradzeni, co może prowadzić do depresji, izolacji społecznej czy nawet prób samobójczych.

Ponadto utrata oszczędności całego życia to cios, od którego wielu seniorów nie potrafi się podnieść. Zostają oni pozbawieni bezpieczeństwa finansowego i zmuszeni do całkowitej zmiany stylu życia, co jeszcze bardziej pogłębia ich cierpienie.

Dlatego tak ważne jest, aby edukować społeczeństwo, a szczególnie osoby starsze, na temat tych oszukańczych schematów. Dzięki zwiększeniu świadomości i nabyciu umiejętności rozpoznawania podejrzanych sytuacji, można uchronić wielu niewinnych ludzi przed tragicznymi konsekwencjami.

Ponadto kluczowa jest ścisła współpraca organów ścigania z organizacjami pozarządowymi i mediami w celu rozpowszechniania informacji ostrzegawczych oraz skutecznego prowadzenia dochodzeń i ścigania sprawców. Tylko kompleksowe działania mogą skutecznie zatrzymać falę oszustw na starszych osobach.

Każdy z nas ma obowiązek reagować, gdy zauważy, że ktoś może paść ofiarą manipulacji. Zgłaszanie podejrzanych sytuacji na policję, ostrzeganie bliskich i upowszechnianie wiedzy na ten temat to podstawowe kroki, które mogą uratować niejedną osobę przed tragedią. Wspólnymi siłami możemy skutecznie walczyć z tą plagą społeczną.

Nie pozwólmy, by nasze babcie, dziadkowie i sąsiedzi stali się ofiarami oszustw. Bądźmy czujni, edukujmy się wzajemnie i zawsze reagujmy, gdy coś wydaje się podejrzane. Tylko w ten sposób możemy chronić najsłabszych członków naszej społeczności.

Więcej informacji i poradników na temat bezpiecznego korzystania z usług finansowych oraz zapobiegania oszustwom znajdziesz na stronie https://stop-oszustom.pl/.