Oto co musisz wiedzieć, aby nie paść ofiarą internetowych naciągaczy
Czy czujesz się bezpieczny, surfując po internecie w poszukiwaniu nowej pracy czy ofert handlowych? Cóż, niestety nie możesz być tego pewien. Internetowi oszuści mają szerokie spektrum działania i są coraz bardziej wyrafinowani w swoich działaniach. Celem ich intryg nie zawsze jest wyłudzenie pieniędzy – mogą chcieć uzyskać Twoje dane osobowe lub wykorzystać Cię w inny sposób.
Jak rozpoznać te niebezpieczne sztuczki i chronić się przed nimi? Oto moja historia, która nauczyła mnie, aby nigdy nie niuchnąć na pozory i zawsze dokładnie weryfikować to, z czym mam do czynienia.
Historia osobista – jak zostałem prawie ofiarą oszustwa
Jakiś czas temu, gdy poszukiwałem pracy przez internet, natknąłem się na ogłoszenie, które brzmiało wręcz idealnie. Wynagrodzenie powyżej średniej krajowej, elastyczny grafik, młody i dynamiczny zespół – wszystko to, czego szukałem! Wysłałem swoje CV i wkrótce zostałem zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną.
Wszystko wyglądało profesjonalnie – nowoczesne biuro, ludzie w eleganckich garniturach, standardowy przebieg rozmowy. Na koniec poproszono mnie, abym w domu przygotował krótką prezentację na temat mojego doświadczenia. Nie wzbudziło to mojego podejrzenia – w końcu to normalna praktyka w procesie rekrutacji.
Niestety, kiedy wysłałem gotową prezentację, okazało się, że jest to tylko pretekst do wyłudzenia moich danych osobowych. Firma zażądała abym przesłał skan dowodu osobistego i numer konta bankowego „na potrzeby formalności”. Dopiero wtedy zacząłem coś podejrzewać i zacząłem szczegółowo weryfikować tę firmę.
Okazało się, że była to znana w okolicy agencja rekrutacyjna, która regularnie korzysta z takich nieczystych sztuczek. Negatywne opinie w internecie były na bieżąco usuwane, a kary nakładane przez inspekcję pracy były śmiesznie niskie w porównaniu do skali oszustw. Na szczęście zorientowałem się w porę i nie dałem się nabrać.
Oszustwa internetowe – skala problemu
Moja historia to tylko jeden z wielu przykładów na to, jak łatwo paść ofiarą internetowych naciągaczy. Badania pokazują, że skala tego problemu jest naprawdę ogromna. Eksperci szacują, że tylko w 2020 roku na skutek różnego rodzaju internetowych oszustw Polacy stracili ponad 700 milionów złotych. A to prawdopodobnie tylko wierzchołek góry lodowej, bo wiele przypadków w ogóle nie jest zgłaszanych.
Najczęstsze rodzaje internetowych naciągactw to:
- Wyłudzanie danych osobowych pod pretekstem rekrutacji lub innej usługi
- Fałszywe oferty pracy lub zlecenia z nierealistycznie wysokim wynagrodzeniem
- Nielegalne zaciąganie pożyczek lub kredytów na skradzione dane
- Nieuczciwe praktyki sprzedażowe, np. sprzedaż niskiej jakości lub nieistniejących towarów
Oszuści wykorzystują wszelkie możliwe kanały – od ogłoszeń na portalach rekrutacyjnych, przez fałszywe profile na portalach społecznościowych, aż po spreparowane strony internetowe. Ich metody stają się coraz bardziej wyrafinowane, a ofiary coraz trudniej je rozpoznać.
Jak uniknąć pułapki?
Biorąc pod uwagę skalę problemu, nie można czuć się bezpiecznie, korzystając z internetu. Musimy więc nauczyć się rozpoznawać typowe sygnały ostrzegawcze i chronić się przed nimi. Oto kilka porad, które mogą Ci w tym pomóc:
1. Sprawdzaj renomę firmy lub osoby
Zanim zdecydujesz się nawiązać współpracę, dokładnie sprawdź, z kim masz do czynienia. Poszukaj informacji o firmie w internecie, zwróć uwagę na opinie i oceny. Jeśli to możliwe, skontaktuj się również z innymi osobami, które miały z nią do czynienia.
Pamiętaj, że oszuści często usuwają negatywne komentarze i recenzje, więc brak opinii wcale nie musi oznaczać, że firma jest uczciwa. Poszukaj informacji na forach branżowych lub skontaktuj się z ludźmi z Twojej sieci kontaktów.
2. Nie ufaj nierealistycznym ofertom
Jeśli napotkasz ofertę pracy lub innej usługi z niebotycznie wysokim wynagrodzeniem, bądź bardzo ostrożny. Sprawdź, czy proponowana stawka godzinowa nie przekracza znacząco aktualnej płacy minimalnej. Jeśli tak, to prawdopodobnie masz do czynienia z próbą oszustwa.
Podobnie podchodź do ofert wymagających bardzo niewielkiego nakładu pracy w zamian za wysokie wynagrodzenie. Często są to po prostu preteksty do wyłudzenia Twoich danych.
3. Uważaj na żądania udostępnienia danych osobowych
Nigdy nie udostępniaj skanów dokumentów tożsamości, numeru konta bankowego lub innych wrażliwych danych osobowych na wczesnym etapie współpracy. Prawdziwy pracodawca lub kontrahent nie powinien tego wymagać na samym początku.
Jeśli ktoś nalega na przesłanie takich informacji, natychmiast zerwij kontakt. Może to być próba kradzieży Twojej tożsamości lub wyłudzenia kredytu na Twoje dane.
4. Zaufaj swojej intuicji
Jeśli coś wydaje Ci się podejrzane, nie ignoruj tego uczucia. Nawet jeśli wszystko wygląda profesjonalnie, zawsze zachowaj zdrowy krytycyzm. Lepiej dmuchać na zimne i zrezygnować z oferty, niż później borykać się z przykrymi konsekwencjami.
Nie daj się nabrać!
Pamiętaj – internet to miejsce, gdzie oszuści czyhają na nieostrożnych użytkowników. Dlatego zawsze bądź czujny, dokładnie weryfikuj każdą osobę lub firmę, z którą masz do czynienia, i nie ufaj bezkrytycznie nawet pozornie atrakcyjnym ofertom.
Jeśli wpadniesz w sidła naciągaczy, niezwłocznie zgłoś to na stronie stop-oszustom.pl, aby ostrzec innych przed tymi niebezpiecznymi praktykami. Wspólnymi siłami możemy skuteczniej walczyć z internetowymi naciągaczami i chronić się przed ich nieczystymi zamiarami.
