Jak chronić się przed oszustwami na platformach freelancerskich
Uważaj na niebezpieczne oferty pracy
Jako freelancer codziennie jestem bombardowany najróżniejszymi ofertami – niektóre z nich wyglądają zbyt pięknie, aby mogły być prawdziwe. I niestety często tak właśnie jest. Oszuści w sieci stale wymyślają nowe sposoby, aby nas podejść i wyciągnąć nasze ciężko zarobione pieniądze.
Jednym z najczęstszych scamów, z którymi się spotykam, są ogłoszenia o nadprzyrodzonych zarobkach za względnie prostą pracę. Coś w stylu „Przetłumacz 100 stron tekstu w 3 dni, a dostaniesz 3500 dolarów!”. Brzmi kusząco, prawda? Niestety to z reguły zautomatyzowane wiadomości rozsyłane masowo do freelancerów. Cel? Wyciągnąć od Ciebie pieniądze lub inne cenne dane.
Jak piszą na Geekwork.pl, w ciągu kilku miesięcy na kursie dla freelancerów „Tarcza 1000” dostawałem mnóstwo takich niepokojących wiadomości o próbach oszustwa. Dlatego postanowiłem zebrać najważniejsze informacje na ten temat i podzielić się nimi z Wami.
Korzystaj tylko z zaufanych platform
Najłatwiejszym sposobem na uniknięcie freelancerskich oszustw jest korzystanie wyłącznie z oficjalnych, sprawdzonych serwisów dla freelancerów. Na mojej zamkniętej platformie edukacyjnej dla freelancerów mam listę ponad 300 takich portali, gdzie możesz bezpiecznie znaleźć pracę zdalną.
Pamiętaj, że nawet na tych serwisach mogą pojawić się oszuści, ale większość z nich ma wypracowane mechanizmy, które zmniejszają ryzyko tego typu incydentów. Dlatego zawsze kontaktuj się z klientami bezpośrednio poprzez te platformy, a nie poza nimi.
Unikaj kuszących, niejasnych ofert
Kolejną prostą zasadą jest unikanie ofert, które brzmią zbyt kusząco i nie podają konkretnych informacji. Jeśli ogłoszenie nie zawiera jasnego opisu pracy, stawki czy wymagań, to prawdopodobnie masz do czynienia z oszustwem.
Przed podjęciem jakiejkolwiek współpracy dokładnie przeanalizuj ofertę. Sprawdź, czy stawka za godzinę lub projekt jest zbliżona do standardów w Twojej branży. Jeśli jest znacząco wyższa, to raczej sygnał ostrzegawczy.
Stop oszustom radzi również, aby unikać klikania w jakiekolwiek linki lub reklamy, szczególnie jeśli nie podają one informacji o rodzaju pracy. To może być po prostu sposób na wyłudzenie Twoich danych.
Uważaj na „projekty testowe”
Kolejnym częstym sposobem oszukiwania freelancerów są tzw. „projekty testowe”. Klient prosi Cię o wykonanie darmowej próbki pracy, tłumacząc, że chce ocenić Twoje umiejętności. Brzmić to może całkiem sensownie, ale uważaj – czasem to tylko pretekst, aby wyciągnąć od Ciebie darmową usługę.
Oczywiście nie wszystkie projekty testowe to oszustwo. Wiele firm faktycznie weryfikuje w ten sposób potencjalnych wykonawców. Ale bądź ostrożny, jeśli klient prosi Cię o wykonanie zbyt dużej ilości darmowej pracy. Ogranicz się do minimum, wystarczającego, aby pokazać Twoje kompetencje.
Pamiętaj też, że nawet jeśli projekt jest mały, zawsze powinieneś mieć jakąś formę pisemnej umowy lub zgody. To chroni Cię, ale również pomaga klientowi traktować zlecenie poważnie. Jeśli odmawia podpisania takiego dokumentu, to kolejny sygnał ostrzegawczy.
Uważaj na propozycje współpracy poza platformami
Oszuści często próbują wciągnąć freelancerów w swoje machinacje, oferując współpracę poza bezpiecznymi platformami. Mogą na przykład proponować Ci dzielenie się dostępem do konta na serwisie freelancerskim w zamian za rzekome „wspólne zarabianie pieniędzy”.
To klasyczna metoda na wyłudzenie Twoich wrażliwych danych i okradzenie Cię. Nigdy nie udostępniaj nikomu logowania do Twoich kont – to prosta droga do finansowej katastrofy.
Podobnie uważaj na propozycje zapłaty w nietypowej formie, np. kartami podarunkowymi czy kryptowalutami. To może być próba ominięcia standardowych mechanizmów rozliczeń, a w efekcie Cię oszukać.
Nie daj się nabrać na piramidy finansowe i MLM
Innym popularnym sposobem na wyciąganie pieniędzy od freelancerów są różnego rodzaju programy piramidowe i systemy MLM. Firmy te obiecują łatwe i szybkie zarobki, ale w rzeczywistości niemal zawsze kończą się stratami dla uczestników.
Jeśli ktoś proponuje Ci zakup produktów lub usług z obietnicy wysokich prowizji, to niemal na pewno masz do czynienia z oszustwem. Najlepiej od razu odrzucać takie oferty.
Pamiętaj, że nawet renomowane marki MLM, takie jak Forever Living czy Oriflame, mierzą się z licznymi problemami prawnymi i poważnymi zarzutami o nieczyste praktyki. Nie daj się nabrać na ich pozory legalności i popularności.
Unikaj spekulacyjnych inwestycji
W Internecie roi się też od propozycji szybkiego wzbogacenia się na kryptowalutach, forexie czy opcjach binarnych. Choć niektórym osobom udaje się na tym zarobić, to w większości przypadków jest to po prostu hazard, a nie inwestycja.
Zanim zaangażujesz swoje pieniądze w tego typu instrumenty finansowe, zastanów się dobrze – czy warto ryzykować? Co stanie się, jeśli stracisz całą zainwestowaną kwotę? Pamiętaj, że takie spekulacje nie są tym samym, co rozsądne inwestowanie, na którym regularnie zarabiam.
Zamiast szukać „szybkich zysków”, lepiej zainwestuj czas w rozwijanie konkretnych, cennych umiejętności. To dużo bardziej opłacalna droga do finansowej niezależności.
Bądź czujny i ufaj instynktowi
Podsumowując, najważniejsze w ochronie przed oszustwami na platformach freelancerskich jest zachowanie zdrowego rozsądku i zaufanie swojemu instynktowi. Jeśli jakaś oferta pracy wygląda zbyt atrakcyjnie, aby mogła być prawdziwa – prawdopodobnie tak właśnie jest.
Zawsze dokładnie sprawdzaj wiarygodność klientów, korzystaj tylko ze sprawdzonych serwisów, unikaj niejasnych propozycji i nigdy nie udostępniaj nikomu swoich poufnych danych. W ten sposób znacznie zmniejszysz ryzyko, że padniesz ofiarą internetowych naciągaczy.
Oczywiście oszuści stale wymyślają nowe sposoby, aby nas podejść. Dlatego musisz nieustannie być czujny. Ale jeśli będziesz postępować zgodnie z tymi prostymi zasadami, z pewnością unikniesz większości freelancerskich scamów.
Pamiętaj też, że pomimo tych zagrożeń, większość klientów to uczciwi ludzie, którzy szukają Twoich umiejętności. Dlatego nie daj się zniechęcić – wciąż jest wiele możliwości na rynku freelancerskim, aby rozwijać swoją karierę i zarabiać godne pieniądze.
