23. Jak rozpoznać fałszywe referencje i uniknąć zatrudnienia nieodpowiednich kandydatów

Kto z nas nie słyszał o oszukańczych praktykach na rynku pracy? Niestety, poszukiwanie nowych pracowników to pole minowe, na którym czyhają różnego rodzaju triki i kruczki. Jednym z najzłośliwszych zagrywek jest podawanie fałszywych referencji. Jak więc ich unikać i zatrudniać tylko godnych zaufania kandydatów?

Fałszywe referencje – kiedy warto się im przyjrzeć?

Doświadczeni rekruterzy mówią, że niemal w każdej rekrutacji co najmniej jeden kandydat próbuje podsunąć im nieprawdziwe lub mocno wyolbrzymione referencje. Najczęściej dotyczy to osób, które mają luki w CV, niewystarczające doświadczenie lub też po prostu próbują za wszelką cenę wkręcić się do wymarzonej pracy.

Według badań, aż 78% pracodawców przyznaje, że przynajmniej raz w karierze natknęło się na nieszczerą referencję. Co więcej, co czwarty z nich twierdzi, że ma to miejsce regularnie w procesie rekrutacji.

Dlatego też warto szczególnie wnikliwie przyjrzeć się referencjom, gdy:

Kandydat nie może podać namiarów na osoby, które mogłyby go polecić
Referencje są bardzo ogólnikowe i nie wnoszą żadnych konkretnych informacji
Kontakt z osobą udzielającą referencji jest trudny lub niemożliwy
Referencje wydają się być skopiowane lub spisane na poczekaniu
Mamy wątpliwości co do autentyczności danej osoby lub instytucji, która jest podana jako źródło referencji

Jak zweryfikować autentyczność referencji?

Gdy zauważymy jakiekolwiek nieprawidłowości, nie pozostaje nam nic innego, jak dokładnie sprawdzić wiarygodność referencji. Oto kilka sposobów, które warto wykorzystać:

Zadzwoń do osoby udzielającej referencji. Porozmawiaj z nią bezpośrednio i upewnij się, że faktycznie zna danego kandydata i może potwierdzić podane informacje. Sprawdź, czy numer telefonu jest aktualny.
Zweryfikuj, czy osoba udzielająca referencji naprawdę pracuje w podanej instytucji. Najlepiej zadzwoń do tej firmy i zapytaj o numer kontaktowy do wskazanego pracownika.
Poproś o kontakt z poprzednim pracodawcą lub klientem. Jeśli referencja dotyczy jakiejś konkretnej realizacji, poproś o namiar na osobę, z którą kandydat współpracował. To może być cenne źródło informacji.
Poszukaj informacji online. Sprawdź profile kandydata w mediach społecznościowych – czy zgadzają się podane tam informacje z referencjami? Możesz też sprawdzić, czy osoba udzielająca referencji jest rzeczywiście zatrudniona w danej firmie.
Poproś o pisemne referencje. Wiarygodne referencje powinny zawierać datę, pieczęć firmy, podpis i dane kontaktowe osoby je wystawiającej.
Zwróć uwagę na niespójności. Porównaj informacje z referencji z danymi zawartymi w CV kandydata. Jeśli nie pasują do siebie, mogą to być oznaki oszustwa.

Jak radzić sobie z wątpliwymi referencjami?

Jeśli mimo weryfikacji masz dalsze wątpliwości co do referencji danego kandydata, nie wahaj się ich odrzucić. Lepiej dmuchać na zimne i uniknąć zatrudnienia osoby, której CV nie do końca się sprawdza.

Według specjalistów, kłamanie w CV, w tym podawanie fałszywych referencji, to jeden z najpoważniejszych błędów, jakie mogą popełnić aplikujący. Nie tylko może to skutkować odrzuceniem danej kandydatury, ale również narażeniem się na przykre konsekwencje prawne.

Co więc zrobić, gdy wątpliwości się potwierdzą? Przede wszystkim poinformuj kandydata, że nie możecie zweryfikować przedstawionych przez niego referencji. Dajcie mu szansę na wyjaśnienie sytuacji. Jeśli nadal będzie upierał się przy swojej wersji, najlepiej po prostu podziękujcie mu za zainteresowanie i zakończcie rekrutację.

Nie bójcie się również poinformować pozostałych kandydatów, że dana osoba próbowała was oszukać. Warto chronić rynek pracy przed nieuczciwymi praktykami.

Jak uniknąć zatrudnienia nieodpowiednich pracowników?

Oczywiście fałszywe referencje to nie jedyny sposób, w jaki nieuczciwi kandydaci próbują się wkręcić do wymarzonej pracy. Warto więc zwrócić uwagę na kilka innych pułapek, w które może wpaść nieostrożny rekruter:

Wyolbrzymione doświadczenie: Niektórzy kandydaci próbują wywyższać swoje kompetencje, nadinterpretując obowiązki poprzednich stanowisk. Uważnie przyglądaj się opisom doświadczenia i weryfikuj je.
Sfałszowane dokumenty: Coraz częściej zdarzają się przypadki podrobionych dyplomów, certyfikatów czy zaświadczeń. Warto je szczegółowo zweryfikować.
Nieprawdziwe informacje o umiejętnościach: Wielu aplikujących na zasadzie „jakoś to będzie” próbuje udawać, że posiadają umiejętności, których w rzeczywistości nie mają. Dokładnie sprawdź, co deklarują.
Ukrywanie luk w CV: Niektórzy kandydaci próbują zamaskować przerwy w zatrudnieniu, podając nieprecyzyjne daty. Bądź wyczulony na takie praktyki.

Jak radzą specjaliści, najlepszą strategią jest wszechstronna weryfikacja informacji zawartych w CV i podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Nie bój się zadawać trudnych pytań i dociekać prawdy – to jedyny sposób, by uniknąć zatrudnienia nieodpowiednich osób.

Pamiętaj też, że zatrudnienie pracownika to długoterminowa inwestycja. Warto poświęcić nieco więcej czasu na rekrutację, by w przyszłości nie żałować pochopnych decyzji. Dobrze dobrany zespół to podstawa sukcesu każdej firmy!