W dzisiejszych czasach, kiedy oszustwa stają się coraz bardziej wyrafinowane, konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, aby ustrzec się przed działaniami nieuczciwych osób. Jednym z najbardziej dotkliwych przestępstw, które coraz częściej dotyka starsze osoby, jest oszustwo na wnuczka lub na policjanta. Dane pokazują, że w ciągu ostatnich kilku lat seniorzy najczęściej padali ofiarami kradzieży i oszustw, a sprawcy coraz częściej wykorzystują łatwowierność i obniżony poziom czujności starszych i samotnych osób.
Modus operandi oszustów
Schemat działania sprawców tego typu oszustw jest zazwyczaj podobny. Najpierw wykonują oni telefon, podając się za członka rodziny, najczęściej wnuczka. Tłumaczą zmieniony głos chorobą lub wzbudzają poczucie winy w starszej osobie z powodu tego, że go nie poznaje. Następnie proszą o pożyczenie dużej sumy pieniędzy, tłumacząc to różnymi sytuacjami, takimi jak pokrycie szkód po wypadku drogowym, ważna operacja, zakup samochodu lub wyjazd na wakacje w promocyjnej cenie.
Oszuści są bezwzględni i umiejętnie manipulują rozmową, aby uzyskać jak najwięcej informacji i wykorzystać starsze osoby. Chwilę po zakończeniu pierwszej rozmowy do ofiary dzwoni kolejna – osoba podająca się za funkcjonariusza Centralnego Biura Śledczego lub Policji. Na ogół przestępca informuje rozmówcę o tym, że jest potencjalną ofiarą oszustwa i że poprzednia rozmowa telefoniczna była próbą wyłudzenia pieniędzy. Następnie nalega, aby osoba pokrzywdzona wypłaciła określoną sumę pieniędzy z banku i przekazała ją wyznaczonej osobie lub wykonała przelew bankowy na wskazany numer konta.
Sprawcy oszustw wywierają na ofiarach presję czasu, nie dając im chwili na zastanowienie się czy sprawdzenie informacji o dzwoniącym. Przekonują starsze osoby, że ich pieniądze pomogą w schwytaniu przestępców, a gotówka przechowywana na koncie nie jest bezpieczna, ponieważ oszust ma do niej łatwy dostęp. Ponadto grożą konsekwencjami prawnymi, jeżeli ich rozmówca nie będzie współpracował. Tuż po przekazaniu pieniędzy kontakt się urywa, a przestępcy znikają ze wszystkimi oszczędnościami ofiary.
Dlaczego seniorzy?
Sprawcy tego typu oszustw celują w osoby starsze i samotne, ponieważ są one szczególnie podatne na manipulację i łatwowierność. Seniorzy często mają obniżony poziom czujności, a jednocześnie darząc zaufaniem przedstawicieli instytucji publicznych, takich jak Policja. Ponadto, starsze osoby mogą mieć trudności z szybką reakcją i podejmowaniem decyzji w stresującej sytuacji.
Kolejnym problemem jest to, że osoby pokrzywdzone nie zawsze są w stanie przywołać w pamięci kluczowe dane, które wymieniały z oszustami. Nie mogą sobie przypomnieć wyglądu sprawców ani rozpoznać ich po głosie. To znacznie utrudnia późniejsze ich identyfikację i ściganie.
Jak się bronić?
Aby ustrzec się przed tego typu oszustwami, przede wszystkim należy zachować ostrożność. Jeśli ktoś dzwoni, podając się za członka rodziny i prosi o pieniądze, nie należy podejmować żadnych pochopnych działań. Warto zadzwonić do kogoś z bliskich i zapytać, czy osoba, która prosiła o pomoc, rzeczywiście jej potrzebuje.
Nie należy również informować nikogo telefonicznie o ilości pieniędzy, które mamy w domu lub na koncie. Podobnie, nie powinniśmy wypłacać wszystkich oszczędności z banku. Ważne jest również, aby nie ulegać presji czasu wywieranej przez oszustów.
Szczególnie ważne jest, aby pamiętać, że funkcjonariusze Policji nigdy nie informują o prowadzonych przez siebie sprawach telefonicznie i nigdy nie proszą o przekazanie pieniędzy nieznanej osobie. W momencie, gdy ktoś będzie chciał nas oszukać, podając się przez telefon za policjanta, najlepiej jest zakończyć rozmowę telefoniczną i nie wdawać się w dalszą dyskusję z oszustem. Jeśli nie wiemy, jak zareagować, warto powiedzieć o podejrzanym telefonie komuś z bliskich.
Banki również podejmują działania, aby chronić klientów przed oszustwami. Na przykład, od 25 sierpnia 2022 r. Bank Millennium wprowadził zmiany w logowaniu do bankowości internetowej, uniemożliwiające korzystanie z niektórych przeglądarek. Dzięki temu użytkownicy mogą korzystać z bankowości online w sposób bezpieczniejszy.
Rola bliskich w ochronie seniorów
Rodzina i bliscy odgrywają kluczową rolę w ochronie starszych osób przed oszukańczymi działaniami. Zachęcanie seniorów do rozmów na temat zagrożeń i wspólne wypracowywanie sposobów reagowania na podejrzane sytuacje może znacząco zwiększyć ich bezpieczeństwo.
Ponadto, bycie wiernym pomocnikiem dla babci i dziadka i pomaganie w podejmowaniu szybkich, ale rozsądnych decyzji może uchronić ich przed staniem się ofiarą oszustów. Regularne rozmowy na temat zagrożeń i sposobów zabezpieczenia się przed nimi pozwolą seniorom być świadomymi i lepiej przygotowanymi na potencjalne próby wyłudzenia.
Rola instytucji w walce z oszustwami
Instytucje publiczne, takie jak Policja, również podejmują działania mające na celu profilaktykę i edukację społeczeństwa w zakresie zagrożeń związanych z oszustwami. Komenda Powiatowa Policji w Aleksandrowie Kujawskim organizuje konkursy i akcje informacyjne, mające na celu zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo seniorów i sposoby radzenia sobie z zagrożeniami.
Ponadto, banki podejmują działania, aby chronić klientów przed oszustwami, m.in. wprowadzając zmiany w logowaniu do bankowości internetowej, uniemożliwiające korzystanie z niektórych przeglądarek.
Rola instytucji, rodziny i samych seniorów jest kluczowa w walce z naciągaczami. Tylko kompleksowe podejście, łączące edukację, profilaktykę i działania ochronne, może skutecznie przeciwdziałać tego typu przestępstwom.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpieczeństwa i ochrony przed oszustwami, odwiedź naszą stronę internetową. Znajdziesz tam wiele przydatnych informacji i wskazówek, które pomogą Ci ustrzec się przed działaniami nieuczciwych osób.
