Oszustwa romantyczne (romance scams) – rosnąca skala problemu
Randkowanie online stało się w ostatnich latach niezwykle popularne. Coraz więcej osób decyduje się na poszukiwanie miłości za pośrednictwem internetu, korzystając z portali randkowych, aplikacji mobilnych oraz mediów społecznościowych. Chociaż te nowoczesne rozwiązania oferują wygodę użytkowania i szerokie możliwości poznania innych ludzi, niosą ze sobą również poważne zagrożenia.
Według ekspertów z NASK, korzystając z platform internetowych do nawiązywania relacji, nigdy nie mamy pewności, kto jest po drugiej stronie i jakie ma zamiary. Dlatego kluczowe jest zachowanie zasady ograniczonego zaufania – nawet w przypadku pozornie idealnego partnera znalezionego online.
Jednym z najbardziej niebezpiecznych zagrożeń związanych z randkowaniem w sieci są oszustwa romantyczne (ang. romance scams). Przestępcy podszywają się wówczas pod osoby szukające miłości, budują fałszywą, intymną relację, a następnie próbują wyłudzić pieniądze lub inne wartościowe dobra od swojej ofiary. Skala tego problemu stale rośnie, co potwierdzają statystyki.
Według danych Federalnej Komisji Handlu (FTC) z USA, w 2023 roku odnotowano 64 003 zgłoszeń tego typu oszustw, a suma straconych przez ofiary pieniędzy sięgnęła miliarda dolarów. Badacze z Uniwersytetu Teksańskiego w Austin szacują natomiast, że w latach 2020-2024 straty spowodowane przez oszustwa rzeźnicze (ang. pig butchering), będące odmianą romance scams, przekroczyły 75 miliardów dolarów. Wskazują również, że rzeczywista skala zjawiska może być jeszcze wyższa, ponieważ wiele przypadków nigdzie nie jest zgłaszanych.
Jak działają przestępcy w ramach oszustw romantycznych?
Oszuści realizujący schemat romance scams najczęściej działają na popularnych serwisach społecznościowych lub portalach randkowych, posługując się fikcyjnymi kontami. Ich profile są bardzo atrakcyjne – zdjęcia przyciągają uwagę, a wśród zainteresowań może być wymieniona giełda, kryptowaluty lub inwestowanie.
Głównym celem przestępców jest zbudowanie zaufania u osoby, którą obrali za cel. Dlatego prowadzą z nią regularne rozmowy, starają się, aby potencjalna ofiara poczuła się doceniona i ważna. Stopniowo manipulują jej uczuciami, tworząc fałszywe poczucie bezpieczeństwa.
Gdy uda im się nawiązać bliższą relację, pod pretekstem troski o finanse ukochanej osoby i chęci zapewnienia jej jak najlepszych zysków, nakłaniają ją do zainwestowania w kryptowaluty lub inne produkty finansowe. Najczęściej zaczyna się od niewielkiej kwoty, która szybko przynosi zyski, co kusi do inwestowania kolejnych, większych sum. Pieniądze trafiają najczęściej na fałszywe aplikacje lub giełdy do handlu kryptowalutami, które skutecznie udają prawdziwe serwisy.
Po wyłudzeniu satysfakcjonującej sumy, kontakt najczęściej się urywa – oszukana osoba zostaje nie tylko bez pieniędzy, ale przede wszystkim ze złamanym sercem i poczuciem krzywdy.
Odmiany oszustw romantycznych – od fikcyjnych żołnierzy po fałszywe inwestorki
Narracje wykorzystywane przez przestępców podczas oszustw romantycznych są bardzo zróżnicowane. Mogą to być na przykład fikcyjne wiadomości od rzekomego amerykańskiego żołnierza lub doskonale radzącej sobie w życiu, bogatej i atrakcyjnej inwestorki na giełdzie.
Celem tych historii jest przede wszystkim wzbudzenie zaufania i chęci nawiązania bliskiej relacji u potencjalnej ofiary. Przestępcy często przedstawiają się jako osoby w trudnej sytuacji, które potrzebują pomocy finansowej – na przykład na pokrycie kosztów podróży, operacji bliskiej osoby lub nagłych wydatków.
Inną odmianą romance scams jest tzw. oszustwo rzeźnicze (pig butchering), które łączy wątek emocjonalny z promowaniem fałszywej inwestycji. W tym przypadku oszust nawiązuje z poszkodowaną osobą relację przyjacielską lub romantyczną (etap „tuczenia świni”), a następnie nakłania ją do przekazania pieniędzy, na przykład na zakup kryptowalut. Gdy ofiara orientuje się, że jej zasoby finansowe zostały wyczerpane lub zaczyna coś podejrzewać, oszust nagle znika (etap „zarzynania”).
Niezależnie od zastosowanej narracji, wspólnym mianowником jest dążenie przestępców do wyłudzenia środków finansowych od swojej ofiary pod pretekstem atrakcyjnej, acz nieistniejącej inwestycji lub innej pilnej potrzeby.
Konsekwencje oszustw romantycznych
Ofiary romance scams płacą bardzo wysoką cenę – nie tylko w sensie finansowym, ale przede wszystkim emocjonalnym. Utrata oszczędności całego życia to jeden z najbardziej dotkliwych skutków tych przestępstw. Jednak równie bolesne może być poczucie wstydu, krzywdy i wykorzystania.
Dodatkowo, dość często przestępcy naruszają prywatność lub nawet intymność swoich ofiar, co zwiększa rozmiar krzywdy. W skrajnych przypadkach może pojawić się również realne fizyczne niebezpieczeństwo.
Chęć poznania kogoś bliskiego, zbudowania wyjątkowej relacji, a także nieznajomość zagrożeń czy brak ostrożności mogą prowadzić do poważnych problemów. Dlatego tak ważne jest, aby pamiętać o zasadach bezpiecznego randkowania w sieci i nie stać się ofiarą oszustów.
Ochrona przed romance scams powinna być priorytetem dla każdej osoby korzystającej z internetowych serwisów randkowych lub mediów społecznościowych do nawiązywania relacji. Warto zapoznać się z poradami ekspertów i stosować je w praktyce, aby cieszyć się bezpiecznym randkowaniem w sieci i uniknąć przykrych konsekwencji.
Zachęcamy do skorzystania z poradnika stop-oszustom.pl, który zawiera kompleksowe wskazówki, jak nie dać się oszukać.
Podsumowanie
Randkowanie online stało się powszechną praktyką, ale niesie ze sobą również poważne ryzyka. Szczególnie niebezpieczne są oszustwa romantyczne (romance scams), w ramach których przestępcy podszywają się pod osoby poszukujące miłości, by następnie wyłudzić od nich pieniądze lub inne wartościowe dobra.
Skala problemu jest ogromna – tylko w 2023 roku w USA odnotowano ponad 64 tysięcy takich oszustw, a straty ofiar sięgnęły miliarda dolarów. Eksperci ostrzegają, że faktyczna skala zjawiska może być jeszcze wyższa, ponieważ wiele przypadków pozostaje niezgłoszonych.
Aby uniknąć przykrych konsekwencji, należy zachować ostrożność podczas randkowania w sieci, zweryfikować tożsamość potencjalnego partnera i uważać na prośby o pieniądze. Warto także skorzystać z kompleksowych porad, jak bezpiecznie korzystać z platform internetowych do poznawania nowych osób.
Dbając o własne bezpieczeństwo, możemy cieszyć się korzyściami, jakie niesie ze sobą randkowanie online, i uniknąć smutnego losu ofiar oszustw romantycznych.
