Oszustwa wykorzystujące lęk przed pandemią
W trakcie trwającej pandemii COVID-19 przestępcy coraz częściej próbują wyłudzać pieniądze od niczego niespodziewających się ofiar. Jedną z popularnych metod jest podszycie się pod instytucje publiczne lub renomowane firmy i oferowanie rzekomych leków, szczepionek lub usług medycznych. Grupa doradcza EY w swoim raporcie ^1 wskazuje, że tego typu oszustwa stanowią poważne zagrożenie, zwłaszcza dla osób starszych lub znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.
Oszuści często wykorzystują nasze lęki związane z pandemią. Rozsyłają wiadomości e-mail lub SMS-y informujące o rzekomych rządowych dofinansowaniach, obowiązkowych szczepieniach czy możliwości wykonania domowego testu na COVID-19. Wszystkie te oferty łączą się z prośbą o podanie danych osobowych lub dokonanie przedpłaty. W rzeczywistości nie ma żadnej realnej usługi lub produktu, a celem przestępców jest wyłudzenie naszych środków finansowych oraz danych umożliwiających dalsze nadużycia.
Inną popularną metodą jest podszywanie się pod pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Oszuści podają się za inspektorów, którzy chcą pobrać wymaz do testów na koronawirusa. W ten sposób uzyskują dostęp do naszych danych osobowych, które mogą zostać wykorzystane do kradzieży tożsamości lub innych nielegalnych działań.
Fałszywe ubezpieczenia zdrowotne
Szczególnie niebezpieczne są przypadki wyłudzania pieniędzy pod pretekstem sprzedaży ubezpieczeń zdrowotnych. Oszuści podszywają się pod legalnie działające firmy ubezpieczeniowe lub instytucje publiczne, oferując atrakcyjne, rzekomo rządowe lub dotowane pakiety ochrony medycznej.
Przykładowo, w Wielkiej Brytanii odnotowano przypadki rozsyłania fałszywych SMS-ów zachęcających do rejestracji na bezpłatne szczepienie przeciw COVID-19. Po kliknięciu w link ofiara była proszona o podanie danych osobowych, w tym numeru konta bankowego, pod pretekstem dokonania opłaty za szczepionkę. W rzeczywistości była to próba wyłudzenia wrażliwych informacji.
W innej wersji tego oszustwa przestępcy dzwonią, podając się za doradców inwestycyjnych. Informują o rzekomym sukcesie inwestycji i proponują wypłatę zysku w kryptowalutach. Następnie nakłaniają ofiarę do zainstalowania programu umożliwiającego zdalne sterowanie komputerem oraz do zalogowania się na konto bankowe, aby dokonać przewalutowania. W ten sposób uzyskują dostęp do danych logowania i mogą opróżnić konto ofiary.
Praktyczne porady, jak uniknąć oszustw medycznych
Aby ustrzec się przed tego typu naciągaczami, warto stosować kilka podstawowych zasad:
-
Zachowaj czujność – Bądź wyczulony na wszelkie niespodziewane wiadomości lub telefony, szczególnie te nalegające na natychmiastowe działanie lub proszące o poufne dane.
-
Weryfikuj informacje – Przed podjęciem jakichkolwiek kroków sprawdź wiarygodność nadawcy i kontaktuj się bezpośrednio z instytucjami publicznymi lub firmami, których rzekomo reprezentują oszuści.
-
Nie klikaj w linki – Nigdy nie otwieraj podejrzanych linków ani nie instaluj aplikacji na prośbę nieznanych osób. Może to prowadzić do zainfekowania urządzenia lub wyłudzenia wrażliwych danych.
-
Nie podawaj danych osobowych – Nie udostępniaj nikomu telefonicznie lub przez internet takich informacji jak numery kont bankowych, karty kredytowe czy dane logowania.
-
Zgłaszaj podejrzane przypadki – Jeśli padłeś ofiarą oszustwa lub masz podejrzenia co do nielegalnych działań, niezwłocznie poinformuj o tym organy ścigania oraz podziel się swoim doświadczeniem, aby ustrzec przed tym innych.
-
Dbaj o bezpieczeństwo bliskich – Edukuj swoich rodziców, dziadków i innych starszych członków rodziny, jak chronić się przed tego typu naciągaczami. Pomagaj im weryfikować wiarygodność otrzymywanych ofert.
Pamiętajmy, że przestępcy stale doskonalą swoje metody, dlatego kluczowe jest zachowanie czujności i krytycznego myślenia. Tylko wtedy będziemy mogli skutecznie chronić swój portfel i zdrowie.
Przykład oszustwa na „bezpłatną dezynfekcję paczki”
Jednym z konkretnych przypadków oszustwa wykorzystującego lęk przed pandemią jest schemat związany z rzekomo bezpłatną dezynfekcją paczek. Oto jak przebiegał ten proceder:
Ofiara otrzymywała wiadomość SMS, informującą, że na nią czeka paczka, ale z uwagi na COVID-19 musi ona przejść bezpłatną dezynfekcję. SMS zawierał link, po kliknięciu którego ofiara była przekierowywana na fałszywą stronę internetową, przypominającą serwis operatora pocztowego.
Na tej stronie ofiara była proszona o podanie danych karty płatniczej, aby uiścić niewielką opłatę za rzekomą dezynfekcję paczki. W rzeczywistości klikając w link i wypełniając formularz, ofiara przekazywała oszustom wrażliwe dane umożliwiające dalsze kradzieże.
Po uzyskaniu danych karty kredytowej przestępcy mogli dokonywać na niej nieautoryzowanych transakcji, opróżniając konto ofiary. Dodatkowo, posiadając dane logowania do bankowości internetowej, mogli uzyskać dostęp do innych kont finansowych ofiary.
Taki schemat jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ wykorzystuje naszą obawę przed wirusem i chęć odebrania paczki. Dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i weryfikowanie każdej podejrzanej oferty, nawet jeśli wydaje się ona atrakcyjna lub pilna.
Ochrona przed oszustwami na „bezpłatną dezynfekcję”
Aby uchronić się przed tego typu oszustwem, należy pamiętać o kilku kluczowych zasadach:
-
Nie klikaj w linki – Nigdy nie otwieraj podejrzanych linków otrzymywanych w wiadomościach SMS lub e-mail, nawet jeśli wyglądają one na oficjalne. Mogą one prowadzić do fałszywych stron wyłudzających dane.
-
Kontaktuj się bezpośrednio – Jeśli spodziewasz się paczki, skontaktuj się bezpośrednio z firmą kurierską lub operatorem pocztowym, korzystając z ich oficjalnych kanałów komunikacji. Nie oddzwaniaj na numery podane w wiadomości.
-
Sprawdzaj każdą opłatę – Przed dokonaniem jakiejkolwiek płatności zawsze dokładnie sprawdzaj, czy jest ona uzasadniona i zgodna z cennikiem danej firmy. Nigdy nie płać za „bezpłatne” usługi.
-
Chroń swoje dane – Nie udostępniaj nikomu danych karty płatniczej ani innych poufnych informacji, nawet jeśli osoba podająca się za przedstawiciela firmy twierdzi, że jest to niezbędne.
-
Zgłaszaj podejrzane przypadki – Jeśli otrzymasz taką wiadomość lub sam padłeś ofiarą oszustwa, niezwłocznie poinformuj o tym policję i operatora pocztowego. Pomoże to powstrzymać przestępców i ustrzec przed nimi innych.
Zachowując czujność i stosując się do tych prostych zasad, możemy skutecznie chronić siebie i naszych bliskich przed naciągaczami, którzy próbują wykorzystać naszą obawę o zdrowie i bezpieczeństwo.
Jak unikać innych oszustw medycznych?
Oprócz fałszywej dezynfekcji paczek, przestępcy stosują wiele innych metod, aby wyłudzić pieniądze pod pozorem oferowania usług medycznych. Oto kilka przykładów i wskazówki, jak się przed nimi ustrzec:
Oszustwa na „obowiązkowe szczepienia”
Oszuści rozsyłają wiadomości SMS lub e-mail, informujące o rzekomym obowiązku zaszczepienia się lub wykonania testu na COVID-19. Podają link do strony, na której należy dokonać przedpłaty. W rzeczywistości jest to jedynie próba wyłudzenia pieniędzy.
Porada: Nigdy nie klikaj w linki ani nie dokonuj opłat na podstawie takich wiadomości. Zweryfikuj informacje bezpośrednio na stronach rządowych lub u lekarza.
Fałszywe ubezpieczenia zdrowotne
Przestępcy podszywają się pod firmy ubezpieczeniowe lub instytucje publiczne, oferując atrakcyjne, rzekomo dotowane pakiety opieki medycznej. Ofiary są proszone o podanie danych osobowych i dokonanie wpłaty.
Porada: Przed zakupem ubezpieczenia sprawdź, czy firma jest wpisana do odpowiednich rejestrów. Upewnij się także, że warunki oferty są zgodne z obowiązującymi przepisami.
Naciągacze na „bezpłatne testy COVID-19″
Oszuści kontaktują się telefonicznie, podając się za pracowników Sanepidu. Informują o konieczności wykonania bezpłatnego testu na koronawirusa i proszą o podanie danych osobowych.
Porada: Nigdy nie udostępniaj danych na żądanie nieznanych osób. Skontaktuj się bezpośrednio z właściwą stacją sanitarno-epidemiologiczną, aby zweryfikować informacje.
Niezależnie od formy, pamiętaj, że przestępcy nieustannie wymyślają nowe sposoby na wyłudzanie pieniędzy. Zachowaj czujność, weryfikuj każdą podejrzaną ofertę i nie wahaj się zgłaszać wszelkich nieprawidłowości organom ścigania. Tylko wtedy będziesz mógł skutecznie chronić swój portfel i zdrowie.