Ghosting Scam: Przejęcie Kont Zmarłych Osób w Mediach Społecznościowych
Jednym z niepokojących trendów w cyberprzestępczości jest ghosting scam – oszustwo polegające na podszywaniu się pod zmarłe osoby w celu wyłudzania korzyści majątkowych. Przestępcy poszukują informacji o zmarłych w nekrologach, domach pogrzebowych, szpitalach lub na stronach internetowych, a następnie wykorzystują je do otwierania kont, zaciągania pożyczek lub uzyskiwania świadczeń społecznych.
Chociaż na pierwszy rzut oka przejęcie profilu zmarłej osoby nie stwarza tak poważnego zagrożenia jak wzięcie kredytu na jej dane, skutki tych działań mogą być również wysoce szkodliwe. Po pierwsze, obecnie niejednokrotnie zdarza się, że z czyimś kontem w mediach społecznościowych wiąże się konkretna wartość majątkowa, taka jak zarządzana przez niego strona z dużym gronem odbiorców, działalność e-commerce lub marka osobista, np. w przypadku influencerów. Po drugie, konto zmarłej osoby często stanowi ogromną wartość emocjonalną i sentymentalną dla rodziny i przyjaciół zmarłego, stając się ważną pamiątką i miejscem kultywowania jego pamięci.
Przestępcy doskonale wiedzą o tym ostatnim aspekcie i często wykorzystują go do swoich nielegalnych celów. Włamując się na konto zmarłego, zaczynają je aktywnie używać – wrzucają treści, wysyłają zaproszenia do znajomych, piszą do rodziny i znajomych. Dodatkowo zmieniają dane profilu, takie jak data urodzenia czy miejsce zamieszkania, aby utrudnić rodzinie udowodnienie, że konto należy do zmarłego. Wszystkie te działania mają na celu wzbudzenie niepokoju u bliskich zmarłego, który nagle „odzywa się zza grobu”, lub też spowodowanie dyskomfortu poprzez naruszanie pamięci o nim, zwłaszcza jeśli oszust intencjonalnie publikuje na profilu treści kontrowersyjne lub w inny sposób nieprzyjemne dla jego bliskich.
Gdy zostanie to osiągnięte, sprawca występuje z żądaniami, zazwyczaj finansowymi, które mają zostać spełnione, aby zwrócił konto zmarłego rodzinie. Ofiary są często zmuszone do zapłacenia znacznych kwot, by odzyskać dostęp do profilu i chronić pamięć o bliskim.
Aby przeciwdziałać takim praktykom, eksperci zalecają podjęcie kilku kroków zabezpieczających naszą cyfrową tożsamość na wypadek śmierci. Przede wszystkim należy zadbać o przekazanie danych do logowania na konta w mediach społecznościowych zaufanej osobie, najlepiej członkowi rodziny. Pozwoli to na szybkie zamknięcie profilu po śmierci i uniemożliwi przestępcom jego przejęcie. Warto również rozważyć stworzenie planu na wypadek śmierci, który określi, co powinno stać się z naszymi cyfrowymi danymi i kontami po odejściu. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie NASK.
Ghosting scam to tylko jeden z wielu niebezpiecznych trendów w cyberprzestępczości, z którymi muszą mierzyć się nie tylko dorośli, ale coraz częściej także dzieci i młodzież. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice i opiekunowie byli czujni i edukowali swoje pociechy w zakresie bezpieczeństwa w sieci. Tylko w ten sposób będziemy mogli skutecznie chronić najważniejsze osoby – nasze dzieci.
FOMO Quishing: Uzależnienie od Mediów Społecznościowych
Innym zagrożeniem, z którym muszą mierzyć się młodzi użytkownicy internetu, jest FOMO quishing – forma manipulacji opierająca się na „lęku przed odłączeniem” (ang. Fear of Missing Out). Przestępcy wykorzystują naturalne ludzkie pragnienie bycia na bieżąco i przynależności do grupy, aby nakłonić ofiary do udostępniania coraz większej ilości danych osobowych.
Schemat działania FOMO quishingu polega na stworzeniu w ofierze poczucia wykluczenia z ważnych wydarzeń, interakcji lub informacji. Sprawcy często tworzą fałszywe profile na portalach społecznościowych, na których udostępniają atrakcyjne, ale nieprawdziwe treści. Następnie nawiązują kontakt z potencjalnymi ofiarami, kusząc je udziałem w rzekomych wydarzeniach lub możliwością zdobycia cennych informacji, o które inni nie mają dostępu.
Aby uzyskać dostęp do tych rzekomych „ekskluzywnych” treści czy społeczności, ofiara zachęcana jest do podania coraz większej ilości danych osobowych – od standardowych informacji profilowych, przez dane kontaktowe, aż po poufne dane finansowe lub identyfikacyjne. W ten sposób cyberprzestępcy stopniowo budują pełen profil ofiary, który następnie mogą wykorzystać do dokonania różnego rodzaju oszustw.
Co ciekawe, FOMO quishing często spotykany jest nie tylko wśród nastolatków, ale także wśród dorosłych użytkowników mediów społecznościowych. Pragnienie bycia „na czasie” i przynależności do grupy jest na tyle silne, że wiele osób daje się łatwo zmanipulować, nie zdając sobie sprawy z zagrożenia.
Aby uchronić się przed FOMO quishingiem, eksperci ds. cyberbezpieczeństwa zalecają świadomość mechanizmów działania tego typu ataków oraz krytyczne podejście do ofert zawierających prośby o udostępnienie danych osobowych. Rodzice powinni również rozmawiać ze swoimi dziećmi na temat zagrożeń związanych z nadmiernym korzystaniem z mediów społecznościowych i uczyć je zdrowego dystansu do wirtualnej rzeczywistości.
Ważną rolę może również odegrać bańka informacyjna – zjawisko, w którym algorytmy platform społecznościowych dostarczają użytkownikom treści zgodne z ich zainteresowaniami i poglądami, ograniczając ich kontakt z różnorodnymi informacjami. Może to prowadzić do zniekształconego postrzegania rzeczywistości i podatności na manipulacje. Dlatego warto zachęcać młodych ludzi do korzystania z różnorodnych źródeł informacji i krytycznego myślenia.
Malware: Niebezpieczne Oprogramowanie Zagrażające Dzieciom
Kolejnym poważnym zagrożeniem, z którym muszą mierzyć się rodzice i opiekunowie, jest malware – niebezpieczne oprogramowanie, które może przedostać się na urządzenia dzieci i narazić je na szpiegostwo, kradzież danych lub inne ataki.
Malware może przyjmować różne formy, od wirusów i robaków po konie trojańskie i ransomware. Może być rozpowszechniane poprzez fałszywe strony internetowe, aplikacje, pliki do pobrania, a nawet wiadomości e-mail lub komunikatory. Celem cyberprzestępców jest uzyskanie dostępu do urządzeń ofiar, a następnie kradzież danych osobowych, haseł, informacji finansowych lub szpiegowanie aktywności online.
Szczególnie niebezpieczne są ataki ukierunkowane na dzieci i młodzież, którzy często mają mniejszą świadomość zagrożeń w sieci. Malware może pozwolić przestępcom na podglądanie aktywności dziecka w internecie, przechwytywanie jego wiadomości lub zdjęć, a nawet szantażowanie go. W skrajnych przypadkach może też umożliwić zdalne sterowanie urządzeniem i podejmowanie działań w imieniu ofiary.
Aby chronić dzieci przed tego typu zagrożeniami, rodzice powinni zadbać o regularne aktualizacje i skanowanie urządzeń pod kątem malware, a także edukować potomstwo na temat bezpiecznych praktyk korzystania z internetu. Ważne jest również stosowanie programów antywirusowych i zapór sieciowych, a także korzystanie z bezpiecznych połączeń VPN.
Ponadto warto zwrócić uwagę na cyfrowy ślad, jaki dzieci pozostawiają w sieci – wszelkie informacje, zdjęcia i filmy udostępniane online mogą potencjalnie być wykorzystane przez cyberprzestępców. Dlatego rodzice powinni uczyć dzieci ostrożności przy publikowaniu treści w internecie i świadomie zarządzać ich cyfrową tożsamością.
Malware to tylko jedna z wielu form zagrożeń, z którymi muszą mierzyć się najmłodsi użytkownicy internetu. Świadomość tych niebezpieczeństw oraz proaktywne działania w celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieci w sieci są kluczowe dla ochrony ich prywatności i bezpieczeństwa.
Bezpieczne Praktyki Korzystania z Internetu
Aby skutecznie chronić dzieci przed cyberzagrożeniami, rodzice i opiekunowie powinni wdrożyć szereg bezpiecznych praktyk korzystania z internetu. Oto kilka kluczowych wskazówek:
-
Silne hasła i uwierzytelnianie dwuskładnikowe: Upewnij się, że urządzenia, konta i aplikacje używane przez dzieci są zabezpieczone silnymi, unikalnymi hasłami. Zachęcaj też do korzystania z uwierzytelniania dwuskładnikowego, gdzie to możliwe.
-
Programy antywirusowe i zapory sieciowe: Zainstaluj i regularnie aktualizuj programy antywirusowe i zapory sieciowe na wszystkich urządzeniach używanych przez dzieci. Pomoże to wykryć i zablokować zagrożenia.
-
Ograniczenie dostępu do danych osobowych: Naucz dzieci, aby nie udostępniały zbędnych informacji osobistych online, takich jak adres, numer telefonu czy data urodzenia.
-
Świadomość manipulacji i oszustw: Edukuj dzieci na temat różnych form manipulacji i oszustw spotykanych w internecie, takich jak FOMO quishing czy phishing.
-
Nadzór rodzicielski: Regularnie monitoruj aktywność dzieci w sieci i rozmawiaj z nimi o ich doświadczeniach. Wykorzystuj dostępne narzędzia do filtrowania treści i ograniczania czasu korzystania z urządzeń.
-
Budowanie zdrowych nawyków: Ucz dzieci zdrowego podejścia do korzystania z mediów społecznościowych. Zachęcaj do różnorodności źródeł informacji i krytycznego myślenia.
-
Zgłaszanie incydentów: Naucz dzieci, aby w przypadku podejrzenia zagrożenia lub niepokojących sytuacji natychmiast informowały rodziców lub opiekunów. Dorośli powinni wiedzieć, gdzie zgłaszać takie incydenty.
Wdrożenie tych praktyk wymaga zaangażowania zarówno rodziców, jak i dzieci. Tylko współpraca i otwarta komunikacja mogą zapewnić skuteczną ochronę najmłodszych użytkowników internetu przed niebezpiecznymi aktywnościami.
Więcej informacji na temat bezpieczeństwa dzieci w sieci można znaleźć na stronie stop-oszustom.pl. Warto również zapoznać się z dedykowanymi poradnikami i materiałami edukacyjnymi, które pomogą chronić nasze dzieci przed cyberzagrożeniami.