Rozwój technologii i rosnąca popularność smartfonów znacznie ułatwiły życie współczesnym ludziom. Niestety, wraz z nowymi możliwościami pojawiają się również nowe zagrożenia. Cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują telefony komórkowe jako narzędzie do nielegalnych działań, takich jak wyłudzanie danych osobowych czy kradzież pieniędzy. Jednym z takich zagrożeń jest oszustwo na „pracownika banku”, które w ostatnim czasie coraz częściej występuje w Polsce.
Jak przebiega atak na ofiarę?
Zazwyczaj cyberprzestępcy rozpoczynają swoje działania, dzwoniąc na numer ofiary i podając się za pracownika banku. Oszuści twierdzą, że zidentyfikowali podejrzane transakcje na koncie ofiary i potrzebują jej pomocy w zabezpieczeniu środków. Następnie instruują ofiarę, aby wykonała szereg czynności, które w rzeczywistości mają na celu wykradzenie jej danych logowania lub numeru karty płatniczej.
Schemat działania cyberprzestępców może wyglądać następująco:
- Nawiązanie kontaktu telefonicznego: Oszuści dzwonią do ofiary, podając się za pracownika banku lub instytucji finansowej.
- Podszycie się pod instytucję: Sprawdzają, czy ofiara jest klientem danego banku lub firmy. Wykorzystują tę wiedzę, aby uwiarygodnić swoją tożsamość.
- Wyłudzenie danych: Przekonują ofiarę, że konto lub karta płatnicza są zagrożone. Instruują ofiarę, aby wykonała szereg czynności, które w rzeczywistości służą do wykradzenia jej danych.
- Wykonanie nielegalnych transakcji: Po uzyskaniu danych logowania lub numeru karty płatniczej, cyberprzestępcy dokonują nielegalnych transakcji, wypłacając środki z konta ofiary.
Webinarium zorganizowane przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) w ramach projektu Centrum Edukacji dla Uczestników Rynku (CEDUR) miało na celu zwiększenie świadomości i uwrażliwienie seniorów oraz ich opiekunów na tego typu zagrożenia. Prelegenci zwrócili uwagę, że cyberprzestępcy często wybierają osoby starsze jako swoje potencjalne ofiary, licząc na ich mniejsze doświadczenie z nowymi technologiami.
Jak rozpoznać, że to oszustwo?
Istnieje kilka charakterystycznych cech, które mogą wskazywać, że otrzymane połączenie jest próbą oszustwa:
-
Nieoczekiwane połączenie: Jeśli otrzymujesz niezapowiedziany telefon od rzekomo pracownika banku, bądź ostrożny. Prawdziwy pracownik banku powinien skontaktować się z Tobą wcześniej, aby umówić się na rozmowę.
-
Żądanie przekazania poufnych danych: Nigdy nie udostępniaj numeru karty płatniczej, kodu PIN, kodów weryfikacyjnych ani innych wrażliwych informacji osobie, która do Ciebie zadzwoniła, nawet jeśli podaje się za pracownika banku.
-
Naglenie do natychmiastowego działania: Oszuści często próbują wzbudzić pośpiech i panikę, aby skłonić ofiarę do szybkiego podjęcia nierozsądnych działań. Zachowaj spokój i nie daj się sprowokować.
-
Brak możliwości weryfikacji tożsamości: Jeśli nie możesz w łatwy sposób zweryfikować tożsamości osoby dzwoniącej, traktuj to jako podejrzane zachowanie.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do legalności połączenia, najlepiej jest je przerwać i samodzielnie skontaktować się z bankiem pod znanym, wiarygodnym numerem telefonu. Dzięki temu unikniesz ryzyka przekazania poufnych informacji oszustom.
Jak się chronić przed tego typu atakami?
Istnieje kilka skutecznych sposobów, aby zabezpieczyć się przed oszustwami dokonywanymi za pośrednictwem telefonu:
-
Zachowaj czujność: Bądź zawsze czujny i ostrożny, gdy otrzymujesz niespodziewane połączenia, zwłaszcza dotyczące spraw finansowych. Nie ufaj osobom, które próbują wzbudzić w Tobie pośpiech lub panikę.
-
Weryfikuj tożsamość rozmówcy: Jeśli ktoś podaje się za pracownika banku lub innej instytucji, poproś o podanie dokładnych danych identyfikacyjnych, takich jak imię, nazwisko i numer identyfikacyjny. Następnie samodzielnie zweryfikuj te informacje, kontaktując się z bankiem lub instytucją pod znanym, wiarygodnym numerem telefonu.
-
Nie udostępniaj poufnych danych: Nigdy nie podawaj przez telefon numerów kart płatniczych, kodów PIN, haseł ani innych wrażliwych informacji. Pamiętaj, że prawdziwy pracownik banku nigdy nie będzie o to prosił.
-
Zainstaluj oprogramowanie zabezpieczające: Używaj skutecznego oprogramowania antywirusowego na swoim urządzeniu mobilnym, które pomaga wykrywać i usuwać złośliwe aplikacje. Regularnie aktualizuj to oprogramowanie, aby chronić się przed najnowszymi zagrożeniami.
-
Korzystaj z bezpiecznego połączenia VPN: Sieć VPN szyfruje Twój ruch internetowy, co utrudnia cyberprzestępcom przechwytywanie Twoich danych podczas korzystania z publicznych sieci Wi-Fi.
Pamiętaj, że bezpieczeństwo Twoich danych i środków finansowych jest bardzo ważne. Warto poświęcić chwilę, aby sprawdzić, czy dane połączenie jest legalne, niż narazić się na straty. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, nie wahaj się skontaktować bezpośrednio z bankiem lub instytucją, której dotyczy sprawa.
Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa, jak najszybciej zgłoś to odpowiednim organom, takim jak policja lub Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Możesz również odwiedzić stronę stop-oszustom.pl, aby uzyskać więcej informacji na temat ochrony przed tego typu zagrożeniami.
