Ciemna strona kryptowalut – gdy oszustwo staje się sztuką
Wiecie, że kiedy po raz pierwszy usłyszałem o kryptowalutach, pomyślałem sobie „to musi być jakiś nowy sposób na oszukiwanie ludzi”. Nie miałem pojęcia, jak bardzo byłem wtedy blisko prawdy. Wraz z rosnącą popularnością i wartością bitcoina i innych cyfrowych walut, cyberprzestępcy znaleźli w nich nowe, niedostrzeżone dotąd źródło zysków. Dzisiaj mogę z przykrością powiedzieć, że moje wczesne podejrzenia okazały się jak najbardziej uzasadnione.
Jak kryptowaluty stały się nowym narzędziem przestępców
Anonimowość i brak regulacji, które przez wielu uważane są za główne zalety kryptowalut, okazały się z perspektywy organów ścigania ich największą słabością. Organizacje przestępcze znajdują coraz to nowsze sposoby wyłudzania kryptowalut – od ataków z użyciem oprogramowania typu ransomware, które wymagają od użytkowników płacenia okupu w walucie bitcoin, po wymuszanie opłat w wirtualnych walutach pod groźbą sabotażu. Co więcej, pozyskane w ten sposób środki są następnie prane i wykorzystywane na czarnym rynku do handlu nielegalnymi towarami, danymi oraz usługami.
Kryptowaluty a ciemna sieć
Pragnący zachować anonimowość i uniknąć wykrycia cyberprzestępcy wykorzystują swoją anonimowość, którą zapewniają im cyberwaluty i ciemna sieć. Niestety, organy ścigania wciąż mają problem z nadążeniem za coraz bardziej wyrafinowanymi metodami przestępców. Potrzebują nowych, opartych na danych i technologii narzędzi, aby skutecznie wykrywać, śledzić i karać cyberprzestępczość. Wyzwaniem jest jednak właściwe zadbanie o to, by te nowe narzędzia nie naruszały podstawowego prawa jednostki do prywatności.
Projekt TITANIUM – światło w tunelu
Na szczęście nie jesteśmy bezradni wobec rosnącego zagrożenia. Finansowany przez Unię Europejską projekt TITANIUM (Tools for the Investigation of Transactions in Underground Markets) ma na celu dostarczenie organom ścigania narzędzi, których potrzebują do opracowania nowych technik identyfikacji przestępców, nawet jeśli działają oni w oparciu o pseudoanonimowość zapewnianą im przez wirtualne waluty.
„Dzięki temu, że narzędzia te będą zawierać odpowiednie zabezpieczenia, będziemy w stanie zaspokoić potrzebę prywatności i ochrony” – mówi Ross King, koordynator projektu i pracownik naukowy centrum bezpieczeństwa cyfrowego Austriackiego Instytutu Technologii AIT.
Choć projekt TITANIUM wciąż trwa, naukowcom udało się już opracować szereg tanich, otwartych narzędzi, które umożliwią przeprowadzenie śledztwa dotyczącego obrotu kryptowalutami. Należą do nich m.in. narzędzia do automatycznego gromadzenia danych przy jednoczesnym poszanowaniu prywatności oraz narzędzia śledcze do analizy danych związanych z handlem w ciemnej sieci i transakcjami w wirtualnych walutach.
Analiza trendów w cyberprzestępczości
Ponadto, analizując pojawiające się tendencje w zakresie internetowej przestępczości i terroryzmu, naukowcy z projektu TITANIUM opracowali specjalne reguły dotyczące prowadzenia tego typu dochodzeń. Dzięki temu organy ścigania zyskują nowe, skuteczne sposoby identyfikacji i ścigania cyberprzestępców, którzy do tej pory uważali się za nietykalnych dzięki anonimowości zapewnianej przez kryptowaluty.
Jak uchronić się przed oszustwami kryptowalutowymi?
Choć postęp w zakresie narzędzi do ścigania cyberprzestępczości daje powody do optymizmu, najważniejsze jest, byśmy sami nauczyli się rozpoznawać i unikać zagrożeń. Oto kilka podstawowych zasad, które mogą uchronić nas przed staniem się ofiarami oszustw kryptowalutowych:
-
Zachowaj zdrowy sceptycyzm – Jeśli coś wydaje się zbyt dobre, by było prawdziwe, prawdopodobnie tak właśnie jest. Bądź ostrożny przy inwestowaniu w nowe, mało znane projekty kryptowalutowe.
-
Sprawdzaj źródła informacji – Nie ufaj bezkrytycznie postom w social mediach czy reklamom. Zawsze weryfikuj informacje na temat danej kryptowaluty lub projektu na oficjalnych stronach i w renomowanych publikacjach.
-
Chroń swoje konta – Używaj silnych, unikatowych haseł, włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe i regularnie aktualizuj oprogramowanie swoich urządzeń. To podstawowe kroki, by zabezpieczyć swoje kryptowaluty.
-
Uważaj na phishing – Przestępcy coraz częściej podszywają się pod legalne firmy lub osoby, by wyłudzić Twoje dane logowania. Nigdy nie klikaj w podejrzane linki.
-
Zgłaszaj oszustwa – Jeśli stałeś się ofiarą kradzieży kryptowalut, niezwłocznie zgłoś to na stop-oszustom.pl oraz na policję. Im więcej takich zgłoszeń, tym większa szansa, że przestępcy zostaną złapani.
Choć cyberprzestępcy wciąż wymyślają coraz to nowsze metody wyłudzania kryptowalut, nasza czujność i świadomość zagrożeń mogą stanowić skuteczną barierę. Pamiętajmy – jak mawiają, czujność nigdy nie bywa zbyteczna, zwłaszcza w cyfrowym świecie.