Cyberprzestępcy na Twoim profilu – poznaj skuteczne sposoby obrony

Oszustwo przez komunikatory internetowe – jak ochronić się przed wyłudzeniem na BLIKA

Ostatnimi czasy widzimy nieustanne wysiłki cyberprzestępców, by opracowywać coraz bardziej wyrafinowane metody wyłudzania pieniędzy. Jedną z takich niebezpiecznych technik jest oszustwo na BLIKA, gdzie złodzieje wykorzystują popularne narzędzie do szybkich płatności mobilnych. W niniejszym raporcie śledczym przyjrzymy się szczegółowo jednemu konkretnemu przypadkowi tego typu oszustwa, jego konsekwencjom dla ofiar oraz sposobom, jak można skutecznie chronić się przed podobnymi wyłudzeniami.

Historia oszustwa na BLIKA

Zaczęło się rutynowym dniem dla Małgorzaty, 32-letniej specjalistki ds. marketingu. Podczas przerwy obiadowej otrzymała wiadomość na Messengerze od swojego znajomego Adama, z którym regularnie kontaktowała się w ramach wspólnego projektu. Adam napisał, że właśnie sprzedał swój używany laptop i prosił Małgorzatę o pomoc – miał problem z odebraniem pieniędzy od kupującego.

„Hej Małgosiu, masz chwilkę? Mam małą przysługę. Właśnie sprzedałem swojego laptopa, ale kupujący nie może dokonać płatności. Podobno ma problem z aplikacją bankową. Mógłbyś mu pomóc i odebrać za mnie pieniądze? Muszę je szybko dostać, bo chcę zarezerwować lot na wakacje. Wyślę Ci kod BLIK, a Ty możesz odebrać kasę z bankomatu. Bardzo Ci dziękuję, jesteś wielka!”

Małgorzata, ufając swojemu znajomemu, bez wahania zgodziła się pomóc. Adam natychmiast wysłał jej 6-cyfrowy kod BLIK, prosząc, by jak najszybciej odebrała pieniądze z bankomatu. Kobieta pośpiesznie wyszła z pracy, udała się do najbliższego bankomatu i dokonała wypłaty 2500 złotych.

Dopiero później Małgorzata zorientowała się, że padła ofiarą wyrafinowanego oszustwa. Numer Adama był zablokowany, a on sam nie odbierał połączeń. Zrozumiała, że cała sytuacja była zaaranżowana przez cyberprzestępców, którzy przejęli konto jej znajomego na Messengerze. Niestety, próby odzyskania pieniędzy okazały się bezskuteczne – bank poinformował ją, że zgodnie z regulaminem, skoro sama podała kod BLIK i dokonała wypłaty, to transakcja została zrealizowana legalnie.

Jak działają cyberprzestępcy?

Schemat opisanego oszustwa na BLIKA jest dość prosty, ale jednocześnie bardzo skuteczny. Cyberprzestępcy najczęściej uzyskują dostęp do konta na portalu społecznościowym ofiary, podszywając się pod jej znajomych. Następnie wysyłają wiadomości z prośbą o natychmiastową pomoc i podają kod BLIK, który rzekomo ma posłużyć do odebrania pieniędzy.

Kluczowym momentem jest tutaj zaufanie ofiary, która bardzo często bezkrytycznie wierzy, że pomaga swojemu znajomemu. Ponieważ transakcja BLIK została autoryzowana kodem, bank nie ma podstaw, by uznać ją za nielegalną. W efekcie ofiara traci swoje pieniądze, a sprawcy znikają bez śladu.

Co ważne, oszuści nie muszą koniecznie przejąć konta na portalu społecznościowym. Równie często podszywają się pod fikcyjnych znajomych, tworząc wiarygodne profile i historię konwersacji. Ofiary, które nie weryfikują tożsamości osoby proszącej o pomoc, stają się łatwym celem.

Skala i konsekwencje oszustw na BLIKA

Dane wskazują, że problem oszustw na BLIKA jest coraz poważniejszy. Według raportu IDC Security Forum, w ciągu ostatniego roku Polacy stracili na tego typu wyłudzeniach ponad 83 miliony złotych. Tylko w pierwszym półroczu 2022 roku Urząd Komisji Nadzoru Finansowego odnotował blisko 8 tysięcy zgłoszeń dotyczących wyłudzeń z użyciem BLIKA.

Ofiary tych oszustw często borykają się z poważnymi konsekwencjami. Utrata oszczędności może być dla nich ogromnym ciosem finansowym, zwłaszcza w przypadku osób o ograniczonych zasobach. Poza tym kradzież danych i pieniędzy może prowadzić do dalszych problemów, takich jak niezdolność do spłaty zobowiązań czy trudności w uzyskaniu kredytów.

Ponadto, doświadczenie bycia oszukanym często niesie ze sobą poważne konsekwencje psychologiczne. Ofiary mogą cierpieć na stres, lęk, a nawet depresję, tracąc poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Niektóre z nich rezygnują nawet z korzystania z nowoczesnych technologii, co ogranicza ich funkcjonowanie w cyfrowym świecie.

Jak unikać oszustw na BLIKA?

Ważne, aby każdy użytkownik BLIKA był świadomy potencjalnych zagrożeń i wiedział, jak skutecznie chronić się przed wyłudzeniami. Oto kluczowe zasady bezpieczeństwa:

Weryfikuj tożsamość osoby proszącej o pomoc: Nie ufaj ślepo wiadomościom, nawet jeśli pochodzą od znajomego. Zadzwoń do tej osoby lub skontaktuj się z nią innym kanałem, aby potwierdzić jej tożsamość i upewnić się, że rzeczywiście potrzebuje pomocy.
Nigdy nie udostępniaj kodu BLIK osobom trzecim: Kod BLIK jest kluczem do Twoich pieniędzy. Nigdy nie podawaj go nikomu, nawet jeśli wydaje się to uzasadnione. Pamiętaj, że banki oraz autoryzowane instytucje nigdy nie będą prosić Cię o podanie tego kodu.
Bądź czujny na nietypowe prośby: Jeśli ktoś nagląco prosi Cię o natychmiastową pomoc finansową, szczególnie w niecodzienny sposób, traktuj to z dużą ostrożnością. Oszuści często wykorzystują sytuacje kryzysowe, by wzbudzić Twoją empatię i chęć pomocy.
Regularnie aktualizuj oprogramowanie i korzystaj z autentykacji wieloskładnikowej: Dbaj o bezpieczeństwo Twoich urządzeń i kont, stosując najnowsze aktualizacje zabezpieczeń. Włącz także weryfikację dwuetapową wszędzie, gdzie to możliwe, by dodatkowo chronić swoje dane.
Zgłaszaj oszustwa na BLIKA: Jeśli mimo wszystko padniesz ofiarą takiego przestępstwa, niezwłocznie skontaktuj się z bankiem i zgłoś sprawę na policję. Im szybciej zareagujesz, tym większa szansa na odzyskanie utraconych pieniędzy.

Pamiętaj, że cyberprzestępcy stale wymyślają nowe sposoby na wyłudzanie pieniędzy. Dlatego kluczowa jest ciągła czujność, aktualizacja wiedzy na temat zagrożeń oraz stosowanie dobrych praktyk bezpieczeństwa. Tylko wtedy możesz skutecznie chronić się przed oszustwami na BLIKA i innymi niebezpiecznymi wyłudzeniami.

Jak cyberprzestępcy wykorzystują media społecznościowe do oszukiwania ofiar

Media społecznościowe to nie tylko platforma do łączenia się z bliskimi i znajomymi, ale także atrakcyjny cel dla cyberprzestępców. Oszuści coraz częściej wykorzystują popularne serwisy, takie jak Facebook, Instagram czy WhatsApp, do przeprowadzania wyrafinowanych schematów wyłudzania pieniędzy. Jednym z takich niebezpiecznych trendów jest oszukiwanie przez podszywanie się pod znajomych.

Mechanizm ataku przez media społecznościowe

Cyberprzestępcy zdobywają dostęp do kont użytkowników na portalach społecznościowych na różne sposoby. Mogą to być ataki typu phishing, wykradanie haseł lub wykorzystywanie luk w zabezpieczeniach platform. Następnie sprawcy przejmują profile i zaczynają wysyłać wiadomości do znajomych ofiary.

W typowym schemacie oszustwa, atakujący podszywają się pod zaufanego przyjaciela lub rodzica ofiary. Wysyłają wiadomości z pilną prośbą o pomoc finansową – na przykład o pożyczkę na opłacenie rachunków lub rezerwację biletu na ważną imprezę. Ofiara, wierząc w autentyczność wiadomości, bez zastanowienia przekazuje pieniądze na podany rachunek bankowy lub płaci za rzekome zakupy.

Co ciekawe, sprawcy często uzasadniają swoją prośbę o pomoc tym, że mają problemy z dostępem do swojego konta bankowego lub aplikacji mobilnej. Dzięki temu przekonują ofiarę, że jedynym sposobem na szybkie uzyskanie pieniędzy jest podanie kodu BLIK.

Skala i konsekwencje oszustw przez media społecznościowe

Według raportu IDC Security Forum, w ciągu ostatniego roku Polacy stracili na tego typu wyłudzeniach za pośrednictwem mediów społecznościowych ponad 83 miliony złotych. To ogromna skala problemu, który dotyka coraz więcej użytkowników platform takich jak Facebook czy WhatsApp.

Co więcej, doświadczenie bycia oszukanym niesie ze sobą poważne konsekwencje psychologiczne. Ofiary mogą cierpieć na stres, lęk, a nawet depresję, tracąc poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Część z nich rezygnuje nawet z korzystania z portali społecznościowych, co ogranicza ich funkcjonowanie w cyfrowym świecie.

Jak chronić się przed oszustwami przez media społecznościowe?

Aby uchronić się przed tego typu wyłudzeniami, użytkownicy mediów społecznościowych powinni stosować kilka kluczowych zasad bezpieczeństwa:

Weryfikuj tożsamość osób kontaktujących się z Tobą: Nawet jeśli wiadomość wydaje się pochodzić od znajomego, zadzwoń do niego lub skontaktuj się innym kanałem, aby potwierdzić jego tożsamość. Nigdy nie podejmuj szybkich decyzji o przekazywaniu pieniędzy.
Nigdy nie udostępniaj poufnych danych: Uważaj, aby nie podawać nikomu haseł, kodów BLIK lub innych wrażliwych informacji, nawet jeśli osoba prosząca o pomoc wydaje się wiarygodna.
Bądź czujny na nietypowe prośby o pomoc: Jeśli ktoś nagląco prosi Cię o natychmiastową pomoc finansową, szczególnie w sposób, który wydaje się nadzwyczajny, traktuj to z dużą ostrożnością. Oszuści często wykorzystują sytuacje kryzysowe, by wzbudzić Twoją empatię.
Regularnie aktualizuj oprogramowanie i konta: Dbaj o bezpieczeństwo Twoich urządzeń i kont na portalach społecznościowych, stosując najnowsze aktualizacje zabezpieczeń. Włącz także weryfikację dwuetapową wszędzie, gdzie to możliwe.
Zgłaszaj oszustwa na policję: Jeśli mimo wszystko padniesz ofiarą takiego przestępstwa, niezwłocznie skontaktuj się z bankiem, administratorami mediów społecznościowych i zgłoś sprawę na policji. Im szybciej zareagujesz, tym większa szansa na odzyskanie utraconych pieniędzy.

Pamiętaj, że cyberprzestępcy stale wymyślają nowe sposoby na wyłudzanie pieniędzy przez media społecznościowe. Dlatego kluczowa jest ciągła czujność, aktualizacja wiedzy na temat zagrożeń oraz stosowanie dobrych praktyk bezpieczeństwa. Tylko wtedy możesz skutecznie chronić się przed oszustwami i innymi niebezpiecznymi wyłudzeniami.

Jak odzyskać pieniądze utracone w wyniku oszustwa?

Niestety, w przypadku wielu oszustw na BLIKA oraz przez media społecznościowe, odzyskanie utraconych pieniędzy okazuje się bardzo trudne, a niekiedy wręcz niemożliwe. Wynika to z faktu, że transakcje dokonywane za pomocą kodu BLIK są traktowane przez banki jako legalne, ponieważ zostały one autoryzowane przez użytkownika.

Mimo to, istnieją pewne kroki, które można podjąć w celu odzyskania środków lub ograniczenia negatywnych konsekwencji dla ofiar:

Niezwłoczne zgłoszenie incydentu do banku: Jak najszybciej po stwierdzeniu oszustwa skontaktuj się ze swoim bankiem i poinformuj o sytuacji. Wyjaśnij okoliczności zdarzenia i poproś o zbadanie sprawy oraz zablokowanie