Współczesny rozwój technologii w znacznym stopniu ułatwia nasze codzienne życie. Niestety, wraz z postępem pojawiają się również nowe zagrożenia. Jednym z nich są cyberoszustwa, które coraz częściej dotykają użytkowników Internetu na całym świecie. Jednym z najbardziej popularnych rodzajów tych przestępstw jest phishing – metoda wyłudzania poufnych danych i informacji, polegająca na podszywaniu się pod zaufane podmioty.
Phishing – Podstawowy Schemat Ataku
Mechanizm phishingowy opiera się na sprytnym wykorzystaniu czynnika ludzkiego. Cyberprzestępcy doskonale wiedzą, jak napisać wiadomość, aby wzbudzić w odbiorcy emocje, które skłonią go do szybkiego, nieprzemyślanego działania. Typowa wiadomość phishingowa będzie zawierać link, który jest „konieczny” do podjęcia dalszego działania, np. aktualizacji danych na koncie, weryfikacji karty kredytowej czy dokonania pilnej płatności.
Złodzieje danych często podszywają się pod znane firmy, instytucje finansowe lub urzędy, co zwiększa wiarygodność ich działań. Przestępcy mogą nawet użyć oryginalnych logotypów, które są łatwe do zdobycia. Co gorsza, ataki phishingowe mogą być kierowane masowo do wielu odbiorców jednocześnie lub przygotowywane indywidualnie, co znacznie utrudnia ich wykrycie.
Według raportu firmy Kaspersky, w drugim kwartale 2019 roku na haczyk dał się złapać co 10 obywatel Polski. Przestępcy często podszywają się pod Ministerstwo Finansów, ZUS oraz inne zaufane instytucje, aby wyłudzić wrażliwe dane lub uzyskać dostęp do kont bankowych ofiar.
Ataki Spersonalizowane – Szczególnie Niebezpieczne
Jednym z najbardziej nieprzyjemnych w skutkach rodzajów ataków phishingowych są działania spersonalizowane, wymierzone w konkretnych użytkowników. Taka forma jest trudniejsza do wykrycia, a zarazem skuteczniejsza, ponieważ cyberprzestępcy starannie się do niej przygotowują.
Ofiary takich ataków to zazwyczaj pracownicy firm, a celem jest pozyskanie poufnych danych przedsiębiorstwa. Przestępcy prześwietlają profile ofiar w mediach społecznościowych, analizują ich kontakty i wypowiedzi, aby przygotować spersonalizowaną wiadomość, która łatwo przejdzie przez czujność adresata.
Według badania BIK, w 2023 roku osobistą styczność z co najmniej jedną próbą wyłudzenia danych miało 43% osób w wieku od 18 do 44 lat oraz 29% osób w wieku 45 lat i starszych. Taki wysoki wskaźnik pokazuje, że cyberoszustwa stają się poważnym problemem, niezależnie od wieku czy doświadczenia użytkowników.
Fałszowanie Domen – Kolejna Niebezpieczna Taktyka
Inną formą phishingu jest fałszowanie domen, polegające na podszywaniu się pod istniejącą, znaną domenę. W ten sposób cyberprzestępca może wysłać wiadomość, która będzie wyglądać jak oryginalna korespondencja od wybranej organizacji.
Taka metoda jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ ofiara ma pewność, że otrzymuje identyczną wiadomość od tego samego nadawcy, co zwiększa prawdopodobieństwo, że padnie ofiarą oszustwa. Przestępcy mogą rejestrować domeny zbliżone do prawdziwych, licząc na nieuwagę lub pośpiech adresata.
Ataki opierające się na fałszowaniu domen są trudne do wykrycia, a ich skutki mogą być katastrofalne – od wyłudzenia środków finansowych po kradzież tożsamości i poważne problemy z odzyskaniem dobrego imienia.
Phishing przez SMS – Nowa Furtka dla Cyberprzestępców
Ostatnio coraz większym zagrożeniem stają się także ataki phishingowe przeprowadzane za pośrednictwem wiadomości SMS. Cyberprzestępcy wysyłają fałszywe SMS-y, zawierające złośliwe linki, które po kliknięciu mogą umożliwić dostęp do danych lub pieniędzy ofiary.
Ten rodzaj oszustwa jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ wiadomości SMS często postrzegane są jako bardziej wiarygodne niż e-maile. Ponadto, użytkownicy mogą być mniej ostrożni przy odbieraniu SMS-ów niż przy sprawdzaniu poczty elektronicznej.
Dane CERT Polska pokazują, że w 2022 roku do tej instytucji wpłynęło ponad 218 tysięcy zgłoszeń dotyczących podejrzanych SMS-ów. Świadczy to o skali problemu i konieczności zwiększenia czujności użytkowników.
Jak Chronić Się Przed Cyberoszustwami?
Ochrona przed phishingiem i innymi formami cyberoszustw wymaga uważności, ostrożności i zastosowania odpowiednich narzędzi. Oto kilka kluczowych zasad, które warto stosować:
-
Uważność i ostrożność podczas korzystania z Internetu: Dokładnie sprawdzaj adresy stron internetowych, nie klikaj w podejrzane linki ani nie otwieraj nieznanych załączników.
-
Weryfikacja tożsamości nadawcy: Zawsze sprawdzaj, czy wiadomość pochodzi od zaufanego źródła. W razie wątpliwości skontaktuj się bezpośrednio z instytucją, do której rzekomo należy wiadomość.
-
Korzystanie z zabezpieczeń cyfrowych: Używaj niezawodnego oprogramowania antywirusowego i antyphishingowego, które może skutecznie chronić Twoją pocztę i inne media.
-
Monitorowanie swoich danych i aktywności: Regularnie sprawdzaj swoje konta bankowe i raporty kredytowe pod kątem nieautoryzowanych działań. Skorzystaj z narzędzi, takich jak Alerty BIK, które powiadomią Cię o próbie wykorzystania Twoich danych.
-
Zgłaszanie incydentów: Jeśli podejrzewasz, że padłeś ofiarą oszustwa, niezwłocznie zgłoś to do odpowiednich organów, takich jak policja lub CERT Polska.
Cyberprzestępcy stale szukają nowych sposobów na wyłudzanie danych i pieniędzy. Dlatego tak ważne jest, aby użytkownicy Internetu byli świadomi zagrożeń i podejmowali aktywne kroki w celu ochrony swojej prywatności i bezpieczeństwa finansowego. Tylko poprzez świadomość i ostrożność możemy skutecznie bronić się przed coraz sprytniejszymi metodami cyberoszustw.
