Cyberprzestępcy nieustannie opracowują coraz bardziej wyrafinowane metody oszukiwania użytkowników internetu. Jednym z najbardziej powszechnych i szkodliwych zagrożeń, z którymi muszą zmagać się zarówno osoby prywatne, jak i firmy, jest phishing i spoofing. Te techniki socjotechniczne wykorzystują manipulację oraz wyłudzanie poufnych informacji, często prowadząc do poważnych strat finansowych i utraty zaufania.
Czym jest phishing i spoofing?
Phishing to rodzaj oszustwa internetowego, w którym cyberprzestępcy próbują wyłudzić wrażliwe informacje, takie jak loginy, hasła lub dane kart płatniczych, podszywając się pod wiarygodne organizacje lub osoby. Często robią to za pośrednictwem fałszywych e-maili, stron internetowych lub wiadomości SMS, które mają na celu nakłonienie ofiary do ujawnienia poufnych danych.
Z kolei spoofing polega na podszywaniu się pod inną osobę lub podmiot w celu przeprowadzenia ataku. Cyberprzestępcy mogą na przykład wysyłać wiadomości e-mail, które wyglądają, jakby pochodziły od zaufanego źródła, takiego jak bank lub firma, z którą ofiara współpracuje. Celem jest wzbudzenie zaufania i skłonienie ofiary do podjęcia działań korzystnych dla atakującego.
Skala problemu i najnowsze trendy
Według danych CERT Orange Polska, phishing i spoofing stanowią ponad 40% wszystkich zidentyfikowanych zagrożeń w sieci operatora. Przestępcy wyłudzają dane logowania i pieniądze na wiele sposobów, celując m.in. w użytkowników portali ogłoszeniowych i platform sprzedażowych.
Raport CERT Orange Polska wskazuje, że w ubiegłym roku cyberprzestępcy często wykorzystywali sensacyjne fake newsy, a także tworzyli fałszywe sklepy, loterie i zachęcali do fikcyjnych inwestycji na giełdach kryptowalut. Pojawiły się również nowe rodzaje złośliwego oprogramowania, takie jak Flubot, które wykradało kontakty z zainfekowanych smartfonów.
Eksperci CERT Orange Polska podkreślają, że w walce z cyberzagrożeniami kluczowa jest świadomość internautów, a także czujność i krytyczne myślenie. Cyberprzestępcy przeprowadzają coraz bardziej złożone kampanie, wykorzystując różne techniki socjotechniczne.
Mechanizmy ochrony przed phishingiem i spoofingiem
Aby skutecznie chronić się przed tego typu atakami, kluczowe jest stosowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa:
- Wpisywanie danych logowania tylko po dokładnym sprawdzeniu adresu strony
- Korzystanie z menedżerów haseł i stosowanie silnych, unikalnych haseł
- Włączenie uwierzytelniania wieloskładnikowego
- Regularne aktualizowanie oprogramowania w smartfonie i komputerze
- Zachowanie czujności i niereagowanie pochopnie na emocjonalne lub sensacyjne treści
Operatorzy telekomunikacyjni, tacy jak Orange Polska, wprowadzają również zaawansowane rozwiązania sieciowe, aby chronić swoich klientów. CyberTarcza to mechanizm oparty na sinkholingu, który przekierowuje niebezpieczny ruch na specjalny serwer, izolując w ten sposób próby ataków.
Strona Stop Oszustom dostarcza również przydatnych informacji na temat rozpoznawania i zgłaszania podejrzanych działań w sieci.
Ochrona firm przed phishingiem i spoofingiem
Zagrożenia związane z phishingiem i spoofingiem nie dotyczą wyłącznie osób prywatnych, ale stanowią również poważne wyzwanie dla firm. Pracownicy, infrastruktura i dane to najczęstsze cele cyberataków przeprowadzanych na organizacje.
Oprócz podstawowych usług zabezpieczających, takich jak CyberWatch, operatorzy telekomunikacyjni oferują również bardziej zaawansowane rozwiązania dla firm, w tym:
- Audyty środowiska przemysłowego
- Ochrona sieciowych systemów rejestracji obrazu
- Testy socjotechniczne (symulowane ataki phishingowe na pracowników)
- Centrum Operacji Bezpieczeństwa (SOC) z zaawansowanymi technikami wykrywania zagrożeń
Eksperci podkreślają, że edukacja pracowników w zakresie rozpoznawania i reagowania na próby manipulacji jest kluczowa dla budowania odporności organizacji na tego typu ataki.
Przyszłość walki z phishingiem i spoofingiem
Według CERT Orange Polska, w nadchodzących latach można spodziewać się kontynuacji ataków na giełdy kryptowalut, kradzieży portfeli z kryptografią oraz coraz częstszych kampanii dezinformacyjnych. Ponadto oczekiwany jest dalszy rozwój sztucznej inteligencji wykorzystywanej do phishingu i spoofingu, a także wzrost skali ataków na infrastrukturę 5G i urządzenia IoT.
Kluczem do skutecznej obrony przed tymi zagrożeniami jest stałe monitorowanie trendów, szybka reakcja oraz inwestycje w zaawansowane narzędzia i rozwiązania cyberbezpieczeństwa. Niezbędne jest również podnoszenie świadomości wśród użytkowników indywidualnych i firm, aby mogli rozpoznawać i zgłaszać podejrzane działania w sieci.
Walka z phishingiem i spoofingiem to nieprzerwana gra kotów z myszkami, w której obie strony nieustannie poszukują nowych sposobów ataku i obrony. Tylko poprzez ciągłe doskonalenie narzędzi, procedur i edukację uda się skutecznie chronić przed tym narastającym zagrożeniem w cyberświecie.