W dzisiejszym, wysoce zinformatyzowanym świecie, ochrona danych firmy stała się kluczową kwestią dla każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od branży. Wraz z rozwojem technologii chmurowych, wrażliwe dane często opuszczają bezpieczne granice przedsiębiorstwa, stawiając je w obliczu nowych wyzwań związanych z bezpieczeństwem. Jednym z najbardziej alarmujących zagrożeń, z jakimi mierzą się firmy, są cyberataki i związane z nimi przypadki oszustw.
Zabezpieczenie danych w erze chmury
Dane to dziś jeden z najcenniejszych zasobów przedsiębiorstwa. Wojciech Mach, CEO GFT Poland, podkreśla, że „dane bardzo często stanowią o przewadze konkurencyjnej firmy i tak powinny być traktowane – jako najcenniejszy zasób”. Biorąc pod uwagę wagę danych, niezmiernie ważne jest zapewnienie ich bezpieczeństwa, zwłaszcza w dobie popularyzacji rozwiązań chmurowych.
Według danych z My Company Polska, firmy powinny inwestować w kompleksowe zabezpieczenia, takie jak:
- Wdrażanie i utrzymywanie zasad zarządzania danymi, polityk bezpieczeństwa oraz standardów użytkowania danych i zasobów je przetwarzających.
- Zapewnienie poufności, integralności i dostępności danych, a także rozliczalności i audytowalności w dostępie do nich.
- Przestrzeganie przepisów krajowych, europejskich oraz branżowych standardów w zakresie przetwarzania danych.
- Regularne wykonywanie kopii zapasowych danych i testowanie planów ciągłości działania na wypadek awarii.
- Prowadzenie audytów bezpieczeństwa w celu identyfikacji i eliminacji luk w zabezpieczeniach.
- Systematyczne szkolenie pracowników z zakresu bezpieczeństwa informatycznego.
- Stosowanie zasady ograniczonego dostępu (ang. least privilege) oraz segregacji obowiązków.
Wdrażanie tych środków ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa danych w erze dominacji chmury obliczeniowej. Mimo obaw niektórych firm związanych z przekazywaniem danych do chmury, Wojciech Mach przekonuje, że „chmura to masywne mechanizmy replikacji w ramach Data Center regionu czy geografii”, a „bezpieczeństwa danych w chmurze pilnują nieustannie ogromne zespoły światowej klasy specjalistów”.
Transformacja cyfrowa w sektorze bankowym
Sektor bankowy to jeden z najbardziej newralgicznych obszarów, jeśli chodzi o ochronę danych. Banki przetwarzają ogromne ilości wrażliwych informacji, takich jak dane osobowe klientów, transakcje finansowe czy tajemnice bankowe. Dlatego też transformacja cyfrowa i modernizacja systemów IT w bankach jest priorytetowym wyzwaniem.
Według danych Microsoftu, ponad połowa banków w Polsce (55%) ma już rozpoczęty plan modernizacji kluczowych systemów bankowych (ang. core banking). Dodatkowo, 9% planuje rozpocząć taki projekt w ciągu najbliższych dwóch lat. Dynamika tych zmian jest szczególnie widoczna wśród dużych i średnich banków, gdzie połowa respondentów zadeklarowała gotowość do modernizacji.
Jednym z kluczowych elementów tej transformacji jest migracja systemów bankowych do chmury obliczeniowej. Dane z raportu GFT pokazują, że 27 badanych banków już obecnie posiada większość rozwiązań core banking w środowisku chmurowym, a kolejne 9 planuje wdrożenie tego typu rozwiązań. Korzyści płynące z chmury, takie jak elastyczność, skalowalność i efektywność kosztowa, stanowią silną motywację do podejmowania tych kroków.
Niemniej jednak wdrażanie technologii chmurowych w bankach musi być poprzedzone kompleksowym przeglądem bezpieczeństwa i dostosowaniem procedur do nowych wyzwań. Według Wojciecha Macha, „wiele firm ma wątpliwości związane z bezpieczeństwem danych w chmurze, myśl o ich przekazaniu ze swojego centrum danych do chmury może powodować u nich dyskomfort”. Dlatego też banki muszą wypracować strategię, która zapewni pełną kontrolę nad danymi i ograniczy ryzyko związane z chmurą.
Nowe zagrożenia w erze cyfrowej
Oprócz tradycyjnych zagrożeń, takich jak kradzież danych czy ich utrata, w erze cyfrowej pojawiają się również nowe formy oszustw, którym firmy muszą stawić czoła. Wojciech Mach wskazuje, że „istotne są także zagrożenia wynikające z nieuprawnionej modyfikacji danych (tzw. data poisoning)”. Taka ingerencja, jeśli pozostanie niezauważona, może prowadzić do zaburzenia procesów decyzyjnych w przedsiębiorstwie.
Innym wyzwaniem jest ochrona danych prywatnych. Rozwój narzędzi opartych na sztucznej inteligencji oraz popularność mediów społecznościowych znacząco zwiększają liczbę gromadzonych i przetwarzanych informacji o użytkownikach. Firmy muszą zatem opracować spójne polityki i narzędzia, które zapewnią wysokie standardy ochrony danych osobowych.
Ponadto, rośnie zagrożenie związane z kryptowalutami. Według danych, od 2022 roku oszuści uzyskali łup w wysokości blisko 80 mld dolarów. Skuteczne zabezpieczenie transakcji kryptowalutowych staje się zatem kluczowe dla ochrony firm przed tego typu oszustwami.
Rola AI w cyberbezpieczeństwie
Choć nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, niosą ze sobą zagrożenia, to mogą one również stanowić skuteczne narzędzie w walce z cyberprzestępczością. Michał Włodarczyk z GFT wskazuje, że „AI może odegrać kluczową rolę w cyberbezpieczeństwie, pozwalając na automatyczne wykrywanie i neutralizację zagrożeń w czasie rzeczywistym”.
Zastosowanie AI umożliwia analizę ogromnych ilości danych, identyfikację anomalii i wzorców charakterystycznych dla ataków. Ponadto, systemy oparte na uczeniu maszynowym mogą autonomicznie reagować na nowe zagrożenia, dostosowując zabezpieczenia w czasie rzeczywistym. Tym samym AI stanowi potężne narzędzie w arsenale firm walczących z cyberatakami i oszustwami cyfrowymi.
Wyzwania dla polskiego rynku
Pomimo rosnącej świadomości zagrożeń, Polska wciąż znajduje się poniżej średniej unijnej w zakresie wykorzystania technologii chmurowych przez przedsiębiorstwa. Zaledwie 29% firm aktywnie korzysta z aplikacji chmurowych, podczas gdy średnia unijna wynosi 41%.
Jednym z kluczowych wyzwań jest również niewystarczająca liczba specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa. Bartosz Chaliński, ekspert ds. cyberbezpieczeństwa, podkreśla, że „w Polsce nie ma wystarczającej liczby inżynierów, by dbać o cyberbezpieczeństwo firm”. To z kolei przekłada się na trudności w skutecznej ochronie danych przed cyberatakami i oszustwami.
Niemniej jednak, sektor bankowy wydaje się bardziej zaawansowany w transformacji cyfrowej i wdrażaniu chmury. Według raportu GFT, 27 banków już obecnie posiada większość rozwiązań core banking w środowisku chmurowym, co stawia je w korzystnej pozycji do przeciwdziałania nowym zagrożeniom.
Podsumowanie
Ochrona danych firmy w erze chmurowych technologii to jedno z kluczowych wyzwań, przed którymi stają przedsiębiorstwa. Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa, obejmujące zarówno wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń, jak i stałe podnoszenie świadomości pracowników, jest niezbędne do skutecznego przeciwdziałania cyberatakom i oszustwom.
Choć Polska wciąż znajduje się w tyle za średnią unijną w zakresie wykorzystania chmury, sektor bankowy wydaje się być bardziej zaawansowany w tej transformacji. Zastosowanie technologii, takich jak sztuczna inteligencja, może znacząco wzmocnić zdolności firm do wykrywania i neutralizacji zagrożeń w czasie rzeczywistym.
Pozostaje mieć nadzieję, że polskie przedsiębiorstwa będą nadążać za dynamicznie zmieniającym się środowiskiem cyfrowym, inwestując w odpowiednie zabezpieczenia i rozwijając kompetencje pracowników. Tylko kompleksowe podejście do kwestii bezpieczeństwa danych pozwoli im w pełni korzystać z korzyści, jakie niesie ze sobą cyfrowa transformacja.
