W dzisiejszej erze cyfryzacji nie można lekceważyć zagrożeń związanych z technologią deepfake. Ten zaawansowany sposób manipulacji obrazem i dźwiękiem stanowi coraz poważniejsze ryzyko dla bezpieczeństwa finansowego zwykłych użytkowników internetu. Jak rozpoznać takie fałszywe materiały i chronić się przed oszustwami opartymi na deepfake?
Czym jest deepfake i jak działa?
Deepfake to zaawansowana technika wykorzystująca sztuczną inteligencję do tworzenia realistycznych, ale fałszywych materiałów audio-wizualnych. Opiera się ona na głębokich sieciach neuronowych, które uczą się naśladować wygląd i głos określonej osoby. W efekcie powstają wiarygodnie wyglądające filmiki lub nagrania, których treść jest całkowicie spreparowana.
Technologia ta umożliwia podrabianie wypowiedzi znanych postaci – polityków, celebrytów, a nawet zwykłych ludzi. Złośliwi użytkownicy mogą w ten sposób tworzyć kompromitujące lub oszukańcze materiały, które następnie rozpowszechniają w internecie. Takie działania mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla reputacji ofiar, a nawet do wyłudzeń finansowych.
Według doniesień medialnych, technologia deepfake jest coraz powszechniej wykorzystywana przez oszustów do stworzenia fałszywych reklam i filmików inwestycyjnych. Celem jest uwiarygodnienie ofert i zwiększenie zaufania potencjalnych ofiar, a w efekcie wyłudzenie pieniędzy.
Jak rozpoznać fałszywe materiały deepfake?
Choć deepfake staje się coraz trudniejsze do wykrycia, istnieją pewne cechy charakterystyczne, które mogą zdradzać fałszywe materiały:
- Nienaturalne ruchy twarzy i ust: Nawet bardzo realistyczne deepfake’i mogą mieć niewielkie niedoskonałości w synchronizacji ruchu warg z dźwiękiem.
- Brak bogatych szczegółów: Głębia i tekstura twarzy w deepfake’ach często wydają się zbyt gładkie i pozbawione drobnych szczegółów.
- Nienaturalne oświetlenie i cienie: Problemy z odwzorowaniem prawidłowego oświetlenia i cieni na twarzy mogą zdradzać fałszerstwo.
- Nienaturalne ruchy oczu: Oczy w deepfake’ach często wydają się nienaturalnie nieruchome lub wykonują nienaturalne ruchy.
- Artefakty i niespójności: Przy bliższej inspekcji mogą pojawić się niedoskonałości w postaci artefaktów graficznych lub niespójności w obrazie.
Warto również zwrócić uwagę na kontekst materiału – czy jest on osadzony w wiarygodnym źródle i czy zachowanie osoby na filmie wydaje się autentyczne.
Jak podkreśla Rafał Brzoska, polski przedsiębiorca i twórca InPostu, deepfake stanowi poważne zagrożenie nie tylko dla reputacji znanych osób, ale także dla bezpieczeństwa finansowego zwykłych użytkowników internetu.
Zagrożenia deepfake w mediach społecznościowych
Oszustwa oparte na technologii deepfake są szczególnie niebezpieczne w mediach społecznościowych. Fałszywe materiały video, prezentujące znane osobistości, są często wykorzystywane do uwiarygodnienia nieuczciwe ofert inwestycyjnych lub innych form wyłudzeń.
Przestępcy tworzą realistyczne reklamy lub filmiki, w których rzekomo wypowiadają się celebryci, influencerzy lub eksperci finansowi. Następnie kierują użytkowników na spreparowane strony internetowe, które wyglądają jak renomowane portale informacyjne lub platformy inwestycyjne.
Tam ofiary mogą zostać poproszone o pozostawienie swoich danych osobowych lub zachęcane do dokonania testowej wpłaty, co ma na celu zdobycie zaufania i skłonienie do dalszych inwestycji. W rzeczywistości pieniądze trafiają do kieszeni oszustów, a ofiara zostaje okradziona.
Takie ataki są trudniejsze do wykrycia niż tradycyjne oszustwa, ponieważ wykorzystują bardzo realistyczne materiały wizualne. Ponadto, regularne aktualizacje fałszywych profitów na spreparowanych stronach internetowych wzmacniają zaufanie ofiary do danej inwestycji.
Jak chronić się przed deepfake?
Ochrona przed deepfake’ami wymaga czujności i krytycznego myślenia. Oto kilka porad, jak się chronić:
- Weryfikuj źródła: Zawsze sprawdzaj, czy dany materiał pochodzi z wiarygodnego źródła. Bądź szczególnie ostrożny w przypadku nieznanych portali i platform.
- Zwracaj uwagę na niuanse: Obserwuj uważnie ruchy twarzy, oczu i ust w materiałach wideo. Nienaturalne zachowania mogą sugerować deepfake.
- Korzystaj z narzędzi do wykrywania: Istnieją już narzędzia i aplikacje, które pomagają zidentyfikować fałszywe materiały deepfake.
- Zgłaszaj podejrzane treści: Jeśli napotkasz podejrzany materiał, zgłoś go administratorom platformy lub odpowiednim organom.
- Bądź ostrożny z ofertami inwestycyjnymi: Unikaj inwestycji proponowanych przez nieznane podmioty, szczególnie jeśli są one wspierane przez rzekome rekomendacje celebrytów.
Pamiętaj, że deepfake to poważne zagrożenie, które może mieć poważne konsekwencje finansowe. Dlatego warto stale podnosić świadomość na temat tej technologii i stosować środki ostrożności, aby chronić się przed oszustwami.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat bezpieczeństwa finansowego w internecie, zapoznaj się z naszą usługą antyoszukańczą. Pomagamy użytkownikom w rozpoznawaniu i unikaniu różnych rodzajów oszustw, w tym tych opartych na deepfake.
