Oszustwa kryptowalutowe stały się poważnym problemem, który jest coraz częściej poruszany w mediach. Liczba oszustw gwałtownie rośnie, a na obietnice szybkiego zysku nabierają się zarówno osoby starsze, jak i młodzi inwestorzy. Według raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego, aż 94% Polaków słyszało o kryptowalutach, a co piąty padł ofiarą oszustwa.
Kryptowalutowi przestępcy kradną miliony złotych, a ich działania są trudne do powstrzymania, ponieważ ich identyfikacja graniczy z niemożliwością. Jak zatem chronić się przed krypto-oszustami i dlaczego ich działania są tak przerażająco skuteczne? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule.
Oszustwo na Fałszywej Giełdzie Kryptowalut
Historia Pani Magdy i jej męża jest przykładem, jak łatwo można paść ofiarą kryptowalutowych przestępców. Wszystko zaczęło się niewinnie – mąż Pani Magdy natrafił w sieci na reklamę kryptowalutową, obiecującą pewny zysk i wysoką stopę zwrotu.
Po zaledwie kilku chwilach od zapisania się na stronie, do pary zadzwoniła konsultantka, która poinformowała, że następnie zadzwoni do nich doradca. Jego zadaniem było przeprowadzenie pary przez pierwszą wpłatę i doradzanie odnośnie kryptowalut, w które warto zainwestować.
Oczywiście, wszystko odbywało się zdalnie, a para nie miała nawet wglądu w to, w jakie kryptowaluty inwestuje. Na początku było to tylko 250 Euro, ale później doradca żądał coraz wyższych wpłat. Mimo to, para nadal nie mogła wypłacić rzekomo zarobionych pieniędzy.
Warto dodać, że wszelkie inwestycje odbywały się za pomocą aplikacji AnyDesk. To podstawowe narzędzie oszustów, które jest dla nich niczym wytrych dla tradycyjnych złodziei. Zainstalowanie AnyDesk na smartfonie lub komputerze daje im zdalny dostęp do urządzenia, a więc mogą logować się na konta, pozyskiwać hasła i czyścić konta bankowe.
Finalnie, para straciła 60 tysięcy złotych, a oszuści zaciągnęli jeszcze na nich ogromny kredyt. Niestety, mimo zgłoszenia oszustwa na policję, sprawa została umorzona. Policja nie jest w stanie znaleźć sprawców, ponieważ scamerzy są w stanie niezwykle skutecznie zacierać za sobą ślady – dzwonią z bramek internetowych, a takie numery są później praktycznie nie do namierzenia.
Skala Kryptowalutowych Oszustw
Według raportu firmy analitycznej Chainalysis, w 2023 roku w ramach nielegalnych transakcji na rynku kryptowalut obracano 100 miliardami złotych (242 miliardy dolarów). Jest to co prawda wartość wyraźnie niższa niż w rekordowym pod względem przestępstw roku 2022 (120 miliardów złotych), ale nadal pokazuje ogromną skalę oszustw przetaczających się przez ten rynek.
Chainalysis podkreśla jednak, że dane te mogą ulec aktualizacji. W przypadku raportu z 2022 roku, początkowo wartość nielegalnych transakcji wynosiła 206 miliardów dolarów, a z czasem, gdy udało się zidentyfikować więcej podejrzanych adresów, prognozy wzrosły niemal dwukrotnie.
Według raportu Chainalysis, wartość środków, które zostały skradzione w 2023 roku, wyniosła 8 miliardów złotych (17 miliardów dolarów). Jest to spadek o ponad 50% w porównaniu do 37 miliardów dolarów, które wykradli kryptowalutowi oszuści w 2022 roku.
Podobne szacunki prezentuje również firma analityczna DeFi, która twierdzi, że użytkownicy cyfrowych aktywów stracili w ubiegłym roku w związku z hackami, oszustwami i kradzieżami 2 miliardy dolarów. Dane te nie pokrywają się jednak z tym, co podaje amerykańskie FBI. Według śledczych ze Stanów Zjednoczonych oraz Internet Crime Report 2023, kryptowalutowe oszustwa inwestycyjne były warte niemal 12 miliardów złotych (394 miliony dolarów), czyli zdecydowanie więcej niż podają Chainalysis i DeFi.
Mimo różnic w raportowanych wartościach, wszystkie te dane potwierdzają jedną rzecz – każdego roku w ręce oszustów kryptowalutowych trafiają miliardy dolarów.
Najpopularniejsze Rodzaje Kryptowalutowych Oszustw
Chainalysis w swoim raporcie za 2023 rok wyróżnia osiem najpopularniejszych rodzajów scamów kryptowalutowych, w związku z którymi użytkownicy najczęściej tracili swoje pieniądze. Uwzględniając wzrost wartości kryptowalut w czasie, oszuści mogli zarobić na nich niemal 20 miliardów złotych (46 miliardów dolarów) w ubiegłym roku.
-
Oszustwa charytatywne (Charity Scam): Oszuści żerują na dobroci innych osób, zakładając fałszywe organizacje charytatywne lub podszywając się pod dobrze znane legalne organizacje.
-
Darmowe kryptowaluty (Giveaway Scam): Oszuści oferują darmowe kryptowaluty, prosząc ofiary o przelanie kwoty X w danej kryptowalucie w celu „potwierdzenia adresu”. W rzeczywistości ofiara nie otrzymuje niczego, a jej własne środki przepadają.
-
Podszywanie się pod inne osoby (Impersonation Scam): Oszuści podszywają się pod zaufane osoby lub organizacje, aby nakłonić ofiary do ujawnienia poufnych informacji lub przesłania kryptowalut.
-
Oszustwa inwestycyjne (Investment Scam): Oszuści wabią ofiary obietnicą niskiego ryzyka i wysokich zysków, często podając się za doradców finansowych lub odnoszących sukcesy inwestorów.
-
Oszustwa związane z NFT: Oszuści tworzą fałszywe rynki NFT lub podszywają się pod legalnych artystów, aby nakłonić kupujących do zakupu bezwartościowych zasobów cyfrowych.
-
Phishing i wymuszenia (Phishing and Extortion): Oszuści wykorzystują e-maile, wiadomości tekstowe lub fałszywe strony internetowe, aby nakłonić ofiary do ujawnienia poufnych informacji.
-
Oszustwa na portalach randkowych (Romance Scam): Oszuści tworzą fałszywe profile na portalach i aplikacjach randkowych, aby rozwinąć relacje z ofiarami i finalnie wykorzystać je finansowo.
-
Porzucanie projektu i kradzież środków (Rug Pull): Oszuści tworzą nowy projekt, agresywnie go promują, a następnie porzucają, zabierając ze sobą wszystkie zebrane środki.
Jak Rozpoznać Kryptowalutowe Oszustwo?
Legalne firmy kryptowalutowe zawsze będą przejrzyste w zakresie swoich operacji, zespołu i ryzyka związanego z inwestowaniem. Nigdy nie gwarantują zysków ani nie wywierają presji na natychmiastowe podejmowanie decyzji. Co więcej, legalne giełdy i brokerzy będą przestrzegać lokalnych przepisów i regulacji, wdrażać rygorystyczne środki bezpieczeństwa w celu ochrony środków użytkowników oraz dostarczać jasnych informacji na temat opłat i warunków handlowych.
Z drugiej strony, oszuści często działają bez żadnego nadzoru i wykorzystują techniki perswazji, takie jak fałszywe rekomendacje celebrytów lub taktyki strachu przed przegapieniem (FOMO), aby zwabić swoje ofiary.
Aby uchronić się przed fałszywymi brokerami i trenerami na rynku kryptowalut, warto dokładnie zbadać każdą platformę i osobę oferującą inwestycje, uważać na nieznajome osoby zachęcające do inwestycji, nie wysyłać środków ani danych osobowych nieznanym podmiotom oraz korzystać tylko z regulowanych i zaufanych giełd kryptowalut.
W Polsce oszustwa należy zgłaszać do Komisji Nadzoru Finansowego (email: [email protected]) lub Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (email: [email protected]). Warto również skorzystać z specjalistycznej pomocy w walce z oszustwami.
Podsumowując, kryptowalutowe oszustwa to poważny problem, który dotyka coraz więcej osób. Dzięki wiedzy na temat najczęstszych metod działania przestępców oraz rozpoznawaniu czerwonych flag, możemy skutecznie chronić się przed padnięciem ofiarą i uchronić swoje środki. Warto być czujnym, dokładnie sprawdzać każdą ofertę inwestycyjną i nie ulegać presji na natychmiastowe decyzje.
