Żyjemy w erze, w której zdobywanie prawdziwych informacji staje się coraz trudniejsze. Fałszywe treści rozprzestrzeniają się z zawrotną prędkością, a coraz bardziej zaawansowane technologie umożliwiają tworzenie coraz bardziej przekonujących falsyfikatów. Jednym z obszarów szczególnie narażonych na oszustwa są opinie online – recenzje produktów, usług czy firm.
Czym jest głośne zjawisko „deepfake”?
Jednym z narzędzi, które znacząco utrudniają odróżnienie prawdy od fałszu, jest technologia deepfake. Deepfake to stworzony przez komputer obraz lub film, który udaje prawdziwy i wprowadza do obiegu fałszywą informację. Technologia ta pozwala na wiarygodne sfałszowanie wypowiedzi lub wizerunku dowolnej osoby.
Głośnym przykładem deepfake był film przedstawiający byłego prezydenta USA Baracka Obamę, który ostrzegał przed niebezpieczeństwem tej technologii. W rzeczywistości był to deepfake stworzony przez amerykańskiego komika. Coraz więcej takich sfałszowanych materiałów pojawia się w dyskusjach politycznych, szczególnie na linii USA-Chiny.
Deepfake to tylko przykład na to, w jak zaawansowaną fazę rozwoju wkroczyły technologie umożliwiające tworzenie fałszywych informacji. Eksperci ostrzegają, że w najbliższej przyszłości będziemy musieli mierzyć się z coraz lepszymi i trudniejszymi do wykrycia falsyfikatami.
Jak rozpoznać fałszywe opinie?
Jednym z obszarów, gdzie fałszywe informacje mają szczególnie duże znaczenie, są opinie online. Recenzje produktów, usług czy firm mogą w znacznym stopniu wpływać na decyzje konsumentów, dlatego stanowią atrakcyjny cel dla oszustów.
Istnieje wiele technik, które mogą pomóc w odróżnieniu prawdziwych opinii od fałszywych. Jedną z nich jest wnikliwa analiza treści danej opinii. Fałszywe opinie często wyróżniają się:
- Brakiem szczegółów: Prawdziwe opinie zawierają konkretne informacje, opisy doświadczeń, a nie jedynie ogólnikowe stwierdzenia.
- Nadmiernym emocjonalizmem: Fałszywe opinie często cechują się przesadną emocjonalnością, nadmierną pochwałą lub krytyką.
- Nietypową składnią i stylem: Automatycznie wygenerowane opinie mogą wyróżniać się nienaturalnym, szablonowym stylem.
- Brakiem kontekstu: Brak informacji o realnym doświadczeniu autora z produktem lub usługą może wskazywać na fałszerstwo.
Ważne jest również sprawdzenie wiarygodności źródła danej opinii. Większa szansa, że informacja jest prawdziwa, jeśli pochodzi z dużego, działającego od wielu lat serwisu, a nie ze strony, o której nigdy wcześniej nie słyszeliśmy.
Ponadto, warto zwracać uwagę na to, co dana osoba robi, a nie jedynie na to, co mówi. Czasami słowa mogą wprowadzać w błąd, a prawda objawia się w czynach.
Jak rozpoznać fałszywe opinie na przykładzie serwisu Wallstreethack.com
Jednym z przykładów fałszywych opinii jest serwis Wallstreethack.com, który został stworzony w całości przez maszyny. Na stronie znajdują się porady finansowe udzielane przez ekspertów, z których każdy figuruje ze zdjęciem i nazwiskiem. Sęk w tym, że ci eksperci nie istnieją – zostali stworzeni jako deepfake, a teksty wygenerowane przez algorytmy.
Ten przypadek pokazuje, jak łatwo można obecnie stworzyć fałszywe treści, które na pierwszy rzut oka wyglądają wiarygodnie. Serwis Wallstreethack.com miał na celu sprawdzenie, „jak daleko można zajść jeżeli zaczniemy łączyć najnowsze algorytmy do tekstu i obrazu w całość” oraz uświadomienie, że „nie warto wierzyć temu, co znajdujemy w internecie„.
Jak skutecznie walczyć z fałszywymi opiniami?
Walka z fałszywymi opiniami jest jednym z kluczowych wyzwań współczesnego internetu. Choć nawet giganci tacy jak Google mają problem z weryfikacją wszystkich treści, istnieją pewne narzędzia, które mogą pomóc w odróżnianiu prawdy od fałszu.
Jednym z nich jest krytyczne myślenie i wnikliwe przyglądanie się danym opiniom. Warto zwracać uwagę na takie czynniki, jak szczegółowość, emocjonalność, styl oraz wiarygodność źródła. Ponadto, ważne jest, by nie sugerować się wyłącznie słowami, ale przyglądać się również czynom.
Pomagają w tym również inicjatywy takie jak serwis Konkret24, który wyłapuje, piętnuje i pokazuje, czym jest manipulacja. Serwisy te, wraz z zaangażowaniem czytelników w weryfikację treści, odgrywają kluczową rolę w walce z fałszywymi informacjami.
Choć wyzwanie to jest ogromne, eksperci wskazują, że rozwój sztucznej inteligencji w paradoksalny sposób może wzmocnić rolę tradycyjnych dziennikarzy jako wiarygodnych weryfikatorów informacji. W dobie narastającej fali fałszywych treści, umiejętność krytycznego myślenia i docierania do rzetelnych źródeł staje się kluczową kompetencją każdego użytkownika internetu.
